Wchodzisz i wiesz

27.11.2025

Namibijski polityk, 59-letni Adolf Hitler Uunona, który w czwartek po raz piąty wygrał w wyborach lokalnych w swoim kraju, ogłosił, że zmienia dowód osobisty, ponieważ zrezygnował z imienia Hitler i prosi, by odtąd nazywano go Adolfem Uunoną. Już wcześniej namibijski polityk twierdził, że w ogóle nie przypomina nazistowskiego zbrodniarza. Piotr Kozłowski

PKP Polskie Linie Kolejowe poinformowały o zbliżającym się zakończeniu procesu mediacyjnego pomiędzy spółką a grupą podmiotów odpowiedzialnych za budowę systemu łączności cyfrowej dla kolejnictwa - GSM-R. Toczący się od 2023 r. proces wymagał wynegocjowania i ustalenia zapisów więcej niż jednej ugody oraz zaangażowania kilkunastu firm i podmiotów.

Akcja „We Ain't Buying It” potrwa od „Czarnego piątku” do tak zwanego Cyber poniedziałku, kiedy to sprzedawcy organizują wyprzedaże i promocje w sieci.

Kto będzie protestować?

Organizatorem protestu jest część grup odpowiedzialnych za protesty „No Kings” (bez królów) w czerwcu i październiku. Bojkot ma uderzyć w korporacje, które – ich zdaniem – umożliwiały „nadużycia władzy administracji Trumpa”. Na liście znalazły się takie sieci jak Home Depot, której zarzuca się współpracę z federalną służbą imigracyjną ICE, oraz Amazon – krytykowany za wspieranie administracji w zamian za ulgi podatkowe.

Jednak Krajowa Federacja Handlu prognozuje, że od dziś do poniedziałku zakupy zrobi rekordowa liczba 187 miliona Amerykanów. Świąteczne wydatki mogą po raz pierwszy przekroczyć bilion dolarów – mimo że wielu konsumentów zapowiada oszczędności z powodu presji ekonomicznej.

Zobacz też: „Nie mamy króla”. Masowe protesty przeciwko autorytarnym zapędom Trumpa

Chińscy dostawcy części samochodowych zalewają Niemcy tanimi - i o dobrej jakości - komponentami, wywierając presję na lokalnych producentów, którzy i tak zmagają się z niskim popytem i wysokimi kosztami.

„Nie nazywam się Adolf Hitler. Jestem Adolfem Uunoną. W przeszłości zdarzało mi się, że ludzie nazywali mnie Adolfem Hitlerem i próbowali połączyć mnie z kimś, kogo nawet nie znałem” – powiedział polityk na łamach gazety „The Namibian”

„Nie nazywam się Adolf Hitler”

W 2020 roku Uunona zdobył aż 85 procent głosów w swoim okręgu, zostając jednym z najbardziej rozpoznawalnych radnych w kraju. Wynik ten przyciągnął uwagę globalnych mediów nie tylko ze względu na skalę zwycięstwa, lecz przede wszystkim ze względu na imiona polityka.

Dziś – pięć lat później – Adolf Hitler Uunona ponownie startuje z list rządzącej partii SWAPO i, jak wskazują media, uchodzi za zdecydowanego faworyta.

Uunona wielokrotnie podkreślał, że jego imiona nie mają nic wspólnego z ideologią nazistowską. Jak tłumaczył, nadał mu je ojciec, który nie był świadomy ich historycznego ciężaru. Polityk wspominał, że w dzieciństwie jego imiona brzmiały dla niego zwyczajnie, a dopiero z czasem zrozumiał, jak są odbierane poza Namibią. Podkreślał również, że nie ma żadnych skrajnych poglądów, a całą uwagę skupia na pracy w lokalnej społeczności.

Czytaj także: ǃNamiǂNûs zamiast Luderitz. Potomkowie niemieckich kolonizatorów bronią ul. Bismarcka

"Jedyne, co mógłby zrobić Putin, to podpisać się pod dokumentem o kapitulacji Ukrainy, przypieczętowującym utratę jej niepodległości. Dlatego udział Rosji w rozmowach pokojowych to czysta maskirowka" – powiedział PAP znany ukraiński politolog dr Anton Szechowcow, związany z Uniwersytetem Środkowoeuropejskim. Piotr Kozłowski

Wypadek miał miejsce w godzinach popołudniowych na terenie budowy w Jenkowicach. Służby ratunkowe dostały wezwanie około godziny 17.00. Ze zgłoszenia wynikało, że dwóch pracowników zostało przygniecionych przez ścianę, która niespodziewanie runęła podczas wykonywanych prac.

