Wchodzisz i wiesz

– Akceptujemy protesty rolników, którzy obawiają się podpisania umowy pomiędzy Unią Europejską a krajami Mercorsur, ale mam do nich prośbę, żeby nie dali się zwieść faryzeuszom z Prawa i Sprawiedliwości, którzy mówili, że trzeba przyspieszyć podpisanie tej umowy. Mówił to premier (Mateusz) Morawiecki, mówiła premier (Beata) Szydło, a także minister spraw zagranicznych (Jacek) Czaputowicz – powiedział Krajewski na wtorkowej konferencji prasowej po posiedzeniu rządu.

CZYTAJ TAKŻE: Mercosur w cieniu sporów w PE. Komisja Europejska w tarapatach

Szef resortu podkreślił, że obecny rząd od początku jednoznacznie sprzeciwia się podpisaniu umowy.

– Ale też nie czekamy biernie na rozwój wypadków. Gdyby mniejszości blokującej nie dało się w ostateczności zbudować, proponujemy szereg poprawek: klauzule ochronne, hamulec bezpieczeństwa, pieniądze, które rekompensowałyby straty polskich rolników i przetwórców. Przed nami – 7 stycznia – wiele spotkań w Brukseli z ministrami poszczególnych państw członkowskich, żeby wypracować jak najlepsze rozwiązania – zapowiedział Krajewski.

Aktywny rolnik i Polityka Rolna na lata 2023-2027

Minister wskazał też działania w kraju, które mają wesprzeć polskich rolników. Wymienił tu przyjęty na wtorkowym posiedzeniu rządu projekt ustawy wprowadzającej definicję aktywnego rolnika, czyli takiego, który czerpie dochody z działalności rolniczej.

Ustawa ma się przyczynić do lepszego adresowania środków pomocowych przeznaczonych na rolnictwo. Wskazał również przyjętą we wtorek przez rząd uchwałę dotyczącą zmian w Planie Strategicznym dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027, które zwiększają premię dla młodych rolników inwestujących w produkcję zwierzęcą z 200 do 300 tys. zł.

ZOBACZ TAKŻE: UE w impasie. Polska i Francja grożą blokadą umowy z Mercosur

Szłapka: Morawiecki dezinformuje 

Podczas konferencji prasowej rzecznik rządu Adam Szłapka stwierdził, że były premier Mateusz Morawiecki „dezinformuje”, twierdząc na platformie X, że za czasów rządów PiS umowa z Mercosur była „skutecznie blokowana”. 

Szłapka poinformował, że w latach 2016-2018 Beata Szydło i Mateusz Morawiecki podpisywali się pod konkluzjami po posiedzeniach Rady Europejskiej, w których m.in. wskazywano na potrzebę negocjacji dotyczących umowy z krajami Mercosur.

Umowa UE-Mercosur

Umowa z blokiem krajów Mercosur (Argentyna, Brazylia, Paragwaj, Boliwia, Urugwaj) ustanowi preferencje celne dla niektórych produktów rolnych z tych krajów, takich jak wołowina, drób, nabiał, cukier i etanol. Ale umowa ta zakłada porozumienie gospodarcze nie tylko w dziedzinie tego sektora unijnych gospodarek.

Ostateczny tekst rozporządzenia zostanie uzgodniony w negocjacjach PE z państwami członkowskimi.

Kraje czekają na klauzulę ochronną z ostatecznym głosowaniem nad całą umową handlową z Mercosurem. 

Tygodnik "Economist" przytacza przewidywania ekspertów z Good Judgment – firmy specjalizującej się w prognozach politycznych i gospodarczych – na 2026 rok. W ich ocenie prawdopodobieństwo, że wojna Rosji przeciw Ukrainie nie skończy się przed 1 stycznia 2027 roku, wynosi 74 proc. Piotr Kozłowski

Oszuści podszywający się pod Ministerstwo Finansów i Krajową Administrację Skarbową wysyłają fałszywe maile z informacją o zwrocie nadpłaty podatku PIT - przestrzega resort.

Projekty morskich farm wiatrowych Bałtyk 2 i Bałtyk 3, rozwijane wspólnie przez Polenergię i Equinor, otrzymały wyróżnienie PFI Deal of the Year Europe 2025 - poinformowała Polenergia.

