Wchodzisz i wiesz

Dwa dni po upadku rządu jego poprzednika François Bayrou, centroprawicowy polityk wziął udział w ceremonii przekazania władzy w Paryżu. W planach ma spotkanie z przedstawicielami partii centrowych i prawicy (partii Republikanie), które tworzyły poprzedni gabinet. Sam Lecornu był w nim ministrem obrony.

W następnej kolejności z premierem spotka się lewicowa opozycja, w tym Partia Socjalistyczna – podała agencja AFP.

– Mówimy do Francuzów: damy radę – zapewnił w swoim pierwszym przemówieniu w roli premiera Sébastien Lecornu. – Potrzebne będą przełomy – nie tylko w formie i metodach działania, ale też w samej istocie spraw – zapowiedział, deklarując gotowość do szukania kompromisu, aby ustabilizować sytuację polityczną i budżetową kraju.

W tym samym czasie, po drugiej stronie Sekwany, wokół Dworca Północnego doszło do starć między policją a skrajnie lewicowymi radykałami. Bojówkarze wmieszali się w uczestników protestu wzywającego do „sparaliżowania kraju”. Do godziny 13 w całej Francji zatrzymano około 300 osób, czterech policjantów zostało rannych i odnotowano ponad 400 akcji protestacyjnych – głównie blokad dróg, magazynów, lotnisk i szkół.

Manifestanci protestują przeciwko planowanym cięciom budżetowym i polityce prezydenta Emmanuela Macrona. Gniew społeczny nasilił się we wtorek po nominacji premiera Lecornu – uznanej przez lewicę za prowokację i odmowę oddania władzy opozycji.

Rząd Lecornu będzie kolejnym gabinetem nie mającym większości w parlamencie. Rząd Bayrou został zmuszony do ustąpienia, gdy w poniedziałek przegrał w parlamencie głosowanie nad wotum zaufania, o które zwrócił się w związku ze złą sytuacją finansów publicznych.

Czytaj więcej: Premier Wielkiej Brytanii oskarżany o zbrodnię przeciwko ludzkości

W ramach zadania przebudowano dziewięć skrzyżowań, w tym jedno w Nakle na małe rondo, wybudowano lub przebudowano osiem zatok autobusowych oraz dwie wiaty przystankowe.

Poprawę bezpieczeństwa pieszych i rowerzystów zapewniają: osiem wyznaczonych przejść dla pieszych oraz ciągi piesze, pieszo-rowerowe i rowerowe o łącznej długości prawie 9 km. Widoczność na drodze poprawia nowe oświetlenie, a zastosowane urządzenia BRD zwiększają poziom bezpieczeństwa wszystkich użytkowników ruchu. – W trakcie prac zmieniliśmy również geometrię trasy – miejscami jezdnia została przesunięta od 0,5 do 1,5 m w kierunku południowym. Powstało również miejsce kontroli pojazdów – dodaje Marek Prusak z Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad w Katowicach.

Przekrój trasy głównej to jedna jezdnia z dwoma pasami o szerokości 3,5 m, każdy prowadzący ruch w jednym kierunku.

Droga krajowa nr 46 o długości około 270 km przebiega przez województwa dolnośląskie, opolskie i śląskie. Odcinki Lelów – Nakło i Janów – Lgoczanka znajdują się na wschód od Częstochowy. Ponad 49-kilometrowy fragment DK46 w województwie śląskim stanowi ważne połączenie pomiędzy DK91 w Częstochowie a DK78 prowadzącą w kierunku województwa świętokrzyskiego.

– Głównym celem inwestycji była rozbudowa istniejącej drogi krajowej w celu poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz zwiększenia komfortu podróży. Osiągnięto to poprzez dostosowanie konstrukcji nawierzchni do nośności 11,5 t/oś, przebudowę skrzyżowań, a także budowę chodników i ciągów pieszo-rowerowych – wyjaśnia Marek Prusak.

Przypomnijmy, że w maju kierowcy otrzymali do dyspozycji odcinek Janów – Lgoczanka o długości 6,9 km. Wartość umowy na jego przebudowę wynosiła blisko 51 mln zł. Teraz udostępniony został fragment Lelów – Nakło, a koszt realizacji tego zadania to ponad 53 mln zł.