Akcja ratunkowa w Jenkowicach

Na miejsce natychmiast skierowano policję, straż pożarną, zespół ratownictwa medycznego oraz śmigłowiec Lotniczego Pogotowia Ratunkowego. Helikopter został jednak zadysponowany pod niewłaściwy adres i ostatecznie zawrócono go przed dotarciem na miejsce – podaje TVP3 Wrocław.

Jedna osoba zmarła w wyniku odniesionych ran. Druga osoba została przetransportowana do szpitala – lekarze walczą o jej życie.

Na miejscu pracuje policja i prokuratura.

Zobacz też: Dramatyczny wypadek. Karetka wypadła z drogi i uderzyła w drzewo

Tajne przygotowania niemieckiej armii przedstawił „The Wall Street Journal”. Już wcześniej jasno określono w Niemczech, że Rosja będzie gotowa do ataku na państwa NATO w 2029 roku. Teraz mówi się, że termin ten może być nawet wcześniejszy.

Przejazd 800 000 żołnierzy na front

Analitycy uważają, że ewentualny rozejm w Ukrainie, o który bardzo intensywnie zabiegają Stany Zjednoczone, mógłby dać Rosji czas i środki na przygotowanie działań przeciwko członkom NATO w Europie. Dlatego przygotowanie konkretnego programu działań jest w Niemczech niezbędne.

„Plan szczegółowo opisuje, jak około 800 tysięcy żołnierzy niemieckich, amerykańskich i innych państw NATO miałoby zostać przewiezionych na wschód, w kierunku linii frontu. Zawiera mapę portów, rzek, linii kolejowych i dróg, którymi mieliby podróżować, a także sposób, w jaki mieliby być zaopatrywani i chronieni po drodze” – zdradza „The Wall Street Journal”.

Niemiecki sztab uważa, że jeśli uda się powiększyć potencjał obronny sojuszniczych państw Europy, to wystarczy do pokonania Rosji, a może też doprowadzić, że prawdopodobieństwo konfliktu spadnie do zera. 

Zobacz także: Holandia obawia się wojny. Inwestuje w infrastrukturę

– Celem jest zapobiegnięcie wojnie poprzez danie naszym wrogom jasno do zrozumienia, że ​​jeśli nas zaatakują, nie odniosą sukcesu – powiedział starszy oficer i jeden z pierwszych autorów planu, znanego w kręgach wojskowych jako OPLAN DEU, cytowany przez „WSJ”.

Sięgają po wiedzę z czasów zimnej wojny

W analizie, którą obejmuje plan, jasno zaznaczono, że Niemcy nie są gotowe do konfrontacji. Stare mosty, wąskie tunele i niemodernizowane linie kolejowe mogą utrudniać przemieszczanie się wojsk. Ćwiczenia wojskowe przeprowadzone ostatnio ujawniły nieoczekiwane problemy: korki uliczne, zamieszanie spowodowane niezidentyfikowanymi dronami, a nawet brak odpowiednich narzędzi policji do opanowania „pozorowanych” demonstracji. 

Tymczasem sabotaż linii kolejowych, podpalenia i szpiegostwo – często powiązane z Rosją – pokazują, że luki w zabezpieczeniach są realne. Aby to naprawić, Niemcy przeznaczają ogromne środki, angażując prywatnych wykonawców, zmieniając przepisy i odwołując się do wiedzy z czasów zimnej wojny.

W ramach ćwiczeń budowano i rozbierano potem koszary wojskowe. Firma zbrojeniowa Rheinmetall przygotowała infrastrukturę polową dla 500 żołnierzy, z sypialniami, 48 kabinami prysznicowymi, pięcioma stacjami benzynowymi, kuchnią polową, systemem nadzoru za pomocą dronów. Obóz zbudowano w 14 dni, a zdemontowano w siedem. Okazało się jednak, że wybrany na obóz teren był grząski, pojazdy nie były w stanie się tam pomieścić, a trasy się korkowały bez odpowiedniej sygnalizacji.

Jasne stało się, że organizacja funkcjonowania armii oraz wiele systemów zabezpieczeń musi być realizowana w oparciu o współpracę ze społeczeństwem – prywatnymi firmami czy organizacjami publicznymi.

