Wchodzisz i wiesz

Co najmniej kilkanaście dronów znad Białorusi przekroczyło w nocy polską granicę. Wojskowi, z którymi rozmawialiśmy, są pewni, że nie był to przypadek. Świadczy o tym przede wszystkim liczba bezzałogowców, które wleciały nad Polskę. - Skala tej operacji wskazuje, że była zaplanowana - powiedział były szef BBN generał Stanisław Koziej.

Duńska firma farmaceutyczna Novo Nordisk produkująca leki na cukrzycę i odchudzanie w obliczu załamania się sprzedaży i globalnej konkurencji wprowadza działania oszczędnościowe. Jednym z punktów będzie zwolnienie ok. 9 tys. pracowników, co ma ograniczyć wydatki o 1,3 mld dolarów.

Europejski Kolektyw Analityczny Res Futura przeanalizował 179 tysięcy publikacji na platformach Facebook, X, YouTube i Instagram [LINK], w których wzmiankowano o nalocie dronów, który miał miejsce w nocy z wtorku na środę (9/10 września). 

 

Drony nad Polską. Wielomilionowe zasięgi prorosyjskiej narracji 

 

To kolosalna liczba wpisów i udostępnionych multimediów o jeszcze większych zasięgach: skumulowane analizowane przekazy dotarły do 118 mln odbiorców. 

 

Zdaniem ekspertów Res Futura analiza treści w polskich mediach społecznościowych wskazuje na „wysokie nasycenie powtarzalnych narracji, charakterystycznych dla działań koordynowanych, a nie wyłącznie spontanicznych reakcji obywateli”. 

 

„Atak rosyjskich dronów na terytorium Polski został natychmiast wykorzystany jako katalizator zorganizowanej kampanii informacyjno-psychologicznej (PSYOPS). Celem operacji było kształtowanie nastrojów społecznych poprzez eskalację emocji, polaryzację opinii publicznej oraz systematyczne podważanie zaufania do instytucji państwowych i struktur sojuszniczych NATO” – wskazano w środowym raporcie. 

 

Stałe punkty zapalne, czyli podgrzewanie niechęci do Ukrainy 

 

Modus operandi jest stały, różne są tylko „wyzwalacze” – wydarzenia czy incydenty, które stają się przyczynkiem do rozgrzania dyskusji w sieci. 

 

I tym razem – wskazuje Res Futura – internetowa kampania bazuje na istniejących wcześniej liniach polaryzacji, w tym ambiwalentnym stosunku części społeczeństwa do Ukrainy. 

 

Źródło: X

 

Zwątpić w NATO, zbojkotować pomoc Ukrainie 

 

W mediach społecznościowych silnie wybrzmiewają tezy sugerujące między innymi, że to „Ukraina prowokuje Polskę i NATO do wojny” czy „NATO nas nie obroni”. 

 

Przypomnijmy: Holenderskie, a więc NATO-wskie myśliwce F-35 wsparły nocną obronę Polski 

 

„Operacja posługiwała się powtarzalnymi frazami, intensywnym językiem emocjonalnym (strach, gniew, pogarda), odniesieniami historycznymi (Wołyń, 1939, Przewodów) oraz eskalacją wulgaryzmów i ironii. Ich celem było zdominowanie dyskursu przez emocje i wyparcie argumentacji opartej na faktach” – wynika z analizy ekspertów. 

 

Co więcej – w znacznej mierze operacja psychologiczna w polskim internecie jest skuteczna i osiągnęła część rezultatów: polaryzację opinii publicznej wokół incydentu, utratę spójności interpretacyjnej zdarzeń, osłabienie zaufania do NATO i władz państwowych czy choćby doprowadziła do przesunięcia debaty z rozmowy nad faktami technicznymi na emocjonalne oskarżenia i spory polityczne. 

 

Dezinformacja po linii Kremla: Ukraina wciąga Polskę do wojny 

 

Z blisko 180 tysięcy przeanalizowanych publikacji na Facebooku, X, YouTube i Instagramie niemal co trzecia (32 proc.) wpisuje się w narrację skierowaną przeciwko Ukrainie i sugeruje, że: 

• to Ukraina miała celowo przepuścić lub wystrzelić drony, by wciągnąć Polskę i NATO do wojny. 

• akcentuje się, że drony przeleciały przez całą Ukrainę i nie zostały tam (w domyśle: nieprzypadkowo) zestrzelone. 