Cały odcinek to blisko 15 km rozbudowanej drogi krajowej nr 46 w województwie śląskim, o łącznej wartości ponad 104 mln zł.

Przebudowa odcinków DK46 między Janowem a Lgoczanką oraz pomiędzy Lelowem a Nakłem realizowana była od 2023 r. Wykonawcą prac była firma Adac-Lewar z Przystajni.

Źródło: GDDKiA Katowice

W Polsce spadła liczba samobójstw. Jest najniższa od dekady. A największy spadek, o ponad 12 proc., dotyczy najmłodszej grupy wiekowej – dzieci i młodzieży – wynika z raportu „Samobójstwa i próby samobójcze w Polsce w latach 2020-2024 na podstawie danych KGP”. To dobre wieści, bo każde ocalone dziecko to sukces. Ale: to wciąż duża liczba. W 2024 roku życie odebrało sobie 127 osób poniżej 19 lat. 10 września przypada Światowy Dzień Zapobiegania Samobójstwom. 

Anna J.Dudek: Jak często, jako telefon zaufania dla dzieci, podejmujecie interwencje, kiedy dziecko, które kontaktuje się, mówi o myślach samobójczych? 

Katarzyna Talacha, FDDS: W 2024 roku w telefonie zaufania dla dzieci i młodzieży 116 111 Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę przeprowadziliśmy tysiąc dziesięć interwencji. W tym roku od stycznia do końca sierpnia jest ich już tysiąc dwadzieścia trzy, więc niestety, mamy pewność, że w 2025 roku liczba interwencji będzie wyższa niż w roku minionym. Warto podkreślić, że interwencje podejmujemy w sytuacji zagrożenia zdrowia i życia – jest więc to szersza kategoria niż interweniowanie wyłącznie do zagrożenia samobójczego. W tej grupie znajdują się też m.in. interwencje podejmowane w sytuacji doświadczania przez dziecko przemocy, zaniedbania bądź innych stanów zagrażających bezpośrednio jego bezpieczeństwu.

Natomiast co do konkretnych rozwiązań – zawsze wspólnie z młodym rozmówcą szukamy takiego, które będzie w stanie zapewnić mu bezpieczeństwo w sposób najbardziej adekwatny dla danej sytuacji. Nie zawsze jest to interwencja. 

Od lat mówi się o kryzysie zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży i braku odpowiedniej liczby lekarzy. Jakie wnioski ma FDDS? 

Dotyczy to zarówno dorosłych, jak i dzieci. Są ludzie, instytucje i miejsca, które są w stanie udzielić wsparcia – być światłem dla osób, którym chwilowo własnego światła brakuje. 

Myślę też, że to dobry moment, aby zaznaczyć, że być może wzrastająca liczba młodych osób, zgłaszających problemy w obszarze zdrowia psychicznego świadczy nie tylko o tym, że takich przypadków jest coraz więcej. Może być to także wyrazem tego, że w Polsce zaczynamy tworzyć atmosferę sprzyjającą otwartości w komunikowaniu problemów związanych ze zdrowiem psychicznym. Dzięki temu więcej osób czuje odwagę, aby ujawniać swój trudny stan, przestaje być to tematem tabu. A to coś bardzo pozytywnego! 

Do poczytania: „Nie miałem o tym pojęcia”. Nieznana historia uchodźcza 733 polskich dzieci

Z czym dzieci dzwonią, piszą najczęściej? Co jest dla nich największym wyzwaniem? 

Aż 36 proc. wszystkich rozmów w telefonie zaufania dla dzieci i młodzieży 116 111 dotyczy problematyki zdrowia psychicznego i psychospołecznego. W ramach tej grupy najczęściej rozmawiamy o obniżonym nastroju, stresie, lęku, samotności i myślach samobójczych. Dwie kolejne grupy to relacje rówieśnicze (23 proc. rozmów) oraz rodzina (19 proc. rozmów). Warto wspomnieć, że w ramach tych kategorii pojawiają się zarówno tematy kryzysowe, jak doświadczanie przemocy rówieśniczej czy domowej, ale też wyzwania dnia codziennego, jak pierwsza miłość czy trudności w komunikacji z rodzicami.

Czy w pandemii i po pandemii FDDS odnotowała większą liczbę telefonów? Jak pandemia wpłynęła na kondycję psychiczną dzieci i młodzieży? 