Zobacz także: „Przygotujcie się na wojnę”. Admirał NATO apeluje do biznesu

Słabości infrastrukturalnych jest więcej. Dwa razy w krótkim okresie czasu statki uszkadzały linie kolejową na przecinających się traktach komunikacyjnych. Problem w tym, że linia ta, to jeden z głównych „kanałów” transportu uzbrojenia w przypadku konfliktu zbrojnego.

Bundeswehra działa w ukryciu

Okazuje się, że do łask wracają także rozwiązania rodem z czasów zimnej wojny, ale spora część umocnień, dróg czy schronów nie zawsze nadaje się wciąż do użytku. 

„Berlin szacuje, że 20 procent autostrad i ponad jedna czwarta mostów autostradowych wymaga remontu z powodu chronicznego niedoinwestowania. Niemieckie porty Morza Północnego i Bałtyku wymagają prac o wartości 15 miliardów euro, w tym 3 miliardy euro na modernizację obiektów o podwójnym przeznaczeniu, takich jak wzmocnienie nabrzeży, według Federalnego Związku Portów Morskich Niemiec” – informuje „WSJ”.

Punkty newralgiczne na mapie mobilności wojska należą do najpilniej strzeżonych tajemnic niemieckiego planu.

Już w 2022 roku Bundeswehra, utworzyła Dowództwo Terytorialne, które ma koordynować wszystkie operacje na terytorium kraju i zleciła jego dowódcy, generałowi porucznikowi André Bodemannowi, weteranowi z Kosowa i Afganistanu, opracowanie planu operacyjnego (OPLAN).

Zobacz także: Dowódca armii USA o zdobyciu Królewca: „Już to zaplanowaliśmy”

„Podczas gdy nowy rząd kanclerza Friedricha Merza trąbił o planie wydatków na obronę w wysokości 500 miliardów euro i powrocie do obowiązkowej służby wojskowej w tym roku, Bundeswehra działała w ukryciu, informując szpitale, policję i agencje zajmujące się pomocą w sytuacjach kryzysowych, zawierając umowy z państwami i operatorami autostrad oraz wyznaczając trasy tranzytowe dla konwojów wojskowych” – ujawnia „WSJ”.

50 lat temu, 27 listopada 1975 roku w polskich kinach pojawiły się "Zaklęte rewiry" Janusza Majewskiego – ekranizacja prozy Henryka Worcella z Markiem Kondratem i Romanem Wilhelmim w rolach głównych. "To opowieść o niezniszczalności ludzkiej godności" – recenzował Krzysztof Mętrak film uznawany dziś za arcydzieło polskiego kina. Piotr Kozłowski

Rada Unii Europejskiej przyjęła propozycję rozporządzenia zwanego Chat Control 2.0. Pozwali ono platformom internetowym przeszukiwać całą komunikację użytkowników w poszukiwaniu śladów wykorzystywania dzieci. Część komentatorów ostrzega, że regulacja zalegalizuje masową inwigilację.

Brak tempa w składaniu wniosków i opieszałość części samorządów mogą kosztować regiony utratę milionów z unijnych programów. Podczas Konwentu Marszałków Województw RP w Łodzi minister Jacek Karnowski wezwał do przyspieszenia kontraktacji i certyfikacji środków. Podkreślał, że czas na rozliczenia dramatycznie się kurczy, a część gmin w Miejskich Obszarach Funkcjonalnych „nie radzi sobie nawet z poprawnym napisaniem wniosku”.

„Prezydent uparcie odmawia podpisania wniosków dla młodych funkcjonariuszy służb specjalnych na pierwszy (!) stopień oficerski oraz odznaczeń dla bohaterów walki z obcą dywersją. To nie jest tylko próba przejęcia kompetencji rządu. To sabotaż wymierzony w bezpieczeństwo państwa!” – napisał szef rządu w mediach społecznościowych.

Czytaj więcej: „To wojna z rządem”. Premier komentuje decyzję prezydenta

Prezydent stawia warunek

Rzecznik prezydenta Rafał Leśkiewicz poinformował wcześniej w czwartek, że wnioski o nominacje na pierwszy stopień oficerski przyszłych oficerów służb specjalnych zostały odesłane do KPRM, ponieważ prezydent oczekuje na spotkanie z szefami służb specjalnych. Zaapelował też do premiera o wyrażenie zgody na to spotkanie.

Z kolei wicepremier, szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz zapowiedział w czwartek, że „aż do skutku” będzie wnioskował o podpisanie przez prezydenta Nawrockiego 136 nominacji na pierwsze stopnie oficerskie w SKW i ABW.