Funkcjonariusze nie przewidują taryfy ulgowej i kontrolują coraz częściej. Kierowcy mają 185 dni na wymianę prawa jazdy. Według GITD, sprawa dotyczy setek tysięcy kierowców. Kto musi wymienić prawo jazdy i jaka kara czeka tych, którzy zaniedbają obowiązek? Maciej Lubczyński

Polenergia Obrót, spółka z grupy Polenergia, zajmująca się handlem energią,  30 grudnia 2025 r. podpisała z McDonald's Polska oraz 94 franczyzobiorcami McDonald's aneks do pakietu umów PPA i PPA+. Aneks zmienia zasady sprzedaży energii ze źródeł odnawialnych.

Rzecznik prasowy warmińsko-mazurskiej straży pożarnej mł. bryg. Grzegorz Różański poinformował, że z wodami Zalewu Wiślanego walczą we Fromborku strażacy z Braniewa i przedstawiciele służb miejskich. Wzdłuż ulicy Portowej układane są worki z piaskiem.

Zagrożenie powodziowe we Fromborku

Na Zalewie Wiślanym są wysokie fale. Dodatkowo woda jest wpychana w ląd przez północny wiatr kanałem Kopernika – to pozostałość średniowiecznego systemu doprowadzającego wodę do Fromborka. Na skwerze przy ul. Portowej m.in. miasto buduje tężnie.

Woda z Zalewu Wiślanego przelewa się też przez nadbrzeże portowe w Suchaczu. Rzecznik prasowy wojewody warmińsko-mazurskiego Szymon Tarasewicz powiedział, że pojawiły się fałszywe informacje o zalaniu przepompowni ścieków we wsi Janówek.

Przekroczono normy ostrzegawcze

Poziom wody w Zalewie Wiślanym na wodowskazie w Osłonce wyniósł 608 cm, przekraczając stan alarmowy. Stan ostrzegawczy dla tego punktu wynosi 570 cm.

Na rzece Szkarpawie w Tujsku stan wody wynosi 600 cm, co oznacza przekroczenie stanu alarmowego ustalonego na poziomie 590 cm. Próg ostrzegawczy dla tej stacji wynosi 570 cm.

Starosta nowodworski Barbara Ogrodowska ogłosiła pogotowie przeciwpowodziowe dla czterech gmin. Owiązuje w gminach Krynica Morska, Nowy Dwór Gdański, Stegna i Sztutowo.

W zarządzeniu starosta wskazała, że w tych gminach należy dokonać rozpoznania terenów najbardziej zagrożonych podtopieniem lub zalaniem, na bieżąco monitorować stany wód na rzekach i Zalewie Wiślanym, przeprowadzić przegląd materiałów i sprzętu przeciwpowodziowego oraz przygotować siły i środki do udziału w ewentualnej akcji przeciwpowodziowej.

Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej wydał ostrzeżenia trzeciego stopnia przed wzrostem poziomów wody m.in. wzdłuż Wybrzeża i na Zalewie Wiślanym.

W warmińsko-mazurskim we wtorek panują bardzo trudne warunki pogodowe. Przechodzą śnieżyce z silnym wiatrem. Tarasewicz poinformował, że obecnie prądu nie ma 120 gospodarstw domowych. Awarie usuwane są na bieżąco.

Mimo że na wszystkich drogach w regionie pracują pługi i piaskarki warunki drogowe są bardzo trudne. Miejscami powstają zaspy, auta nie dają rady podjeżdżać pod wzniesienia. 

Zobacz też: Tragiczny bilans świątecznego weekendu. 155 wypadków na drogach

Do zdarzenia doszło 29 czerwca 2025 r. Jadący sportowym mercedesem z Wrocławia w kierunku Katowic Rafał H. celowo zajeżdżał drogę innym kierowcom, zmuszając ich do gwałtownego hamowania i zmiany pasa ruchu. Kamery samochodowe zarejestrowały także sytuacje, w których podejrzany wyrzucał ze swojego auta przedmioty, które spadały na wyprzedzane przez niego pojazdy.

Opole: Prokuratura chce umorzenia sprawy pirata drogowego

W pewnym momencie kierowca mercedesa wysiadł z pojazdu i położył się na jezdni, blokując ruch na autostradzie. O groźnie zachowującym się mężczyźnie policję powiadomili kierowcy. Został on zatrzymany w woj. małopolskim.