Moment pandemii wspominamy jako czas przełomowy. Od tego czasu dostrzegamy stale wzrastającą liczbę interwencji, ale też zmianę charakteru naszych rozmów z młodymi ludźmi.

Poruszane tematy stały się o wiele poważniejsze, bardziej kryzysowe. Myślę, że skutki pandemii rozciągają się poza okres jej trwania. Był to czas, kiedy młodzi ludzie przebywali dużo w odosobnieniu, często zamknięci w jednym domu z osobami, od których doświadczały przemocy, co tylko powodowało nasilenie tego zjawiska. Równocześnie nie było okazji do nawiązywania relacji rówieśniczych. A jest to niezbędny element życia nastolatka. To rówieśnicy, a nie dorośli, są wtedy najważniejszą grupą odniesienia. Dzięki kontaktom z rówieśnikami kształtuje się indywidualność i tożsamość młodego człowieka, jest okazja do poznawania siebie, sprawdzania, co moje, a co kompletnie nie. Deficyty w obszarze tego treningu społecznego ciągną się często za młodymi ludźmi aż do dzisiaj. 

Tylko u nas: Bez specjalizacji, z poważnymi błędami. Pacjentki oskarżają warszawskiego lekarza

Jak rozpoznać kryzys u dziecka i jak skutecznie je wspierać, pomóc? 

Wspaniałe pytanie, stanowiące duże wyzwanie dla moich umiejętności zwięzłego odpowiadania. Na początku chciałabym zaznaczyć, że niepokojące objawy, jakie obserwujemy u młodego człowieka, mogą być wyrazem naturalnego kryzysu rozwojowego, który przechodzi każdy nastolatek w tym wieku. Mogą być sygnałem, że obiektywnie coś trudnego wydarzyło się w życiu młodego człowieka, np. strata bliskiej osoby, a wraz z nią doświadczenie żałoby. Mogą być wreszcie oznaką, że rzeczywiście mamy do czynienia z kryzysem zdrowia psychicznego czy wręcz kryzysem samobójczym. Właściwa diagnoza podłoża problemów jest kluczowa dla uzyskania adekwatnego i efektywnego wsparcia. Z tego powodu tak ważne jest, aby w momencie wątpliwości, skierować młodego człowieka po wsparcie specjalistyczne. 

Równocześnie należy pamiętać, że niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z naturalnymi zmianami rozwojowymi, czy z głębokim kryzysem zdrowia psychicznego – młody człowiek ma prawo potrzebować pomocy, nie radzić sobie samodzielnie z rzeczywistością, wymagać obecności, ciepła i wysłuchania.

Wyróżniając sygnały, które bezwzględnie wymagają natychmiastowej reakcji ze strony osób dorosłych, wskazałabym na pewno utrzymujący się stale stan obniżonego nastroju. Anhedonię – czyli brak możliwości doświadczania przyjemności z rzeczy, które dotychczas dawały radość. Znaczącą męczliwość bądź wręcz przeciwnie – stany skrajnego pobudzenia, kojarzone ze wzmożoną nerwowością. Niepokój powinien wzbudzić towarzyszący temu spadek zaufania i szacunku do siebie, nieracjonalne poczucie winy, zaburzenia w sferze nauki, zapamiętywania, koncentracji, problemy ze snem i łaknieniem. I oczywiście objawy z kręgu zachowań samobójczych – od myśli rezygnacyjnych aż po próby samobójcze.  

Często pojawia się nastawienie, żeby „nie przesadzać”. Poczekać, bo może „przejdzie”. 

Ocenę stanu zagrożenia warto powierzyć specjalistom, pracującym w obszarze interwencyjnym. Zadaniem nieobojętnego dorosłego jest zainicjowanie tego procesu. 

Zobacz także: Wrzesień 1939 roku oczami podlaskich dzieci. Innego końca świata nie było

Zachęcam także do dzielenia się z młodymi ludźmi wiedzą o możliwości kontaktu z numerem telefonu zaufania 116 111 oraz poprzez stronę 116111.pl. W taki sposób także można uratować komuś życie. 