 

Wielu internautów w swoich wpisach (28 procent) ocenia, że to „Rosja testuje NATO”, a 18 proc. oskarża polski rząd o nieudolność. Krytykowane jest nawet poderwanie myśliwców F-16 do zestrzelenia dronów, podnosząc kwestię niewspółmiernych kosztów operacji lotnictwa do zagrożenia w postaci tanich, masowo produkowanych bezzałogowców. 

 

Źródło: X

 

Czytaj więcej: Różnią się kształtem, uzbrojeniem, zasięgiem. 16 modeli w arsenale Putina 

Obrywa się też tradycyjnym mediom, które oskarża się o „celowe nagłaśnianie incydentu”, by przestraszyć społeczeństwo, a także o manipulację przy wskazywaniu rosyjskiej odpowiedzialności za atak. Rozmywanie rolę Kremla i zasianie niepewności to jeden z kluczowych celów rosyjskiej operacji psychologicznej w internecie. 

 

Kto jest winny? W internecie głównie Ukraina 

 

Odpowiedzialność za atak dronów w głównej mierze przerzucana jest na Ukrainę (38 proc.), a później dopiero na Rosję (34 proc.). 

 

„Duża część komentujących wskazuje, że drony mogły być ukraińską prowokacją. Argumentują to tym, że podobne wątpliwości pojawiały się już po incydencie w Przewodowie w 2022 roku, gdy początkowo winę przypisywano Rosji, a później okazało się, że pocisk był ukraiński. Komentujący sugerują, że Ukraina chce wciągnąć Polskę i NATO do bezpośredniej wojny, ponieważ samodzielnie nie jest w stanie powstrzymać Rosji” – wskazuje w raporcie fundacja Res Futura. 

Źródło: X

 

I dodaje: „Drugi silny nurt w komentarzach wskazuje, że to Rosja jest winna ataków. W tej interpretacji drony stanowiły element wojny hybrydowej, testowanie polskiej obrony i reakcji NATO. Pojawiają się opinie, że takie działania mają przesuwać „granice eskalacji”, czyli sprawdzać, jak daleko Moskwa może się posunąć bez realnej odpowiedzi ze strony sojuszu”. 

 

Zobacz także: Płonący dron na ulicy „Zamoska”? To dezinformacja 

- Może się okazać, że prezydent Karol Nawrocki zdecyduje się na zawetowanie ustawy górniczej, wykorzystując argument, że górnicy nie mogą być różnie traktowani - komentuje dla WNP Bogusław Ziętek, szef związku zawodowego Sierpień 80.

1 października wystartuje w Polsce system kaucyjny. Wprowadzający opakowania na rynek i część przedstawicieli handlu zapowiada wielką klęskę. Ministerstwo Klimatu i Środowiska zachowuje spokój i powołuje się na sukcesy innych krajów.

Na przedmieściach Wilna, przed godziną 10:00 w środę, doszło do serii eksplozji i pożaru cystern kolejowych. Należały one do ORLEN Lietuva i przewoziły skroplony gaz ziemny z rafinerii spółki. Litewskie media i świadkowie natychmiast poinformowali o zdarzeniu, publikując nagrania gęstego, czarnego dymu unoszącego się nad Wilnem. Rzecznik Orlenu, Mateusz Witczyński, potwierdził incydent i przekazał Interii, że "na tym etapie nie ma podejrzeń, że jest to wynik celowych działań". Olga Papiernik

Larry Ellison po raz pierwszy został najbogatszym człowiekiem na świecie, jednak jego triumf nie trwał długo. Po spektakularnym wzroście majątku wysunął się na prowadzenie, jednak po zakończeniu sesji na nowojorskiej giełdzie, poprzedni lider wrócił. Elon Musk znów jest na pierwszym miejscu listy Bloomberga.

Larry Ellison po raz pierwszy został najbogatszym człowiekiem na świecie, jednak jego triumf nie trwał długo. Po spektakularnym wzroście majątku wysunął się na prowadzenie, jednak po zakończeniu sesji na nowojorskiej giełdzie, poprzedni lider wrócił. Elon Musk znów jest na pierwszym miejscu listy Bloomberga.

Larry Ellison po raz pierwszy został najbogatszym człowiekiem na świecie, kończąc tym samym prawie roczne panowanie Elona Muska na szczycie listy najbogatszych ludzi na świecie. Współzałożyciel i obecny prezes Oracle, odnotował spektakularny wzrost majątku o 101 miliardów dolarów po tym, jak opublikowano kwartalne wyniki spółki.

Larry Ellison, współzałożyciel i obecny prezes Oracle, odnotował spektakularny wzrost majątku, który przybliża go do Elona Muska w rankingu najbogatszych ludzi globu. Jego fortuna zwiększyła się o 70 miliardów dolarów po opublikowaniu wyników kwartalnych firmy Oracle, które znacznie przewyższyły oczekiwania analityków i zapowiadają dalszy dynamiczny rozwój - podaje Bloomberg.

Według źródeł zbliżonych do wtorkowych rozmów w Waszyngtonie, Trump miał podkreślić, że Stany Zjednoczone są gotowe na natychmiastowe wdrożenie tego planu, ale tylko w przypadku, gdy Europa „podejmie ten wysiłek razem z nimi”. Spotkanie z udziałem unijnego koordynatora ds. sankcji Davida O’Sullivana i wysokich rangą przedstawicieli amerykańskiego Departamentu Skarbu było poświęcone zwiększeniu presji gospodarczej na Moskwę po tym, jak Kreml nasilił ataki dronami – w tym największy nalot powietrzny na Ukrainę od początku inwazji.

Propozycja Trumpa to wyraźny sygnał frustracji po nieudanych próbach wynegocjowania pokoju – również podczas głośnego spotkania z Putinem w Anchorage na Alasce. Amerykański prezydent zapowiedział, że jeszcze w tym lub na początku przyszłego tygodnia ponownie zadzwoni do rosyjskiego przywódcy.

Jak Trump chce zakończyć wojnę?

Żądanie nałożenia ceł uderzających w dwóch największych partnerów handlowych Rosji wpisuje się w szerszą strategię Trumpa wobec Indii i Chin. W sierpniu USA podniosły już cła na import z Indii do 50 procent w reakcji na utrzymujący się zakup rosyjskiej ropy przez Delhi. Mimo to Trump podkreślił na swojej platformie Truth Social, że rozmowy handlowe z Indiami będą kontynuowane, a on sam „z niecierpliwością czeka na rozmowę” z premierem Narendrą Modim.

Propozycja Białego Domu stawia Brukselę w trudnej sytuacji. Wspólnota już wcześniej wprowadziła szerokie sankcje na Rosję, ale uderzenie w Chiny czy Indie mogłoby poważnie zaszkodzić europejskiej gospodarce, która wciąż walczy z wysoką inflacją i skutkami wojny. Dla Trumpa to jednak kolejny test lojalności sojuszników – i element większej gry nacisku na Kreml, w której Stany Zjednoczone chcą mieć pewność, że to Europa ponosi równą część kosztów.

Czytaj też: PSYOPS po nalocie dronów. Winią Ukrainę; Kreml patrzy, jak internet płonie

30 sierpnia upłynęła sześcioletnia kadencja prezesa Najwyższej Izby Kontroli Mariana Banasia. Na jego następcę zgłoszone zostały dwie kandydatury.

Grupa posłów reprezentujących klub PiS zaproponowała Tadeusza Dziubę, byłego posła PiS i byłegp wiceprezesa NIK.

Kandydaturę Mariusza Haładyja, prezesa Prokuratorii Generalnej zgłosił marszałek Sejmu Szymon Hołownia, który zapewnił, że konsultował się w tej sprawie z przedstawicielami rządu.

Publiczne przesłuchanie kandydatów

W poniedziałek kandydaci na prezesa Najwyższej Izby Kontroli: Tomasz Dziuba i Mariusz Haładyj zostali publicznie przesłuchani przez parlamentarzystów, ekspertów i przedstawicieli organizacji społecznych.

Czytaj także: Wszystkie oczy na NIK. Szykuje się zacięta walka o fotel prezesa

Propozycje kandydatów

Podczas środowego posiedzenia sejmowej Komisji do Spraw Kontroli Państwowej, kandydaci ponownie przedstawili swoje propozycje zmian w NIK.

Tadeusz Dziuba zaproponował m.in. wprowadzenie obowiązku udzielenia marszałkowi Sejmu na jego żądanie wszelkich wyjaśnień związanych z działaniem NIK, a także wprowadzenie zasady corocznego audytu zewnętrznego NIK w zakresie wykonania budżetu i prowadzenia finansów NIK. Wyszedł też z postulatem zmiany składu Kolegium NIK tak, by większość jego członków pochodziła z zewnątrz. Dziuba chciałby również nadać Kolegium NIK uprawnienia do przeprowadzenia kontroli działań NIK.