– Rafałowi H. przedstawiono zarzut sprowadzenia bezpośredniego niebezpieczeństwa katastrofy w ruchu lądowym. Jego zachowanie oceniono jako realnie zagrażające wielu uczestnikom ruchu, ponieważ wielce prawdopodobne następstwa jego nieodpowiedzialnej jazdy mogły objąć liczny krąg osób znajdujących się w sąsiedztwie kierowanego przezeń w opisany sposób pojazdu. Podejrzany podczas pierwszej z jego udziałem czynności częściowo przyznał się do popełnienia zarzucanego mu przestępstwa. Natomiast na dalszym etapie śledztwa Rafał H. zaprzeczył sprawstwu zarzucanego czynu oraz skorzystał z prawa do odmowy składania wyjaśnień – powiedział prokurator Bar.

W toku śledztwa podejrzanego skierowano na badania sądowo-psychiatryczne. Uzyskana w ich wyniku opinia stwierdza, że w chwili popełnienia czynu Rafał H. był niepoczytalny. Po jej uzyskaniu prokurator skierował do Sądu Rejonowego w Opolu wniosek o umorzenie postępowania i zastosowanie wobec mężczyzny środka zabezpieczającego w postaci odpowiedniego leczenia specjalistycznego. 

Zobacz także: Śmiertelny wypadek na trasie S8. Ciężarówka zderzyła się z autem osobowym

Strażacy ustawiają worki z piaskiem.

O odzyskaniu eksponatów i toczącym się szeregu śledztw w sprawach o przestępstwa gospodarcze związanych z prowadzeniem fundacji i spółki Se-Ma-For w latach 2016-2019 poinformował we wtorek prokurator Paweł Jasiak, rzecznik prokuratury Okręgowej w Łodzi.

– Śledztwa dotyczą szeregu przestępstw gospodarczych, jakich dopuściły się osoby zarządzające Fundacją Filmową „Se-Ma-For” z siedzibą w Łodzi oraz spółką „Se-Ma-For” Produkcja Filmowa Sp. z o.o. Postępowanie zostało zainicjowane zawiadomieniem między innymi Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej – przekazał prokurator Paweł Jasiak.

Zobacz również: Głosem Pszczółki Mai przeszła do historii. „Miały być tylko trzy odcicnki”

Egzekucja komornicza w Se-Ma-For

PISF miał udzielić tym podmiotom ponad 1,5 mln zł dotacji na produkcję pt. „Serce w murze”. Pieniądze te nie zostały zwrócone, co skutkowało wydaniem przez sąd nakazu zapłaty, a następnie egzekucją komorniczą. W trakcie procedury zniknęło należące do Se-Ma-For-a mienie, w tym specjalistyczny sprzęt wykorzystywany do produkcji znanych bajek.

– Wobec prezesa spółki Luca T. wydano postanowienie o przedstawieniu zarzutów udaremnianie wykonania orzeczenia organu państwowego poprzez ukrywanie bądź usuwanie składników majątku, za co grozi mu kara do 5 lat pozbawienia wolności. Postępowanie jest obecnie zawieszone z uwagi na niemożność ujęcia podejrzanego, który się ukrywa – powiedział prokurator.

Dodał, że poza Instytutem Sztuki Filmowej zawiadomienia do prokuratury złożyli także inni wierzyciele spółki oraz Muzeum Animacji. Wskazali, że pomiędzy osobami zarządzającymi oboma podmiotami „Se-Ma-For” doszło do zawarcia fikcyjnych umów pożyczek.

– Tak wykreowane zadłużenie stało się następnie podstawą do przejęcia w niewyjaśnionych okolicznościach historycznych eksponatów, w tym lalek z seriali „Miś Coralgol”, „Miś Uszatek”, „Parauszek i przyjaciele”, „Piotruś i Wilk” oraz „Tajemnica kwiatu paproci” – powiedział prokurator.

Zobacz także: Gdy powstała, była bohaterką kontrowersyjną. Tego o Pszczółce Mai nie wiecie

Lalki za okup

W trakcie śledztwa z Urzędem Miasta Łodzi skontaktowała się osoba, która twierdziła, iż jest w posiadaniu eksponatów i zażądała za nie kilkuset tysięcy złotych. Prokurator natychmiast wydał postanowienie żądając wydania rzeczy i nakazał przeszukanie, by odnaleźć i zabezpieczyć lalki.