I jeszcze na koniec: fakt, że młody człowiek korzysta ze wsparcia specjalistycznego, nie oznacza, że nasza pomoc, obecność, zainteresowanie nie jest mu potrzebne. Aby wychodzić z kryzysów, trudnych momentów w życiu potrzebujemy ciepła, uważności i bliskości drugiego człowieka. Często powtarzam, że życia osobie w kryzysie nie ratuje specjalista. Tylko osoba, która dostrzegła drugiego człowieka w cierpieniu i sprawiła, że u tego specjalisty się znalazł. 

Jak jest rola szkoły, szkolnych psychologów? 

Osoby dorosłe, przebywające z młodymi ludźmi w szkole, mają wyjątkową okazję, aby dostrzec niepokojące objawy w zachowaniu, myśleniu, czy emocjonalności młodego człowieka właśnie przez fakt spędzania z nimi czasu każdego dnia. Z moich rozmów z dziećmi w telefonie zaufania wiem, że pedagog, psychologa szkolny czy wychowawca potrafi często być ogromnym wsparciem w kryzysowym doświadczeniu. Osobą, która zauważyła, pokazała, że młody człowiek ma prawo do uzyskania pomocy, wspólnie poszukała rozwiązań. Ale też, że była sojusznikiem w rozmowie o problemie z rodzicami. 

Ważne, aby nie bać się okazywać zainteresowania. Nawet jeżeli nasza reakcja będzie nadmiarowa i okażemy troskę wobec stanu, który nie świadczy wcale o kryzysie… właśnie, co złego wtedy się stanie? W oczach młodego człowieka zaprezentujemy się jako ludzie, którym zależy, którzy są gotowi przyjść z pomocą, którzy są wrażliwi. W sprawie okazania troski i uwagi drugiemu człowiekowi zawsze lepiej popełnić występek nadmiernego zaangażowania niż dopuścić się lekceważenia w sytuacji, kiedy reakcja była konieczna, a jej brak wywołał katastrofalne skutki. 

Czytaj więcej: PSYOPS po nalocie dronów. Winią Ukrainę; Kreml patrzy, jak internet płonie

Wniosek o zbadanie zgodności z konstytucją ustawy z dnia 25 czerwca 2025 r. o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzecznika Praw Pacjenta oraz ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty.

Ustawie tej zarzuca się niezgodność:

1) art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 2025 r. dodającego w ustawie z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta art. 7a ust. 1, w zakresie odesłania, na podstawie którego, pacjent małoletni, który ukończył 13 lat, ma prawo do uzyskania, bez zgody przedstawiciela ustawowego, świadczeń zdrowotnych, w zakresie opieki psychiatrycznej realizowanych w warunkach ambulatoryjnych, określonych w akcie podustawowym, tj. przepisach wydanych na podstawie art. 31 d ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U z 2024 r. poz. 146, z poźn. zm.), z art. 2 w związku z art. 48 ust. 2 Konstytucji RP;

2) art. 1 pkt 1 ustawy przywołanej w pkt 1) dodającego w ustawie z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta art. 7a ust. 4, w zakresie brzmienia przepisu, z którego możliwe jest wywiedzenie normy pozwalającej udzielającemu świadczenia zdrowotnego pacjentowi małoletniemu, który ukończy! 13 lat, bez zgody jego przedstawiciela ustawowego, nie poinformować przedstawiciela ustawowego o fakcie udzielenia tego świadczenia, stanie zdrowia małoletniego, w przypadku braku konieczności dalszego udzielania mu określonych świadczeń zdrowotnych, z art. 2 w związku z art. 48 ust. 1 Konstytucji RP;

3) art. 1 pkt 1 ustawy przywołanej w pkt 1) dodającego w ustawie z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta art. 7a ust. 4 zd. 2, w zakresie w jakim przyznaje on osobie udzielającej świadczenie zdrowotne osobie małoletniej, o której mowa w ust. 1 tego przepisu, możliwość odstąpienia od obowiązku zawiadomienia przedstawiciela ustawowego małoletniego o udzielonym świadczeniu, stanie zdrowia psychicznego pacjenta oraz konieczności dalszego udzielania mu określonych świadczeń zdrowotnych, jeżeli uzna, że realizacja tego obowiązku może być powodem zagrożenia dobra pacjenta, z art. 48 ust. 2 w zw. z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP.