Wchodzisz i wiesz

Zgodnie z komunikatem chińskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych, posiadacze paszportów zwykłych z krajów objętych programem mogą przebywać w Chinach do 30 dni bez wizy.

Dotyczy to podróży w celach biznesowych, turystycznych, odwiedzin u krewnych i przyjaciół, wymiany lub tranzytu.

Dłużej bez wizy do Chin

Rzeczniczka MSZ Mao Ning poinformowała również, że od 10 listopada 2024 do 31 grudnia 2026 z przywileju bezwizowego wjazdu będą mogli korzystać także obywatele Szwecji.

Spośród państw uczestniczących w programie najliczniejszą grupę stanowią kraje europejskie – aż 32, w tym Polska, która została objęta ruchem bezwizowym w lipcu 2023 roku. Do listy należy również sześć krajów azjatyckich, pięć z Ameryki Południowej oraz Australia i Nowa Zelandia.

Pekin podkreśla, że decyzja wpisuje się w strategię większego otwarcia Chin na świat oraz ma ułatwić współpracę międzynarodową i rozwój turystyki. Nadal jednak podróżni, których wyjazd nie spełnia warunków programu, muszą ubiegać się o wizę w standardowym trybie.

Czytaj też: F-16 za jedno euro. Rumunia korzysta ze wsparcia od Holandii

16-latka ma 173 cm wzrostu, waży ok. 73 kg, ma czarne, farbowane włosy. W chwili zaginięcia ubrana była w czarne spodnie, biało-czarne buty sportowe, czarną, długą bluzę z kapturem.

Każdy, kto zna miejsce pobytu zaginionej, lub w ostatnim czasie widział Alicję Okrajni proszony jest o pilny kontakt z częstochowskimi policjantami lub z najbliższą jednostką policji.

Źródło: KMP Częstochowa

Bielenie drzew owocowych to prosty, ale bardzo ważny zabieg, który chroni pnie przed pękaniem, mrozem i chorobami kory. Wiele osób wykonuje go zimą, choć najlepiej zacząć już pod koniec listopada. Sprawdź, po co bielić drzewa, czym to zrobić i jakie błędy najczęściej popełniają ogrodnicy. Marzena Sarniewicz

Alternatywa dla amerykańskich systemów płatniczych

Według EBC cyfrowe euro ma stanowić strategiczną alternatywę dla prywatnych, zdominowanych przez USA środków płatniczych, takich jak karty kredytowe czy tzw. stablecoiny – cyfrowe waluty powiązane z dolarem.

Bank podkreśla, że w czasach narastających napięć geopolitycznych oraz rywalizacji gospodarczej, zapewnienie autonomii i odporności finansowej Europy ma znaczenie fundamentalne dla jej suwerenności ekonomicznej.

Czytaj także: Europarlament określa kierunki dla unijnego budżetu po 2027 roku

Cztery lata przygotowań i plan pilotażu

Po czterech latach analiz i prac przygotowawczych EBC ogłosił, że jest gotów przejść do etapu pilotażowego, który pozwoli na testowanie cyfrowego euro w praktyce.

Zgodnie z planem pierwsze transakcje testowe mogłyby odbyć się już w połowie 2027 roku, a pełne wprowadzenie nowej waluty cyfrowej byłoby możliwe około 2029 roku.

„Ćwiczenia pilotażowe oraz pierwsze transakcje mogłyby rozpocząć się w połowie 2027 roku. Cały Eurosystem powinien być wtedy gotowy na potencjalne pierwsze emisje cyfrowego euro w 2029 roku” – podano w oświadczeniu EBC.

Czytaj także: Niekorzystne zmiany w budżecie UE. Szefowa KE szykuje reformę

Warunek: zgoda unijnych ustawodawców

Realizacja projektu zależy jednak od tego, czy instytucje UE – Parlament Europejski, Rada i Komisja – uchwalą odpowiednie przepisy prawne w 2026 roku.

Proces legislacyjny napotyka jednak trudności.

Część posłów i rządów państw UE wyraża obawy, że wprowadzenie cyfrowego euro mogłoby osłabić pozycję tradycyjnych banków, zmniejszając ich depozyty i generując znaczne koszty uruchomienia systemu.