– 22 grudnia funkcjonariusze Komendy Miejskiej Policji w Łodzi dokonali skutecznego przeszukania, a odzyskane przedmioty zostały złożone w EC1, gdzie będą oczekiwały na oględziny procesowe – dodał Jasiak.

Tradycja Se-Ma-Fora sięga 1947 roku, gdy w Łodzi powstał pierwszy polski lalkowy film animowany. Od 1960 do 1990 roku działało Studio Małych Form Se-Ma-For, przez kolejnych dziewięć lat Studio Filmowe Semafor. Z łódzkiej wytwórni wyszło wiele kultowych animacji, m.in. „Przygody misia Colargola”, „Zaczarowany ołówek”, „Miś Uszatek”, „Opowiadania Muminków”, seria o kocie Filemonie. W latach 90. w koprodukcji polsko-brytyjskiej powstał w niej nagrodzony Oscarem „Piotruś i wilk”.

Zobacz też: Znów zawładnie wyobraźnią milionów? Powrót legendy po 50 latach

Spółki Centralny Port Komunikacyjny i PGE Energetyka Kolejowa podpisały porozumienia określające zasady przyłączania infrastruktury zasilającej linie kolejowe. To ważny krok w realizacji programu, który zrewolucjonizuje polską kolej.

Obecnie spalony jest odnotowywany, gdy jakakolwiek część ciała atakującego zawodnika, którą może zdobyć gola, w momencie podania znajduje się bliżej bramki przeciwnika niż przedostatni broniący się piłkarz, w tym bramkarz.

FIFA: Zmiany w interpretacji spalonego. Czym jest „prawo Wengera”?

Prekursorem zmian jest Arsene Wenger, były główny trener londyńskiego Arsenalu, pełniący funkcję dyrektora ds. globalnego rozwoju piłki nożnej FIFA. Proponowane „prawo Wengera” zakłada, że piłkarz byłby na spalonym tylko wtedy, gdy jego ciało znajdzie się całkowicie za ostatnim obrońcą. Zmiana ta wyraźnie jest korzystna dla napastnika.

IFAB przeanalizuje propozycję zmian o spalonym jako jeden z tematów do omówienia podczas corocznego spotkania 20 stycznia w Londynie. Z kolei w trakcie walnego zgromadzenia w Walii w lutym odbędzie się debata nad tą propozycją. Jeśli pomyślnie przejdzie ona wstępną fazę i trafi na lutowe walne zgromadzenie, jest niemal pewne, że zostanie przyjęta. Nowe przepisy zaczęłyby obowiązywać od następnego sezonu (2026/27).

Możliwą zmianę zapowiedział już prezydent FIFA Gianni Infantino podczas Światowego Szczytu Sportu, który odbył się ostatnio w Dubaju.

Zobacz także: Ważny działacz piłkarski poszukiwany listem gończym

Technologia stosowana w piłce nożnej pomoże we wdrożeniu „prawa Wengera”. Kamery na stadionach oraz chipy zainstalowane w piłkach pomogą dokładnie ustalić, kiedy napastnik znajduje się za obrońcą drużyny przeciwnej.

Zmiany w przepisach o pomocy medycznej i VAR

„Prawo Wengera” nie jest jedyną propozycją, która zostanie omówiona podczas najbliższych spotkań IFAB.

W Pucharze Narodów Arabskich przetestowano zasadę, zgodnie z którą zawodnik otrzymujący pomoc medyczną na boisku musi zostać wykluczony z gry na dwie minuty (nie dotyczy to bramkarza). Zasada ta przyniosła pozytywne rezultaty podczas tego turnieju i ma na celu zminimalizowanie gry na czas. Podobnie jak inne zasady, które zostały wprowadzone w ostatnim czasie, takie jak zasada ośmiu sekund dla bramkarzy lub zasada, że kapitan jest jedynym graczem, który może zwracać się do sędziego podczas meczu. Ocena dwuminutowego wykluczenia była pozytywna i zostanie ona również przeanalizowana podczas najbliższych spotkań IFAB.

