Wchodzisz i wiesz

Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen oświadczyła, że spotkanie unijnych liderów na temat Ukrainy w poniedziałek w Angoli potwierdziło zjednoczoną postawę UE we wspieraniu Kijowa. Jak dodała, we wtorek dojdzie do spotkania koalicji chętnych na temat rozmów pokojowych. Aneta Malinowska

Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach programu Fundusze Europejskie dla Śląskiego 2021-2027.
Źródło dofinansowania projektu: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego.
Priorytet: FESL.03 – „Fundusze Europejskie dla zrównoważonej mobilności”
Działanie: FESL.03.02- „Zrównoważona multimodalna mobilność miejska – ZIT
Całkowita wartość projektu: 31 450 456,92 PLN
Kwota dofinansowania: 22 395 281,31 PLN

Do końca 2026 roku na terenie gmin: Dąbrowa Zielona, Przyrów, Poczesna i Koniecpol w partnerstwie z Powiatem Częstochowskim zostanie zrealizowany wspólny projekt, który ma za zadanie poprawę funkcjonowania powiatowej komunikacji oraz dostępność do infrastruktury publicznego transportu zbiorowego dla mieszkańców. Wartość całości projektu opiewa na niespełna 31,5 mln zł z dofinansowaniem w kwocie niespełna 22,4 mln zł. Źródłem dofinansowania jest Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego.

Jak mają zostać osiągnięte wspomniane cele w ramach tego przedsięwzięcia? Poprzez budowę centrów przesiadkowych – w tym przystanków autobusowych, parkingów „park&ride”,”bike&ride” wraz z infrastruktura towarzyszącą. Projekt obejmuje również wdrożenie systemu ITS przyczyniającego się do poprawy funkcjonowania transportu zbiorowego w powiatowej komunikacji Powiatu Częstochowskiego. Jego częścią będzie System Informacji Pasażerskiej, którego podstawowym zadaniem będzie dostarczenie pasażerom informacji o prognozowanym czasie odjazdu pojazdu obsługującego określoną linię z wybranego przystanku. Informacja będzie przekazywana z wykorzystaniem tablic elektronicznych zmiennej treści oraz dzięki wywoływanym komunikatom głosowym zapewniając tym samym dostępność informacji także dla osób z niepełnosprawnościami narządu wzroku. Partnerzy projektu podzielili się zadaniami. Ich realizacja ma doprowadzić do pozytywnego efektu finalnego już za kilkanaście miesięcy. W zdecydowanej większości polegają na realizacji założeń projektu na terenach poszczególnych gmin w formule „projektuj i wybuduj” z uwzględnieniem proekologicznych rozwiązań.

Budowane centra realnie przyczynią się do ograniczenia emisji m.in. dwutlenku węgla do naszej atmosfery. Kumulację zanieczyszczeń można aktualnie zaobserwować wzdłuż głównych szlaków drogowych o największym natężeniu ruchu, a zwłaszcza przebiegających przez tereny gęstej zabudowy. Jest to dyskomfort odczuwany zarówno przez okolicznych mieszkańców, jak i niechronionych uczestników ruchu. Powstanie centrów przesiadkowych pomoże w pozytywnej zmianie tego stanu rzeczy m.in. poprzez poprawę dostępności i zwiększenie atrakcyjności publicznego transportu drogowego.

Źródło: materiały prasowe

Wojewoda lubelski wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej dla ponad 16-kilometrowego odcinka autostrady A2 pomiędzy węzłem Biała Podlaska a rejonem m. Kijowiec. To będzie kolejny fragment tej trasy prowadzący w stronę przejścia granicznego w Kukurykach. Na trzech innych GDDKiA chciałaby jeszcze w tym roku przekazać do ruchu trasę główną. Ich wykonawcy oczekują jednak wydłużenia czasu na ukończenie prac lub dodatkowych pieniędzy.