Czytaj także: Skandale, korupcja i miliardy euro. Unijne instytucje w ogniu krytyki

Koszty i korzyści dla sektora finansowego

EBC szacuje, że łączny koszt dla sektora finansowego wyniesie od 4 do 5,8 miliarda euro, uwzględniając potencjalne oszczędności i efekty synergii wynikające z nowego systemu płatności.

Bank centralny zapewnia, że nadal będzie ściśle współpracować z ustawodawcami i rządami krajów UE, aby znaleźć kompromis między innowacją a stabilnością finansową.

Czytaj także: Bułgarzy kręcą nosem na euro. Premier robi co może, by ich uspokoić

Ostateczna decyzja należy do państw członkowskich

Ostateczne słowo w sprawie uruchomienia cyfrowego euro należeć będzie do rządów państw członkowskich Unii Europejskiej.

To one zdecydują nie tylko o samym wprowadzeniu waluty, ale również o limitach jej posiadania przez obywateli, co ma zapobiec destabilizacji systemu bankowego.

Czytaj także: Ukraina rozważa porzucenie dolara. „To ma sens”

Mimo zakazu ziemia rolna trafiała w zagraniczne ręce, nie tylko do polskich rolników – wynika z danych Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa na przestrzeni ostatnich lat. KOWR miał zapobiegać tego typu transakcjom. Ostatnio ujawniono jego niejasne działania wobec sprzedaży działek pod CPK i nie skorzystania z prawa kupna działek w okolicy elektrowni atomowej, na czym skorzystała rodzina Daniela Obajtka.

Do zdarzenia doszło w miniony piątek, 31 października w rejonie ul. Kopernika. Strażnicy miejscy podjęli interwencję wobec mężczyzny, który ukradł towar w jednym z marketów, a następnie dopuścił się rozboju na pracowniku ochrony. Sprawca został przekazany częstochowskim policjantom. Teraz musi liczyć się z odpowiedzialnością.

Źródło: Straż Miejska w Częstochowie

Połączenie ceł, wysokiej inflacji, rosnących stóp procentowych i osłabienia dolara tworzy groźną sytuację, która może wywołać kryzys finansowy przewyższający ten z 2008 roku ostrzega Peter Schiff. Jednocześnie wzywa do przygotowania się na nadchodzące wyzwania gospodarcze.

Serial „M jak miłość” właśnie obchodzi swoje 25. urodziny. Tyle czasu minęło od emisji pierwszego odcinka, który pokazano widzom 4 listopada 2000 roku. Z okazji jubileuszu przygotowaliśmy serialowy alfabet z ciekawostkami o tej produkcji.

A jak aktorzy i aktorzy amatorzy

W serialu „M jak miłość” wystąpiło 2145 aktorów. Mowa tu rzecz jasna i o tych, którzy pojawiali się i nadal stale pojawiają oraz o tych, którzy wystąpili w serialu gościnnie, tylko w kilku odcinkach. Obok profesjonalistów, takich jak chociażby Teresa Lipowska, Witold Pyrkosz, Małgorzata Kożuchowska, Dominika Ostałowska czy Robert Gonera, w serialu pojawiali się również ci, którzy zawodowymi aktorami nie byli.

Niektórzy do dziś zżymają się i krytykują nazywanie „aktorami” Rafała i Marcina Mroczków, Katarzynę Cichopek czy Julię Wróblewską. W kontrze do nich są rzecz jasna fani serialu, którym ich gra aktorska przypadła do gustu i uważają, że aktorzy-amatorzy przez lata wyrobili się w aktorskiej grze. Aktorzy-amatorzy dorastali na planie tego serialu. – Miałam 17 lat, kiedy dołączyłam do serialu. Zdawałam maturę, później chodziłam na studia, wyszłam za mąż, urodziłam dzieci. To był dla mnie taki bardzo intensywny czas, więc być może dlatego tak szybko mi te lata zleciały – mówiła w rozmowie z „Super Expressem” Katarzyna Cichopek.