– Wnioskuję jeszcze raz do pana prezydenta o podjęcie pozytywnej decyzji w nominowaniu na pierwsze stopnie oficerskie. Nie wolno przez pryzmat swoich poglądów politycznych, swojej czasem może nawet niechęci do rządu, karać młodych ludzi, którzy chcą służyć państwu polskiemu – powiedział minister.

Zobacz także: Konflikt o nominacje sędziów. „Prezydent Nawrocki pełni destrukcyjną rolę”

Nawrocki blokuje nominacje

O niepodpisaniu wniosków na początku listopada poinformował premier Donald Tusk. Zarzucił wtedy prezydentowi Nawrockiemu, że zablokował nominacje na pierwszy stopień oficerski 136 przyszłych oficerów Służby Kontrwywiadu Wojskowego i Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Jak ocenił, to „dalszy ciąg wojny prezydenta z polskim rządem”.

W odpowiedzi Nawrocki stwierdził, że premier „podjął decyzję, że szefowie służb specjalnych mają zakaz spotykania się z prezydentem RP”. – Odmówiono udzielenia istotnych informacji dotyczących bezpieczeństwa państwa przedstawicielowi prezydenta podczas posiedzenia Kolegium ds. służb specjalnych. Odwołano 4 moje spotkania z szefami służb – to właśnie na nich miały zostać omówione kluczowe kwestie dla bezpieczeństwa Polski; miały też zapaść decyzje dotyczące nominacji oficerskich – powiedział.

Prezydent oświadczył też, że oczekuje od szefów służb specjalnych przeprosin za to, że nie spotkali się z nim, a także stawienia się w jego gabinecie, żeby rozmawiać m.in. o awansach oficerskich. Stwierdził, że po raz pierwszy po roku 1989 szefowie służb odmówili spotkania z wybranym demokratycznie polskim prezydentem.

Minister koordynator służb specjalnych Tomasz Siemoniak poinformował, że we wtorek do KPRM przyszło pismo z Kancelarii Prezydenta odsyłające wniosek o nominacje na pierwszy stopień oficerski przyszłych oficerów ABW. Minister dodał, że rozumie to jako ostateczną negatywną odpowiedź i będzie się zastanawiać, co dalej.

– Zapatruję się na to bardzo negatywnie, bo najpierw zablokowanie nominacji oficerskich, a potem brak decyzji o odznaczeniach na święto niepodległości. Bezprecedensowa decyzja. Karanie funkcjonariuszy, którzy nie mają nic wspólnego z polityką, z ocenami politycznymi. Przecież to nie jest odznaczenie dla mnie, czy wiceministrów, tylko dla tych, którzy też walczą z aktami dywersji, narażają życie, zdrowie, stoją w nocy, czekają – mówił Siemoniak, pytany o sprawę w czwartek w Opolu.

Jak przyznaje się stopnie oficerskie?

Pierwszy stopień oficerski nadaje w Polsce prezydent na wniosek ministra obrony narodowej lub w przypadku podległych mu służb, ministra spraw wewnętrznych i administracji. Tradycyjnie nadania stopni oficerskich – w tym generalskich – w wojsku i innych służbach odbywają się przy okazji najważniejszych świąt narodowych, takich jak Narodowe Święto Niepodległości 11 listopada.

Zobacz też: Nominacje oficerskie? „Kancelaria wprowadza prezydenta na minę”

Wojciech Szczęsny ponad rok temu postanowił zakończyć sportową karierę. Na emeryturze wytrzymał jednak tylko miesiąc. Podpisał kontrakt z Barceloną i wrócił do profesjonalnego futbolu. Były bramkarz reprezentacji Polski ujawnił, ile zarobił w poprzednim sezonie za grę w barwach katalońskiego klubu. Michał Ignasiewicz

Premier Donald Tusk podał w czwartek, że prezydent Karol Nawrocki "uparcie odmawia" podpisania wniosków dla młodych funkcjonariuszy służb specjalnych na pierwszy stopień oficerski oraz odznaczeń dla bohaterów walki z dywersją. Premier w ostrych słowach ocenił, że jest to sabotaż wymierzony w bezpieczeństwo państwa. Piotr Kozłowski

Za pół miliarda dolarów Ministerstwo Obrony Narodowej kupiło w USA 200 pocisków lotniczych AIM-120D AMRAAM do zwalczania wrogiego lotnictwa. To uzbrojenie pozyskane z myślą o F-35 ma dłuższy zasięg w porównaniu ze starszymi, używanymi już przez Siły Powietrzne wersjami tego pocisku. Wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz, który podpisał umowę, powiedział, że pozyskanie najnowszych technologii pokazuje, jak działa sojusz polsko-amerykański.