Polska wkrótce złoży wniosek o dziesiątki miliardów euro z unijnego programu SAFE, z którego Unia finansuje zakupy obronne. W środę rząd upoważni ministra obrony do złożenia dokumentów w Brukseli. Na tym samym posiedzeniu ma też zapaść decyzja o wyborze dostawcy okrętów podwodnych dla Marynarki Wojennej. Tym samym wojsko zbliża się do końca trwającego od kilkunastu lat programu Orka.

Polski jest trudny i najeżony wyjątkami. Co napisać - ą,ę a może om, oł, on, en, em? Oto jest pytanie. Ten trudny quiz sprawdzi, ile jeszcze trzeba się nauczyć. A może już wszystko wiecie? Sprawdźcie się w tym megatrudnym quizie! Beata Zatońska

Agencja Moody's Ratings podniosła długoterminowy rating Włoch z Baa3 do Baa2 ze względu na stabilizację sytuacji politycznej i finansowej. Rating został podniesiony pierwszy raz od 23 lat.

W czasach Zbigniewa Ziobry prokuratura umorzyła sprawy związane z podejrzeniem przyjęcia korzyści majątkowych przez wysokich rangą funkcjonariuszy: ówczesnego prokuratora krajowego, wiceszefa CBA i byłego dyrektora ABW. Po wyborach w 2023 r. ustalono, że śledztwo było niewłaściwie ukierunkowane, a materiał dowodowy wątły. Sprawę podjęto na nowo.

Po podpisaniu umowy dzierżawy w listopadzie 2024 roku pierwszym zadaniem było zabezpieczenie majątku i przygotowanie instalacji do ponownego uruchomienia. W zaledwie kilka tygodni zrealizowano przeglądy, naprawy oraz wznowiono dostawy niezbędnych mediów technologicznych.

W grudniu 2024 roku przeprowadzono zimny rozruch stalowni i walcowni, 10 stycznia 2025 roku wykonano pierwsze próbne wytopy, a dziesięć dni później huta wznowiła pełny cykl produkcyjny. Całość odbyła się zgodnie z harmonogramem, mimo licznych wyzwań technicznych.

– To był intensywny rok pełen trudnych decyzji i ogromnej pracy, ale najważniejsze, że zakład wrócił do działania. Rynek ponownie zainteresował się naszymi produktami, a huta znów pracuje stabilnie – podkreśla Adrian Sienicki, prezes Huty Częstochowa.

W ciągu pierwszego roku działalności zakład wyprodukował 260 tys. ton stali, dostarczył do klientów ponad 239 tys. ton blach, rozpoczął przyjmowanie zamówień z realizacją na 2026 rok.

– Wszystkie kluczowe etapy zrealizowaliśmy zgodnie z planem. Huta odzyskała sprawność operacyjną szybciej, niż wielu zakładało. Teraz skupiamy się na stabilizacji produkcji i budowaniu pozycji rynkowej – dodaje Adrian Sienicki.

Dziś Huta Częstochowa ponownie dostarcza stal zarówno na rynek krajowy, jak i na eksport.

– Produkujemy i przede wszystkim sprzedajemy nasze wyroby – wróciliśmy do klientów z pełną ofertą. Realizujemy dostawy m.in. dla energetyki wiatrowej, w tym projektów offshore, dla przemysłu konstrukcyjnego, produkujemy blachy głębokotłoczone oraz wyroby podwójnego zastosowania. To pokazuje, że Huta Częstochowa ponownie jest pełnoprawnym uczestnikiem rynku – podkreśla Adrian Sienicki.

Równolegle trwają rozmowy o współpracy z Polską Grupą Zbrojeniową, otwierający drogę do kolejnych projektów w segmencie obronnym.

Zakład korzysta z elektrycznego pieca łukowego i wytapia stal z krajowego złomu, opierając produkcję na własnych półwyrobach. To zwiększa niezależność surowcową huty i pozwala utrzymać stabilność dostaw – szczególnie ważną w obecnych warunkach rynkowych.

Równolegle trwają działania związane z odzyskaniem koncesji na produkcję blach balistycznych, co otworzy drogę do pełnego wejścia w segment obronny – jeden z ważnych kierunków rozwoju zakładu.