Kolejna nowość, która zostanie przeanalizowana przez IFAB, dotyczy ulepszenia systemu VAR. Pierluigi Collina, szef sędziów FIFA, wskazał już na zmiany, które mogą pojawić się podczas najbliższych mistrzostw świata. System VAR zostanie rozszerzony o dwa przypadki, rzuty rożne i karanie czerwoną kartką za dwie żółte.

Zobacz także: Pajor wśród najlepszych piłkarek świata. „Ma zabójczy instynkt”

O masowych zatrzymaniach poinformował Ali Yerlikaya turecki minister spraw wewnętrznych.

„Podczas jednoczesnych operacji przeprowadzonych dziś rano przez naszą policję w 21 prowincjach, zatrzymaliśmy 357 podejrzanych członków ISIS” – napisał w mediach społecznościowych, dołączając nagranie z zatrzymań.

Wcześniej prokuratura generalna w Stambule poinformowała o zatrzymaniu 110 podejrzanych w nalotach na 114 lokalizacji. Dodano, że 15 ujętych osób pochodzi z zagranicy.

Zobacz też: Zabójstwo Amerykanów w Syrii. Donald Trump zapowiada „poważny odwet”

Terroryści otworzyli ogień do policji

Niektórzy podejrzani byli powiązani z bojownikami, którzy w poniedziałek otworzyli ogień do policji w Yalovie. Według prokuratury kilku zatrzymanych jest podejrzanych o zbieranie pieniędzy pod przykrywką działalności charytatywnej i przekazywanie ich syryjskim sieciom powiązanym z ISIS.

Do strzelaniny w Yalovie doszło w poniedziałek podczas policyjnej operacji w domu, w którym mieli przebywać islamiści. Wymiana ognia trwała blisko osiem godzin – podało ministerstwo spraw wewnętrznych Turcji. Wszyscy zabici terroryści byli obywatelami Turcji.

Zobacz także: Polak powiązany z ISIS przygotowywał zamach na jarmark świąteczny

Zamachy z udziałem ISIS

Państwo Islamskie to organizacja terrorystyczna, która przed dekadą opanowała rozległe terytoria na Bliskim Wschodzie i sprawowała tam brutalne rządy. Jej celem było zbudowanie kalifatu – rządzonego zgodnie z fundamentalistycznym prawem islamskim globalnego państwa sprawiedliwości społecznej. Stała za szeregiem ataków terrorystycznych w Europie, Afryce i Azji.

Organizacja jest szczególnie aktywna w Turcji, gdzie przeprowadziła w przeszłości szereg ataków. Jest m.in. odpowiedzialna za strzelaninę w klubie nocnym w Stambule 1 stycznia 2017 r., w której zginęło 39 osób.

W ostatnich latach tureckie władze zintensyfikowały działania wywiadowcze i antyterrorystyczne przeciwko organizacji zarówno w kraju, jak i za granicą.

Jak zauważa stacja BBC, tureckie służby bezpieczeństwa regularnie zajmują się osobami podejrzanymi o powiązania z ISIS. Z kolei wysoka aktywność Państwa Islamskiego ma być możliwa dzięki zapleczu na terenie Syrii, z którą Turcja ma 900-kilometrową granicę.

Zobacz też: Atak terrorystów z Państwa Islamskiego. Nie żyją amerykańscy żołnierze

"Nie idziemy na Sylwestra" to koncert, który poprowadzi Marcin Prokop. Zamiast hucznej imprezy plenerowej, TVN organizuje domówkę właśnie pod tym hasłem. Kto wystąpi podczas koncertu "Nie idziemy na Sylwestra"? Kiedy i gdzie oglądać? Oto szczegóły. Marta Kawczyńska

Piotr Lenar urodził się 13 marca 1958 roku w Krakowie. W szkole średniej planował, że zostanie astronomem albo fizykiem jądrowym. Ostatecznie ukończył studia na Wydziale Operatorskim w Szkole Filmowej w Łodzi (1987). Jako autor zdjęć do kinowych filmów fabularnych zadebiutował kameralnym dramatem psychologicznym Wandy Różyckiej-Zborowskiej „Jemioła” (1988).