Mariusz Haładyj podkreślił, że NIK powinna być strażnikiem finansów publicznych i audytorem państwa pod kątem systemowym. Wskazał, że kontrole NIK koncentrują się obecnie raczej na stwierdzaniu nieprawidłowości o charakterze bardzo formalnym. Tymczasem – jego zdaniem – należy badać celowość, efektywność, wydajność czy oszczędność.

Postulował też wykorzystanie sztucznej inteligencji do zbudowania sytemu wczesnego ostrzegania.

Czytaj także: NIK o działaniach rządu w czasie pandemii. „Brak nadzoru i kontroli”

Głosowanie nad kandydaturą

Komisja pozytywnie zaopiniowała kandydaturę Haładyja. Za zagłosowało 10 posłów, przeciw było 7, jedna osoba wstrzymała się od głosu.

Powołanie przez Sejm nowego prezesa NIK zaplanowano na piątek.

Mariusz Haładyj jest absolwentem Wydziału Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, ukończył też studia podyplomowe z zakresu prawa spółek na Uniwersytecie Warszawskim. Ukończył również aplikację kontrolerską w Najwyższej Izbie Kontroli. W lutym 2019 r. został powołany na stanowisko szefa Prokuratorii Generalnej przez ówczesnego premiera Mateusza Morawieckiego. Między lutym 2012 roku a listopadem 2015 roku był podsekretarzem stanu w Ministerstwie Gospodarki. Z kolei w Ministerstwie Rozwoju funkcję podsekretarza stanu piastował od grudnia 2015 roku do stycznia 2018 roku.

Tadeusz Dziuba był posłem Sejmu kontraktowego w latach 1989-1991 oraz posłem PiS w Sejmie VII i VIII kadencji; w latach 2005-2007 był wojewodą wielkopolskim. Od listopada 2019 roku do grudnia 2023 roku był wiceprezesem NIK.

Czytaj także: NIK złoży zawiadomienie ws. afery GetBack. Na liście politycy PiS

Procedura wybory prezesa NIK

Prezesa NIK bezwzględną większością głosów powołuje Sejm za zgodą Senatu, który podejmuje w tej sprawie uchwałę w ciągu miesiąca od dnia otrzymania uchwały Sejmu.

Niepodjęcie uchwały w tym terminie oznacza wyrażenie zgody przez Senat.



Czytaj także: Nierealne dane, błędne inwestycje. Krytyczny raport NIK w sprawie CPK

Coraz więcej polskich miast stawia na autobusy elektryczne. Choć wokół nich wciąż krążą mity – o krótkim zasięgu, długim ładowaniu czy braku ekologii – praktyka pokazuje coś zupełnie innego. Nowoczesne e-busy są niezawodne, tańsze w utrzymaniu i poprawiają jakość życia mieszkańców. Tomasz Sewastianowicz

Krzysztof Jackowski nie tylko pomaga w poszukiwaniu zaginionych osób, ale zabiera głos również w ważnych dla Polski tematach politycznych. W swojej najnowszej przepowiedni mówił o strzelaninie z udziałem wojska przy granicy oraz Karolu Nawrockim. Według jego wizji prezydent będzie rozmawiał z Wladimirem Putinem. Marta Kawczyńska

Tego dotąd nie było. W nocy z 9 na 10 września doszło do wielokrotnego naruszenia przestrzeni powietrznej Polski, przez rosyjskie drony, m.in. bojowe typu Shahed. Jak powiedział premier Donald Tusk, stanowiły one zagrożenie i częściowo zostały zestrzelone. To alarmująca lekcja dla polskiej obrony powietrznej.

Tego dotąd nie było. W nocy z 9 na 10 września doszło do wielokrotnego naruszenia przestrzeni powietrznej Polski, przez rosyjskie drony, m.in. bojowe typu Shahed. Jak powiedział premier Donald Tusk, stanowiły one zagrożenie i częściowo zostały zestrzelone. To alarmująca lekcja dla polskiej obrony powietrznej.

Konkursy Wolontariusz Roku 2025 oraz Koordynator Roku 2025 są organizowane przez Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach rządowego programu Korpus Solidarności. Program ten ma na celu promowanie wolontariatu jako stałej i wszechstronnej formy działalności społecznej. To wyjątkowa okazja, by docenić osoby najbardziej zaangażowane w pracę wolontariacką.