Rok od przejęcia to zamknięcie etapu przywracania huty do pełnej operacyjności. Teraz priorytetem stają się dalsza stabilizacja produkcji oraz rozwój zakładu w ramach szerszej strategii biznesowej Węglokoksu.

– Najważniejsze było przywrócenie produkcji. Teraz przechodzimy do fazy rozwoju – dalszego usprawniania procesów, podnoszenia jakości i wzmacniania pozycji rynkowej – dodaje Adrian Sienicki.

Huta Częstochowa pozostaje kluczowym elementem budowanej przez Węglokoks strategii stalowej – pełni rolę centrum surowcowego i solidnego fundamentu pod rozwój segmentu stalowego w kolejnych latach.

Źródło: Huta Częstochowa

Kanclerz Niemiec Friedrich Merz powiedział w poniedziałek, że nie spodziewa się, by w tym tygodniu nastąpił przełom w sprawie planu pokojowego dla Ukrainy. Cały proces uznał za żmudny. Aneta Malinowska

Szukasz najpiękniejszych rezydencji magnackich w Europie Wschodniej? Pałac Branickich w Białymstoku - słynny Polski Wersal - udostępnia fascynującą, nową ścieżkę turystyczną. Przejdź ten szlak, poznaj 60 unikalnych elementów i zobacz historię, która tętni w sercu barokowego założenia. Weronika Papiernik

Zarząd Związku Miast Polskich negatywnie ocenił projekt nowelizacji ustawy o czystości i porządku w gminach. Samorządowcy uważają, że proponowane zmiany nie tylko nie pomogą, a mogą wręcz pogorszyć sytuację i zaszkodzić systemowi.

Sekretarz stanu USA Marco Rubio publicznie zapewnił, że plan pokojowy dla Ukrainy powstał w USA. Ta teoria jest coraz częściej podważana. Dziennikarze przedstawiają swoje dowody. Wątpliwości mają także politycy. Amerykańscy senatorowie, twierdzą, że to właśnie Rubio miał wskazywać na jego rosyjskie pochodzenie. Agnieszka Maj

Ministerstwo Edukacji Narodowej przedstawia kolejne szczegóły szerokiej reformy „Reforma26. Kompas Jutra”. Jak podkreślają minister Barbara Nowacka oraz dr hab. Maciej Jakubowski z Instytutu Badań Edukacyjnych, sama modyfikacja podstaw programowych nie wystarczy — prawdziwa zmiana ma dotyczyć sposobu nauczania. Nowości będą wprowadzane stopniowo, a nauczycieli wesprze specjalny przewodnik oparty na dowodach naukowych. Katarzyna Kania

Jedyną osobą na świecie, która jest gotowa zmusić Federację Rosyjską do pokoju, jest prezydent USA Donald Trump - powiedział prezydent Karol Nawrocki. Prezydent Czech Petr Pavel wyraził zadowolenie z faktu, że europejscy liderzy włączyli się w rozmowy na temat pokoju, do których doszło w Genewie. Aneta Malinowska

W poniedziałek przed sądem stanęła Teresa D. To ciotka i matka chrzestna Jacka Jaworka, który po zabójstwie brata, jego żony i ich syna zniknął w tajemniczych okolicznościach, a po trzech latach popełnił samobójstwo niedaleko miejsca zbrodni. Okazało się, że ukrywał się w domu Teresy D.

Adwent w 2025 roku rozpocznie się dokładnie 30 listopada i potrwa do 24 grudnia, kończąc się wraz ze zmrokiem w Wigilię Bożego Narodzenia. To wyjątkowy okres w Kościele katolickim, który jednocześnie otwiera nowy rok liturgiczny i wprowadza wiernych w atmosferę duchowego przygotowania do świąt. 

Kiedy wypada adwent?

Zasady dotyczące wyznaczania adwentu w kalendarzu są proste: okres ten zawsze rozpoczyna się w czwartą niedzielę poprzedzającą Boże Narodzenie, a ta wypada między 27 listopada a 3 grudnia.