Sąd w Luksemburgu w czwartek skazał 23-letniego Szweda na osiem lat więzienia, w tym sześć w zawieszeniu, za przygotowywanie zamachu podczas Konkursu Piosenki Eurowizji w 2020 roku w Rotterdamie – podały luksemburskie i holenderskie media. Skazany ma także wziąć udział w programie deradykalizacyjnym. Piotr Kozłowski

Producenci części samochodowych są większymi pesymistami niż wiosną. Połowa przewiduje ograniczanie produkcji w Europie, a ponad dwie trzecie deklarują, że marże są na poziomie, na którym nie ma już z czego inwestować. Unijna motoryzacja będzie skazana na import wszystkiego.

Wśród odznaczonych przez prezydenta mieli być oficerowie walczący z dywersją, szpiegostwem i aktami sabotażu. W obliczu zagrożenia wojną ich motywacja do pracy jest bezcenna. Ale nie dla Karola Nawrockiego.

W tym tygodniu ZUS opublikował w swoich mediach społecznościowych przypomnienie, że 30 listopada mija termin na złożenie wniosku o wakacje składkowe za grudzień. Jednocześnie jest to ostatnia okazja na skorzystanie z tej ulgi dla przedsiębiorców w 2025 roku. 

Czym są wakacje od ZUS?

Wakacje od ZUS polegają na tym, że przedsiębiorca może raz w roku kalendarzowym skorzystać z jednomiesięcznego zwolnienia z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne: emerytalnej, rentowej, wypadkowej oraz – o ile ją opłaca – chorobowej. 

Zwolnienie nie obejmuje składki zdrowotnej, którą nadal trzeba zapłacić w pełnej wysokości. Miesiąc objęty wakacjami od ZUS nadal liczy się do stażu emerytalnego, a przedsiębiorca zachowuje ciągłość ubezpieczenia. 

Zobacz też: „1000 plus”, czyli nowe świadczenie dla rodziców. Kto z niego skorzysta?

Wakacje od ZUS – dla kogo?

Z wakacji od ZUS mogą skorzystać osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, które zatrudniają do dziewięciu osób, w tym samozatrudnieni. Ulga nie jest skierowana do spółek ani do przedsiębiorców, którzy w danym okresie korzystają z innych form pełnego zwolnienia ze składek. 

Innym warunkiem jest to, by działalność była zarejestrowana w CEIDG i prowadzona przed datą graniczną określoną w przepisach. W praktyce oznacza to, że wakacje od ZUS są rozwiązaniem dla mikroprzedsiębiorców i freelancerów. Nie mogą oni współpracować z byłym pracodawcą przy zadaniach, które wykonywali jeszcze w okresie zatrudnienia.

Przedsiębiorca może wybrać, w którym przedsiębiorca chce skorzystać z ulgi. Może to być na przykład okres wakacyjny, kiedy przychody są niższe, albo inny moment w roku, w którym koszty prowadzenia działalności szczególnie obciążają budżet firmy. Z rozwiązania można skorzystać tylko raz w roku.

Czytaj także: Nie każdemu przysługuje 800 plus. Pięć konkretnych wyjątków

Wakacje składkowe – jak złożyć wniosek?

Wniosek o wakacje od ZUS składa się wyłącznie elektronicznie, za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych prowadzonej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. W katalogu usług należy odnaleźć dedykowany formularz dotyczący wakacji od ZUS, wskazać konkretny miesiąc, którego ma dotyczyć zwolnienie oraz zaznaczyć wymagane oświadczenia potwierdzające spełnianie warunków. Nie trzeba dołączać żadnych dodatkowych dokumentów.

Kluczowe znaczenie ma termin złożenia wniosku. Musi on trafić do ZUS najpóźniej w miesiącu poprzedzającym miesiąc, który ma być objęty ulgą. Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku przedsiębiorca nie opłaca składek na ubezpieczenia społeczne za wybrany miesiąc, ale nadal ma obowiązek terminowo zapłacić składkę zdrowotną oraz złożyć deklaracje rozliczeniowe.

W perspektywie kilkuletniej, dzięki wakacjom od ZUS przedsiębiorca może zaoszczędzić naprawdę sporo. Istnieje jednak limit, którego pomoc nie może przekroczyć.

Zobacz też: Alternatywny kredyt. Sposoby na zakup mieszkania bez zdolności kredytowej