B jak Barbara Mostowiak

Barbara Mostowiak grana przez Teresę Lipowską to głowa rodziny. W fabule serialu „M jak miłość” jest matką Marii, Marty, Marka oraz Małgorzaty. Jej mężem jest Lucjan przez lata grany przez Witolda Pyrkosza. Ich małżeński staż to 57 lat. Kobieta jest wzorem dla młodszych i podporą całej rodziny. Jak tylko pojawia się jakiś problem, to wszyscy biegną albo jadą rozwiązać go właśnie z babcią Barbarą. Nawet sąsiedzi radzą się w sprawach życiowych i sercowych właśnie u Mostowiakowej.

– Często dziennikarze pytają, czy ta rola mi się nie znudziła, czy nie chcę odejść. Odejdę, kiedy serial się skończy – mówiła w jednym z wywiadów Teresa Lipowska, która gra Barbarę. Aktorka przyznała, że udział w tej produkcji „otworzył jej wiele okien i drzwi”. – Teraz, kiedy te 25 lat kończymy, czuję się już 25 lat starsza, ale stale szczęśliwa, że gram w tym serialu: bardzo go kocham – wyznała.

C jak ciekawostki

Serial „M jak miłość” kryje w sobie kilka ciekawostek, o których mogą nie wiedzieć nawet najwierniejsi fani. Dotyczą one głównie obsady. Okazuje się, że w postać Marii, którą obecnie gra Małgorzata Pieńkowska, miała wcielać się Danuta Stenka. Aktorka odrzuciła tę propozycję, bo nie chciała wiązać się z długo trwającą produkcją. Jedną z ról w serialu miała otrzymać także Aneta Zając, ale ostatecznie produkcja wybrała inną aktorkę.

Barbara Kurdej-Szatan z „M jak miłość” związała się na kilka dobrych lat i grała Joannę. Pierwotnie plan był jednak nieco inny. Aktorka miała zastąpić Joannę Koroniewską, która postanowiła pożegnać się z serialem. Małgorzata Socha także nie zagrała w „M jak miłość” z powodu pokrywających się terminów z inną produkcją, w której brała udział a Robert Moskwa, który obecnie wciela się w rolę doktora Rogowskiego, starał się o rolę Rafała. Tę postać grał Jacek Poniedziałek.

Czytaj też: Start festiwalu Kamera Dawida. Rusza przegląd filmów

D jak dom

Sercem serialu jest dom Mostowiaków, który znajduje się w fikcyjnej wsi Grabina. To w nim wychowują się kolejne pokolenia serialowej rodziny. Jaka miejscowość zagrała Grabinę? Okazuje się, że posiadłość, która „gra” dom Mostowiaków znajduje się we wsi Piaski. Położona jest ona w powiecie piaseczyńskim, około 40 minut drogi od Warszawy. Nagrywane są tam jedynie sceny na zewnątrz, czyli na charakterystycznym ganku. Wnętrza budynku nie są pokazywane w serialu.

E jak emisja

Serial „M jak miłość” to trzeci po „Klanie” i „Na dobre i na złe” najdłużej emitowany serial w Telewizji Polskiej. Emisja odbywa się obecnie dwa dni w tygodniu. Fani rodziny Mostowiaków mogą oglądać przygody swoich ulubionych bohaterów w poniedziałki i wtorki o godz. 20:55 oraz na TVP VOD.

F jak fenomen

Na czym polega fenomen serialu „M jak miłość”? Co sprawia, że od 25 lat cieszy się uznaniem widzów? Jak twierdzą eksperci, telenowela, a do niej zalicza się ta produkcja, przeznaczona jest głównie dla kobiet. Tu ważna jest intryga, a nie akcja. Co oznacza, że mężczyźni są takim serialem rzadziej zainteresowani.

– W scenariuszu wykorzystuje się więc ludzką potrzebę miłości, bliskości, uznania, wiary w szczęśliwe zakończenie i triumf dobra. Niekiedy telenowele pełnią też funkcję edukacyjną – mówił w rozmowie z Polskim Radiem Marcin Radomski, dziennikarz i krytyk filmowy.