W okresie adwentu obchodzonych jest kilka ważnych świąt kościelnych, m.in. uroczystość Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny (8 grudnia), a także wspomnienie św. Łucji (13 grudnia) i św. Jana od Krzyża (14 grudnia).

Zobacz też: Iluminacje świąteczne w największych polskich miastach. Daty inauguracji

Adwent – skąd ta nazwa?

Nazwa „Adwent” pochodzi od łacińskiego adventus, oznaczającego „przyjście”, co nawiązuje oczywiście do narodzin Jezusa Chrystusa w Betlejem. Czas adwentowy dzieli się tradycyjnie na dwie części: pierwsza, trwająca do 16 grudnia, to oczekiwanie na nadejście Jezusa. Druga, zaczynająca się 17 grudnia, koncentruje się już bezpośrednio na przygotowaniu do Bożego Narodzenia.

Co wolno, a czego nie wolno w adwent?

Adwent nie jest okresem pokuty tak surowym jak zimowo-wiosenny Wielki Post – wiernych nie obowiązują wtedy żadne dodatkowe zakazy czy nakazy. Są natomiast zachęcani do umiaru, refleksji i pracy nad sobą. Tak jak przez cały rok, obowiązuje nakaz uczestnictwa w niedzielnej mszy świętej oraz zakaz spożywania mięsa w piątki (z wyjątkiem wypadających tego dnia uroczystości). Nie ma formalnego zakazu organizowania zabaw czy hucznych imprez.

W liturgii dominuje fiolet – nakrywa się nim m.in. ołtarz, a kapłan zakłada ornat w tym kolorze. Podczas mszy nie śpiewa się hymnu „Chwała na wysokości Bogu”. Wyjątkiem jest trzecia niedziela Adwentu – tzw. Gaudete, czyli łacińskie „radujcie się” – kiedy kapłan może używać szat koloru różowego, co podkreśla radość z powodu zbliżających się świąt. 

Zobacz też: Najpiękniejsze jarmarki bożonarodzeniowe w Polsce. Ruszają lada dzień

Adwentowe kalendarze i inne zwyczaje

W Polsce ważnym adwentowym zwyczajem są roraty – poranne msze ku czci Maryi, odprawiane często przed świtem. Wierni przychodzą na nie z lampionami, a półmrok świątyni podkreśla atmosferę oczekiwania na nadejście Boga, w Biblii przedstawianego jako „światłość”. 

W wielu domach pojawia się wieniec adwentowy z czterema świecami zapalanymi kolejno w każdą niedzielę, co symbolizuje narastające światło i to, że zbliżają się święta. Popularnością cieszą się także kalendarze adwentowe – dziś częściej kojarzone z drobnymi upominkami, głównie słodyczami, ale pierwotnie mające przypominać o codziennym duchowym przygotowaniu do Bożego Narodzenia. 

Czytaj także: Jest szansa na „białe” święta. W Wigilię i Boże Narodzenie może spaść śnieg

Artysta zmarł 24 listopada. Rodzina poinformowała o jego odejściu w krótkim oświadczeniu, prosząc jednocześnie o uszanowanie prywatności w czasie żałoby. Jimmy Cliff należał do najbardziej rozpoznawalnych przedstawicieli muzyki reggae na świecie.

Zasłynął takimi utworami jak „You Can Get It If You Really Want”, „Many Rivers to Cross” czy „I Can See Clearly Now”. To właśnie one przyniosły mu międzynarodową popularność i sprawiły, że stał się jednym z nielicznych jamajskich wykonawców, którzy przebili się do szerokiej, globalnej publiczności.

Ważnym etapem jego kariery był również udział w filmie „The Harder They Come” z 1972 r., uznawanym za produkcję przełomową dla jamajskiej kultury muzycznej. Film nie tylko rozsławił Cliffa jako aktora, lecz także przyczynił się do popularyzacji reggae poza Karaibami.