Wieloletni współpracownik Jana Jakuba Kolskiego, współtwórca wyjątkowej warstwy wizualnej jego najważniejszych filmów. Należą do nich „Jańcio Wodnik” (1993), uznany przez polską krytykę filmową za film rozpoczynający epokę realizmu magicznego w kinie polskim, ale również „Pograbek” (1992), „Magneto” (1993), „Cudowne miejsce” (1994), „Grający z talerza” (1995) oraz „Serce, serduszko” (2014). Kolski i Lenar stworzyli jeden z najbardziej wyrazistych estetycznie duetów reżysersko-operatorskich w kinie polskim.

– Jeździliśmy na dokumentację poszukując plenerów, leżeliśmy na trawie patrząc w chmury, rozmawialiśmy o wsi, trochę o dziewczynach, może więcej o dziewczynach (…) W jakimś sensie to było symbiotyczne. Łączyło nas więcej niż tylko scenariusz filmu – operator wspomina współpracę z Kolskim.

Przez blisko dwadzieścia lat Lenar pracował na przemian w Niemczech i w Polsce, a także w Stanach Zjednoczonych. 

Nominowany do Złotej Żaby w Konkursie Filmów Polskich na Camerimage za zdjęcia do filmu „Serce serduszko”(2014) Jana Jakuba Kolskiego oraz do Złotej Kaczki za zdjęcia do „Miliona dolarów” (2009) Janusza Kondratiuka.

Czytaj też: Mika Urbaniak: Tacie zawdzięczam wiarę w marzenia

W 2010 roku Lenar założył szkołę filmową Ama Film Academy w Krakowie, kształcącą kompleksowo we wszystkich dziedzinach twórczości audiowizualnej.

W podcaście Rekonstrukcja Cyfrowa TVP #PierwszyPlan prowadzący przyglądają się twórczości wyjątkowych gości, zagłębiają się wraz z nimi w świat filmów i seriali oraz sięgają po ich – dotąd nieznane – anegdoty i wspomnienia. W podcaście poruszane są tematy związane zarówno z najgłośniejszymi, jak i z kameralnymi tytułami, z których wiele dostępnych jest na stronach www.vod.tvp.pl oraz cyfrowa.tvp.pl w nowej jakości obrazu i dźwięku, po rekonstrukcji cyfrowej.

Dotychczas gośćmi podcastu byli m.in.: Magdalena Zawadzka, Daniel Olbrychski, Dorota Roqueplo, Sławomir Idziak, Paweł Łoziński, Ilona Łepkowska, Allan Starski, Krzesimir Dębski, Zbigniew Buczkowski, Anna Seniuk, Piotr Cyrwus, Anna Dymna, Krzysztof Zanussi, Krystyna Janda, Bogusław Linda, Zbigniew Zamachowski, Katarzyna Figura, Grażyna Szapołowska i Juliusz Machulski. Za pomysł oraz realizację formatu odpowiada Zespół Ośrodka Dokumentacji i Zbiorów Programowych TVP.

Wszystkie odcinki podcastu udostępniane są na profilu Rekonstrukcja Cyfrowa TVP #PierwszyPlan na platformach YouTube i Spotify, a najnowsze informacje o programie w serwisach społecznościowych Facebook i Instagram.

Czytaj też: Perry Bamonte nie żyje. Gitarzysta The Cure miał 65 lat

Marszałek Sejmu Włodzimierz Czarzasty we wtorek podpisał zmianę zarządzenia dotyczącego funkcjonowania i finansowania biur poselskich. Nowe przepisy porządkują zasady rozliczania tak zwanych poselskich kilometrówek i mają zwiększyć kontrolę oraz przejrzystość wydatków, zwłaszcza w przypadku przejazdów poza okręgiem wyborczym.

Duński Vestas otrzymał zamówienie od włoskiej firmy energetycznej Edison na produkcję turbin wiatrowych. Dostawy obejmą turbiny o mocy 4,5 MW oraz 5,5 MW. Ich montaż zaplanowano na ostatni kwartał 2026 r.

W 2026 r. wejdą zmiany w oddawaniu tekstyliów. Bezpłatna wymiana, naprawa zamiast wyrzucania i edukacja ekologiczna w praktyce - tak ma działać nowy warszawski projekt „dzielni”. To odpowiedź m.in. na kryzys w zbiórce tekstyliów.