G jak Grabina, ale nie tylko

Przez wiele pierwszych odcinków serialu akcja działa się głównie w Grabinie, czyli wsi, w której mieszkali seniorzy rodu Mostowiaków. To jednak niejedyne serialowe miejsca. Bohaterowie serialu mieszkają, pracują i żyją także m.in. w Gródku, Lipnicy, Warszawie i Piasecznie.

H jak Hanka Mostowiak

To postać, która stała się niejako ikoną serialu „M jak miłość”. Głównie ze względu na jedną ze scen, ale o tym nieco później. W Hankę wcielała się przez wiele lat Małgorzata Kożuchowska. Aktorka w jednym z wywiadów powiedziała, że nie tęskni za tą produkcją, ale przyznała, że to „kawał jej życia zawodowego i prywatnego”.

Jej bohaterka Hanka była pierwszą żoną Marka Mostowiaka (Kacper Kuszewski). Kiedy miała trzy lata, uczestniczyła w wypadku samochodowym, w którym zginęli jej rodzice. Wychowywała się w domu dziecka. Przez całą młodość obwiniała rodzinę Mostowiaków o śmierć rodziców, dlatego postanowiła się na nich zemścić, próbując wejść w posiadanie rodzinnej ziemi w Grabinie poprzez ślub z ich synem. Udawała uczucie do Marka, ale z upływem czasu naprawdę się w nim zakochała. Sprytna i przebiegła, po nieudanej próbie samobójczej przeszła wewnętrzną przemianę i stała się wzorową żoną i matką.

Po narodzinach syna Mateusza wzięła z Markiem ślub kościelny. Para adoptowała dwie dziewczynki, Natalię i Ulę. Hanka w serialu „M jak miłość” umarła w wyniku pęknięcia tętniaka po wypadku samochodowym.

Czytaj też: Nowość od Smarzowskiego i rewelacja z Gdyni. Premiery kinowe w listopadzie

I jak intryga

Tej w serialu „M jak miłość” nie brakuje od pierwszego odcinka. Knuła serialowa Hanka i syn Mostowiaków – Marek, który po powrocie do Grabiny uchodził za hulakę i wyrodnego syna, przez którego rodzina wpadała w tarapaty finansowe.

Mąż Marii Zduńskiej i ojciec Pawła i Piotra (Rafał i Marcin Mroczek) – Krzysztof wdał się w romans z pracownicą hurtowni Ewą Nowicką. Do rozwodu jednak nie doszło, bo zerwał z kochanką i wrócił na łono rodziny. W najnowszych odcinkach serialu ofiarą intrygi padła m.in. Kinga Zduńska (Katarzyna Cichopek), czy Magdalena Marszałek (Anna Mucha). Jednym słowem intryga goni intrygę.

K jak kartony

To w nie wjeżdża Hanka Mostowiak, grana przez Małgorzatę Kożuchowską. Umiera wskutek obrażeń, jakich doznała właśnie w wyniku tego wypadku. Kartony stały się tematem żartów i memów. Aktorka po 11 latach postanowiła rozstać się z serialem i scenarzyści właśnie w taki sposób ją „uśmiercili”. I tak w 862. odcinku, który wyświetlony został 7 listopada 2011 roku, Hanka a co za tym idzie Małgorzata Kożuchowska, kończy swoją przygodę z serialem.

Śmierć Hanki z „M jak miłość” obejrzało ponad 8,4 mln widzów. Kultowa scena z wjazdem w kartony, jak wyznała po latach aktorka, miała zostać wycięta przed emisją ostatniego odcinka „M jak miłość” z jej udziałem, ale z jakiegoś powodu tego nie zrobiono.

Dosłownie kilka godzin po emisji tego odcinka w sieci pojawiły się memy związane z tą sceną, na aukcjach internetowych sprzedawane były fragmenty kartonów z serialu z certyfikatem autentyczności, a tabloidy poszukiwały grobu Hanki w podwarszawskim Słomczynie.

L jak lokalizacje

W serialu dom w Piaskach „gra” dom Mostowiaków w Grabinie, ale ujęcie we wnętrzach są kręcone głównie w halach zdjęciowych w Falenicy oraz Orzyszu. Siedlisko, którego właścicielką jest Magdalena Marszałek (w tej roli Anna Mucha), mieści się w Józefowie.