W trakcie wieloletniej działalności artystycznej wydał ponad 30 albumów, koncertował na całym świecie i został uhonorowany m.in. jamajskim Orderem Zasługi. Jego twórczość stanowi ważną część historii reggae i pozostawiła trwały ślad w kulturze muzycznej.

Czytaj też: Artyści, dziennikarze, politycy, których nie ma już z nami

Prezydenci Polski i Czech na poniedziałkowej konferencji prasowej po spotkaniu w Pradze byli pytani o 28-punktowy plan pokojowy USA dla Ukrainy.

Nawrocki w Czechach. Spotkał się z prezydentem Republiki Czeskiej

Petr Pavel zauważył, że pierwsze oceny planu „nie były do końca pozytywne”. Dodał jednak, że pozytywnie ocenia rozmowy, do których doszło w Genewie z udziałem doradców bezpieczeństwa narodowego Francji, Wielkiej Brytanii, Niemiec i przedstawicieli Włoch, USA, UE oraz Ukrainy.

– Bardzo się cieszę, że Europa bierze w tym udział. Byłoby bardzo skomplikowane rozważać osiągnięcie pokoju w Ukrainie, zakończenie wojny, która egzystencjalnie dotyczy ogólnoeuropejskiego bezpieczeństwa, bez tego, żeby udział brała Europa, czy chociaż jej główne państwa, które będą reprezentowały interesy Europy – powiedział Pavel.

Jak zaznaczył, ostateczny plan pokojowy musi być „nie tylko realistyczny w stosunku do sytuacji na polu walki”, ale „musi też respektować międzynarodowe normy i zasady”. Zdaniem Pavla, ważna jest „zasada, że ofiara tej agresji nie będzie na końcu ukarana, bardziej niż winowajca”.

Prezydent Nawrocki był dodatkowo pytany, czy w kontekście planu pokojowego USA chce wykorzystać swoje bliskie relacje z Donaldem Trumpem i jego administracją. Nawrocki podkreślił, że podczas kolejnych spotkań i dyskusji, m.in. z prezydentem Trumpem „zawsze jednym z tematów jest oczywiście to, co dzieje się na Ukrainie po ataku Federacji Rosyjskiej”. Dodał, że jego stanowisko w tej kwestii się nie zmienia i „nie ma wątpliwości, że to Federacja Rosyjska jest agresorem”.

– Nie ma wątpliwości, że w interesie państw europejskich, także Polski, jest dążenie do stałego pokoju, a nie takiego pokoju, który da możliwość Federacji Rosyjskiej do zmobilizowania swoich aktywów i do prowadzenia do kolejnej wojny w kolejnych latach, czy w kolejnych dekadach. Ja patrzę na Federację Rosyjską jako na państwo, które nie dotrzymuje umów, a więc to jest zagrożenie dla każdego potencjalnego pokoju, który zostałby podpisany – podkreślił prezydent RP.

Jego zdaniem „jedyną osobą na świecie, która jest gotowa zmusić Federację Rosyjską do pokoju, jest prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump”.

Prezydenci Polski i Czech byli też pytani o ewentualną wspólną wizytę na Ukrainie. – O tym wcale nie rozmawialiśmy, ale gdyby coś takiego w przyszłości było w planach, ja na pewno nie będę przeciw - powiedział Petr Pavel. - Czekam na pana prezydenta Zełenskiego w Warszawie i mam nadzieję, że pan prezydent Zełenski przyjmie moje zaproszenie w Warszawie – odparł Nawrocki.

Jedyną osobą na świecie, która jest gotowa zmusić Federację Rosyjską do pokoju, jest prezydent USA Donald Trump – powiedział prezydent Karol Nawrocki. Prezydent Czech Petr Pavel wyraził zadowolenie z faktu, że europejscy liderzy włączyli się w rozmowy na temat pokoju, do których doszło w Genewie.

Ceny gazu w Europie spadły poniżej poziomu 30 euro za MWh, osiągając najniższe wartości od maja 2024 roku. Zdaniem ekspertów, spadek ten jest związany z trwającymi negocjacjami dotyczącymi możliwego zakończenia konfliktu między Rosją a Ukrainą.