Janusz Korwin-Mikke przekonuje na platformie X, że zwiększone emisje CO2 doprowadzą do wzrostu wielkich drzew, które z czasem przekształcą się w nowe pokłady węgla dla przyszłych pokoleń. To jednak uproszczenia, które nie uwzględniają realiów geologicznych i przyrodniczych. Sam rozrost drzew pod wpływem CO2 ma ograniczenia i długofalowo bywa szkodliwy dla ekosystemów.

Polityk ponad dobę po pierwotnej publikacji dodał komentarz: „Mnie chodzi o to, że jest to energia „odnawialna” - a czy odnowienie trwa tydzień czy 10 milionów lat to już tylko różnica ilościowa. Zresztą można palić drewnem - wtedy odnowienie to kilkanaście lat przy gatunkach szybkorosnących”.

Nie jest to pierwszy taki wpis polityka. W ubiegłym roku błędnie przekonywał, że emitowanie dwutlenku węgla jest korzystne dla przyrody – dzięki niemu rosną większe rośliny i zauważalny jest wzrost zazielenienia. 

W ostatnim czasie podobny argument przedstawił amerykański kongresmen Thomas Massie. Filmy z jego wypowiedzią szybko zyskały popularność w mediach społecznościowych. W Polsce przetłumaczone nagranie zostało wyświetlone na Facebooku ponad 100 tys. razy. 

CZYTAJ TEŻ: Spór o ETS2 rozgrzewa Europę. Polska apeluje o dłuższe vacatio legis

Rzeczywistość jest inna 

Węgiel, z którego obecnie korzystamy, kształtował się przez ponad 300 mln lat, głównie w okresie karbonu. Wówczas na ziemi rosły ogromne rośliny, takie jak skrzypy, widłaki, czy paprocie, a wysoki poziom CO2 sprzyjał ich dużemu wzrostowi. Po obumarciu rośliny te zapadły się w podmokłych terenach, m.in. na torfowiskach, gdzie przez miliony lat – przy sprzyjających warunkach geologicznych – przekształciły się w pokłady węgla. 

Choć podobny proces mógłby zachodzić również dziś, współczesne warunki znacząco różnią się od tych sprzed setek milionów lat. Dzisiejsze rośliny są znacznie mniejsze, a karbon był okresem wyjątkowym m.in. ze względu na brak organizmów zdolnych do rozkładu ligniny. Dopiero pod jego koniec pojawiły się grzyby rozkładające martwe drewno – wcześniej obumarłe drzewa zalegały w ziemi, tworząc zalążek przyszłych pokładów węgla.

Obecnie proces ten jest dodatkowo blokowany przez działalność człowieka. Torfowisk jest znacznie mniej, martwe drewno rzadko pozostaje w środowisku naturalnie – jest wycinane, przetwarzane, bądź rozkładane, zamiast zapadać się pod ziemię. W efekcie tych działań tworzenie nowego węgla jest dziś zjawiskiem marginalnym. 

Nawet jeśli część współczesnych drzew w dłuższej perspektywie mogłaby przekształcić się w węgiel, byłby to proces zachodzący na niewielką skalę oraz trwający miliony lat. Dostępne zasoby węgla zużywane są niezwykle szybko. Eksploatowane złoża wystarczą najwyżej na kilkadziesiąt lat, co oznacza, że zostaną wyczerpane znacznie wcześniej, niż natura zdąży wytworzyć nowe. Oznacza to, że węgiel może być i nie jest odnawialnym źródłem energii.

CZYTAJ TAKŻE: Komisja Europejska rezygnuje z pełnego zakazu silników spalinowych

Wypowiedź Janusza Korwina-Mikkego pomija kluczowe fakty i wprowadza w błąd. Pomijanie informacji oraz wybiórcze interpretowanie procesów przyrodniczych sprawia, że jego wpis na portalu X sugeruje coś przeciwnego i posiada manipulacyjny charakter. 

Czterodniowy tydzień szkoły to pomysł, który coraz częściej pojawia się w debacie o przyszłości edukacji. Zwolennicy mówią o mniejszym stresie uczniów, lepszym zdrowiu psychicznym i większej motywacji do nauki. Przeciwnicy ostrzegają przed chaosem organizacyjnym, pogłębianiem nierówności i przeciążeniem dzieci w pozostałe dni. Czy skrócenie tygodnia nauki rzeczywiście mogłoby poprawić jakość edukacji, czy raczej stworzyć nowe problemy? Katarzyna Kania