Ruszają konkursy Wolontariusz i Koordynator Roku 2025

Wolontariusze i koordynatorzy to ludzie, którzy swoją aktywnością przyczyniają się do pozytywnych zmian w społeczeństwie. Angażują się w różne dziedziny, takie jak edukacja, kultura, ochrona środowiska, sport, integracja społeczna, a także technologie i innowacje. Ich działania to nie tylko odpowiadanie na bieżące potrzeby, ale również inspirowanie innych, budowanie relacji, rozwijanie umiejętności oraz tworzenie przestrzeni do działania dla szerokiego grona osób.

Wśród nich są osoby inicjujące lokalne projekty, wspierające młodzież, seniorów i osoby z niepełnosprawnościami, a także działające na arenie międzynarodowej. Koordynatorzy wolontariatu pełnią rolę liderów, mentorów i organizatorów, dzięki którym wolontariat staje się skuteczny, bezpieczny i dostępny dla wszystkich chętnych.

– Wolontariat to serce społeczeństwa obywatelskiego. Sama przez wiele lat działałam jako społeczniczka, współpracując z wolontariuszami, i wiem, jak ogromną wartość ma bezinteresowne zaangażowanie. Wolontariusze to ludzie, którzy nie tylko reagują na potrzeby, ale także budują więzi, inspirują innych do działania i pokazują, że wspólnota to nie pusty slogan, lecz realne wsparcie, które zmienia życie. Dzięki nim nasze szkoły, organizacje, domy kultury, szpitale i całe społeczności stają się lepsze, bardziej otwarte i wrażliwe. To oni uczą nas współodpowiedzialności i pokazują, że nawet najmniejszy gest może mieć ogromne znaczenie – mówi Adriana Porowska, Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa rady Ministrów, Wiceprzewodnicząca Komitetu do spraw Pożytku Publicznego.

Zasady udziału w konkursach Wolontariusz Roku 2025 i Koordynator Roku 2025 są przejrzyste i dostępne dla wszystkich. Można zgłaszać zarówno pojedynczych wolontariuszy i wolontariuszki, jak i całe zespoły wolontariackie, a także osoby pełniące funkcję koordynatorów lub koordynatorek wolontariatu. Kandydatury mogą być zgłaszane zarówno przez organizacje, jak i osoby prywatne – również przez samych kandydatów.

Konkursy składają się z dwóch etapów: regionalnego (wojewódzkiego) i ogólnopolskiego. Etap regionalny prowadzony jest przez Partnerów Regionalnych Korpusu Solidarności, którzy promują inicjatywę wśród społeczności lokalnych i spośród zgłoszeń wybierają najlepszych przedstawicieli wolontariatu w swoim regionie. Zwycięzcy z każdego województwa – po 16 wolontariuszy i 16 koordynatorów – przechodzą do finału ogólnopolskiego. Tam Kapituła Konkursowa wyłania laureatów I, II i III miejsca w obu kategoriach.

Szczegóły i regulaminy obu konkursów dostępne są na stronie internetowej: korpussolidarnosci.gov.pl.

Czytaj też: Matura 2025. CKE publikuje pełne wyniki tegorocznych egzaminów

- Transformacja energetyczna już się dzieje i nie ma od niej odwrotu. Konieczne jest nawet przyspieszenie i determinacja w realizacji - powiedział Grzegorz Lot, prezes Taurona oraz Izby Gospodarczej Energetyki i Ochrony Środowiska, otwierając III Kongres Energetyki Jądrowej w Warszawie.

Po wydarzenia z nocy z 9 na 10 września politycy z całego świata wyrażają swoje oburzenie postawą Rosji. W tej sytuacji słowa wsparcia przesłali m.in. premier Włoch Giorgia Meloni oraz tamtejszy szef MSZ. W oświadczeniach znalazły się deklaracje dotyczące dążeń do pokoju i ustabilizowania sytuacji w centralno-wschodniej Europie. Przemysław Paterek

Potępienie Rosji i solidarność z Polską – to reakcja ambasadorów państw członkowskich NATO na naruszenie polskiej przestrzeni powietrznej przez rosyjskie drony. W zestrzeliwaniu urządzeń wzięło udział nie tylko polskie lotnictwo, ale też siły Sojuszu. – To była operacja zakończona sukcesem – jesteśmy w stanie bronić każdego centymetra naszego terytorium, także przestrzeni powietrznej – zapewnił sekretarz generalny NATO Mark Rutte po spotkaniu ambasadorów państw członkowskich.