Czytaj też: Tilda Swinton w Teatrze Telewizji. Premiera spektaklu „Embodying Pasolini”

Ł jak Łepkowska Ilona

„M jak miłość” jest lepszą wersją polskiego życia – mówiła Ilona Łepkowska, pytana o fenomen serialu „M Jak miłość”. – Rzadko kiedy serial dochodzi do 500-600 odcinków, to raczej licznik dla telenowel – wyjaśniała w rozmowie z „Dziennikiem Łódzkim” przy okazji emisji jubileuszowego 500. odcinka.

Do 2007 roku to ona była scenarzystką tego serialu. Potem oddała losy bohaterów w ręce Aliny Puchały. Łepkowska mówiła, że popularność tego serialu należy tłumaczyć tym, że jest dobrze „skrojony”.– To znaczy, że występują w nim różnorodne postacie, są w różnym wieku, mają różne wykształcenie, mieszkają na wsi, w dużym mieście – wyjaśniała.

M jak miłość, N jak „Nie pytaj o miłość”

Taki tytuł nosiła piosenka, która otwierała serial w odcinkach od 1. do 844. Śpiewał ją Wojciech Gąssowski.

„Wystarczy słowo, jakiś gest/I nagle wiesz, czego od życia chcesz./ I choć alfabet uczuć znasz/Litera ta... Taka niezwykła jest” – brzmiała pierwsza zwrotka, a po niej wybrzmiewał refren dobrze znany fanom serialu do dziś. „M jak miłość... Wiele imion ma… M jak miłość.../Niepozorna tak.../M jak miłość... Chodzi drogą swą.../Gdy ją mijasz, czemu wtedy odwracasz wzrok?”.

Od 844. odcinka do dnia dzisiejszego serial otwiera piosenka wykonywana przez Beatę Kozidrak pod tytułem „Nie pytaj o miłość”.

O jak oglądalność

Widownia „M jak miłość” przekraczała momentami nawet 10 milionów. Śmierć Hanki z „M jak miłość” obejrzało ponad 8,4 mln widzów. Według danych AGB Nielsen Media Research w marcu 2005 roku serial osiągnął rekordową widownię ponad 12,5 mln.

P jak pierwszy odcinek

Czy ktoś jeszcze pamięta pierwszy odcinek serialu „M jak miłość” a dokładnie jego fabułę? Akcja rozpoczyna się, gdy Barbara i Lucjan Mostowiakowie obchodzą 40. rocznicę ślubu, a ich córki szykują im z tej okazji przyjęcie w domu w Grabinie.

Maria wraz z mężem Krzysztofem i synami-bliźniakami – Piotrem i Pawłem – wiedzie życie w Gródku, niewielkiej miejscowości koło Warszawy. Marta – duma rodziny – jest sędzią i mieszka z synem Łukaszem w Warszawie. Małgorzata, najmłodsza córka Barbary i Lucjana, bardzo przeżywa fakt, że nie dostała się na studia architektoniczne. Po nieobecności do domu wraca z Niemiec jedyny syn małżeństwa, Marek.

R jak rozstania

Nie tylko Małgorzata Kożuchowska postanowiła po 11 latach rozstać się z serialem „M jak miłość”. Wśród aktorów, którzy zostali uśmierceni, był także Krzysztof Zduński grany przez Cezarego Morawskiego. W serialu jego bohater umiera na zawał serca. Po niespełna czterech latach na planie z serialem postanowiła pożegnać się również Agnieszka Sienkiewicz. Jej bohaterka Kasia zmarła tuż po porodzie w 1125. odcinku wskutek komplikacji po cesarskim cięciu.

Wątki niektórych bohaterów musiały zostać zakończone ze względu na śmierć aktorów. Tak było w przypadku Lucjana Mostowiaka, gdy zmarł Witold Pyrkosz. Senior rodu Mostowiaków odchodzi we śnie w szpitalu. Bohaterowie grani przez Emiliana Kamińskiego oraz Andrzeja Precigsa, czyli Wojciech Marszałek i Zbigniew Filarski, także odeszli z fabuły serialu na zawsze, po śmierci obydwu aktorów.

S jak szybkość

Okazuje się, że start serialu „M jak miłość” odbył się w błyskawicznym tempie.

– Tak się złożyło, że pierwsze odcinki były przygotowywane w dużym pośpiechu. Nie mogliśmy się spotkać, poznać ekipy, hali zdjęciowej. Przyjechałem na plan, przedstawiono mi Teresę Lipowską i Witolda Pyrkosza. Powiedziano: „To jest twoja matka, twój ojciec. Proszę grać”. Byłem przerażony, ale na szczęście w tym całym tłumie była właśnie ona, moja serialowa mama, czyli Teresa Lipowska, która pomogła mi się w tym wszystkim odnaleźć – opowiadał o swoich pierwszych wrażeniach z planu „M jak miłość” Kacper Kuszewski w rozmowie z TVP.Info.

T jak Tatiana i Płaton

W 2005 roku TVP sprzedała prawa do niego rosyjskiej firmie producenckiej Amedia. 14 marca 2006 w kanale Pierwyj, jednej z największych rosyjskich stacji telewizyjnych, wystartował serial pod tytułem „Lubow kak Lubow”. Bohaterami serialu jest rodzina Łobowów. Seniorzy rodu, Tatiana i Płaton, mieszkają w Biereżce i mają czwórkę dzieci. Rosyjska wersja miała 320 odcinków. Emitowano ją od 14 marca 2006 do 29 czerwca 2007.

U jak urodziny

Serial „M jak miłość” świętuje w tym roku 25. urodziny. Z tej okazji 6 października na TVP VOD odbyła się prapremiera specjalnego odcinka. „Akcja jubileuszowego odcinka rozegra się też nigdzie indziej jak w Grabinie – miejscu będącym od lat symbolem familijnych spotkań, ludzkiej życzliwości i miłości. Do rodzinnej miejscowości powróci Piotr Zduński, przywożąc ze sobą nie tylko bliskich, lecz także sekret, który skrywał przez ćwierć wieku. Nocne spotkanie w Grabinie okaże się wyjątkowe również dla Natalii i Adama, a ich relacja nabierze nowego znaczenia” – czytamy w opisie.

Zobacz także: Niespodzianka dla fanów „M jak miłość”. Nowy miniserial „Życióweczka z M”

Dodano, że zmarły w 2017 roku Witold Pyrkosz, odtwórca roli Lucjana Mostowiaka, zostanie przywrócony na ekran dzięki wykorzystaniu technologii sztucznej inteligencji. „To niezwykły hołd dla aktora, którego postać na zawsze pozostanie sercem rodziny z Grabiny” – podano.

„Seniorka rodu Basia, porządkując rodzinne pamiątki, odnajdzie zagubiony list od Lucjana. Słowa bohatera, w którego przez lata wcielał się niezapomniany Witold Pyrkosz, wzruszą całą rodzinę, symbolicznie domykając pewien etap historii Mostowiaków” – czytamy. Scenariusz jubileuszowego odcinka napisały Alina Puchała i Marta Kuszewska, a za reżyserię odpowiada Sylwester Jakimow. Pomysł przywrócenia na ekran Witolda Pyrkosza wywołał nieco kontrowersji. TVP wyjaśniła w specjalnym oświadczeniu, że wszystko zostało uzgodnione ze spadkobiercami aktora.

Z jak zakończenie

Nic nie wskazuje na to, by serial „M jak miłość” miał zniknąć z anteny w najbliższej przyszłości. Widzowie mogą spać spokojnie. Kto wie, czy nie przyjdzie im świętować 30., 40., a może nawet 50. urodzin ich ulubionego serialu.

Na wszystkich fanów seriali medycznych czeka dobra wiadomość, bowiem na antenę polskojęzycznej telewizji wraca seria "Przychodnia w górach Eifel", która zadebiutowała na antenie wiosną tego roku i od razu przypadła widzom do gustu. Gdzie i o której godzinie nastąpi ponowna emisja hitu o pielęgniarkach? Piotr Kozłowski

S6 to najważniejsza trasa na Pomorzu, która ma ułatwić podróże m.in. wczasowiczom z całej Polski. Będzie to także pierwsza na Pomorzu droga ekspresowa z odcinkami betonowymi.

Marcin Gortat nie musi się martwić, czy starczy mu od pierwszego do pierwszego. Przez lata gry w lidze NBA zarobił fortunę. Dlatego po zakończeniu sportowej kariery wiedzie dostanie życie. Dodatkowo na jego konto co miesiąc wpływa gigantyczna emerytura. O takiej marzy każdy z nas. "Jest adekwatna z tym, ile lat grałem w NBA" - podkreśla były koszykarz. Michał Ignasiewicz

W wielu gminach lawinowo rośnie liczba wniosków o warunki zabudowy - miejscami jest ich dwa razy więcej niż wcześniej. Urzędnicy biją na alarm, bo każdy dzień opóźnienia może kosztować nawet 500 zł. Skąd taki problem? Sprawdziliśmy.

Zmarła amerykańska aktorka Diane Ladd, trzykrotnie nominowana do Oscara za role drugoplanowe, m.in. w filmie Davida Lyncha "Dzikość serca". O śmierci gwiazdy poinformowała jej córka, także aktorka, laureatka Oscara Laura Dern.

Marszałek Sejmu Szymon Hołownia nie stawił się w poniedziałek w prokuraturze na przesłuchanie ws. słów o "zamachu stanu". Jego pełnomocnik mec. Filip Curyło stwierdził, że jego klient nie może odpowiadać na pytania przedstawicieli KRS i TK, bo nie są to podmioty pokrzywdzone w sprawie. Wg prokuratury, "nie zostały dochowane względy tzw. kindersztuby procesowej". Beata Zatońska

W 2026 roku kwalifikacja wojskowa obejmie około 235 tys. osób - podało Ministerstwo Obrony Narodowej. Już wiadomo, kto może otrzymać wezwanie na komisję. Osoby zakwalifikowane do kategorii D nie trafią do wojska w czasie pokoju, jednak w razie wojny ich sytuacja ulegnie istotnej zmianie. Wyjaśniamy, co to dokładnie oznacza.

Polskę na spotkaniu reprezentować będzie wiceminister klimatu Krzysztof Bolesta.

Wciąż brak wystarczającego poparcia

Jak informują unijni dyplomaci, nie ma pewności, czy uda się uzyskać tzw. większość kwalifikowaną, konieczną do przyjęcia dokumentu.

Aby decyzja została zatwierdzona, propozycję musi poprzeć co najmniej 15 krajów, które razem reprezentują 65 proc. ludności UE. Jeszcze w piątek nie było takiego układu sił.

Jednak przed głosowaniem możliwe jest dalsze modyfikowanie zapisów – określane przez dyplomatów jako kolejne „rozwadnianie” celu. Poprawki zgłoszone w miniony weekend mają odpowiadać na postulaty m.in. Francji i Włoch, zwłaszcza te dotyczące pochłaniania dwutlenku węgla oraz wykorzystania kredytów węglowych.

Czytaj także: Zmiany klimatyczne to również nowe zagrożenia dla ludzkiego zdrowia

Kontynuacja ścieżki klimatycznej UE

Nowy cel ma stanowić rozszerzenie już obowiązujących przepisów klimatycznych. Obecnie Unia Europejska zobowiązuje się do:

• zmniejszenia emisji o 55 proc. do 2030 r.,

• osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r., czyli równoważenia emisji pochłanianiem CO₂.

Cel na 2040 r. miał początkowo zostać przyjęty we wrześniu, jednak wiele stolic wyraziło zastrzeżenia i postulat przesunięcia dyskusji na wyższy szczebel polityczny.

Czytaj także: Kraina... ropą płynąca? Nowe odkrycie może być przełomem dla Polski

Klauzula rewizyjna jako warunek kompromisu

Sprawa została omówiona podczas październikowego unijnego szczytu w Brukseli. Wówczas liderzy zgodzili się, że cel musi zostać zabezpieczony mechanizmem jego możliwej korekty. To rozwiązanie, nazwane klauzulą rewizyjną, było jednym z kluczowych postulatów Polski.

Premier Donald Tusk podkreślił, że taka możliwość zmiany celu uczyni go „mniej bolesnym i bezpieczniejszym także dla Polski”.

W najnowszej wersji dokumentu Komisja Europejska zostałaby zobowiązana do okresowej oceny wpływu realizacji celu na:

• ceny energii,

• konkurencyjność gospodarki europejskiej,

• postęp technologiczny,

• sytuację przemysłową państw członkowskich.

Co dwa lata KE przedstawiałaby raport z możliwością przedłożenia propozycji korekty celu na 2040 r.

Czytaj także: Nowy cel klimatyczny UE. Niektóre rządy mają wątpliwości

Dyskusja o ETS2 i kredytach węglowych

W negocjacjach pojawił się także temat uruchomienia systemu ETS2, obejmującego emisje z transportu i ogrzewania od 2027 r. Niektóre państwa – w tym Polska – wskazują, że należy zmienić zasady jego wdrażania. W ocenie premiera Tuska może to umożliwić opóźnienie wejścia ETS2 w życie.

Spory budzą również kredyty węglowe, które pozwalałyby liczyć do redukcji emisji inwestycje w rozwiązania ekologiczne poza granicami UE.

Dania proponuje, by stanowiły one 3 proc. wysiłku redukcyjnego w 2036 r., ale część państw domaga się podwyższenia tego pułapu do 5 proc. Krytycy podkreślają, że rynek kredytów węglowych nie działa obecnie w sposób stabilny, więc rozwiązanie mogłoby faktycznie osłabić realną skalę redukcji.

Pochłanianie CO₂ – rola technologii i ograniczenia

We wnioskach kompromisowych znalazły się również zapisy ograniczające nadmierne poleganie na przyszłych technologiach wychwytywania dwutlenku węgla. Francja wskazywała, że ich masowe zastosowanie nie jest jeszcze pewne, więc cele klimatyczne muszą być ostrożnie formułowane.

Czytaj także: Rewolucja w przemyśle. UE sypie miliardy na zielone technologie

Głosowanie przed COP30

Spotkanie odbywa się na kilka dni przed otwarciem globalnego szczytu klimatycznego COP30 w Brazylii, gdzie UE i inne państwa powinny przedstawić zaktualizowane cele wynikające z Porozumienia Paryskiego.

Do przyjęcia tych zobowiązań w UE wymagana będzie jednomyślność, a ta – podobnie jak w przypadku celu na 2040 r. – jest niepewna.

Unijni przedstawiciele jednak podkreślają, że Europa nadal pozostaje liderem działań klimatycznych:

Czytaj także: Dwa biliony dolarów wydamy na odnawialne źródła energii

Rosyjski budżet wojenny dostaje kolejny cios. Po tym, jak Stany Zjednoczone nałożyły sankcje na Rosnieft i Łukoil – dwa największe koncerny naftowe w Rosji – Pekin znacząco ograniczył import rosyjskiej ropy. Co więcej, podobne decyzje podjęły Indie i Turcja, dotąd kluczowi odbiorcy tego surowca. Lena Ratajczyk

Polscy plantatorzy tytoniu boją się o przyszłość. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) chce zakazać upraw tej rośliny w Unii Europejskiej ze względów zdrowotnych. Rolnicy manifestowali w Warszawie swoje niezadowolenie. Sprawą zajął się także resort rolnictwa.

Choć Ukraińcy wciąż dominują wśród obcokrajowców pracujących w Polsce, coraz szybciej przybywa pracowników z innych państw. Na prowadzenie wysuwa się jedna grupa, która rośnie w imponującym tempie.

Tuje to popularny wybór wśród osób, które chcącą osłonić swój ogród przed wzrokiem sąsiadów. Gęsty i wysoki żywopłot prezentuje się bardzo efektownie, jednak może też prowadzić do sporów sąsiedzkich - zwłaszcza wtedy, gdy zacienia działkę lub zasłania widok. Dlatego warto znać przepisy określające dopuszczalną wysokość nasadzeń, by uniknąć nieporozumień.