Wchodzisz i wiesz

Obecnie polskie siły powietrzne dysponują 48 wielozadaniowymi myśliwcami F-16 oraz kilkunastoma starszymi samolotami MiG-29 pochodzenia sowieckiego. Najczęściej wykorzystywane są F-16, a koszt pojedynczego lotu tego typu maszyny może sięgać nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych.

Uchwałę o ważności wyborów podejmuje Sąd Najwyższy na podstawie sprawozdania z wyborów przedstawionego przez Państwową Komisję Wyborczą i po rozpoznaniu przez SN wszystkich protestów przeciwko wyborowi prezydenta.

1 czerwca, w II turze wyborów prezydenckich, popierany przez PiS Karol Nawrocki, zdobywając 50,89 proc. głosów, pokonał kandydata KO Rafała Trzaskowskiego, który uzyskał 49,11 proc.

Sąd Najwyższy zajmie się ważnością wyborów

Wkrótce po II turze media zaczęły informować o nieprawidłowościach związanych z liczeniem głosów w niektórych komisjach. Informowano m.in. o przypadkach, gdy sami przedstawiciele obwodowych komisji zgłaszali post factum pomyłki polegające na odwrotnym przypisaniu głosów kandydatom – głosy oddane na Rafała Trzaskowskiego zostały przypisane Karolowi Nawrockiemu. Zdarzały się także przypadki nieprawidłowości na niekorzyść Nawrockiego.

Termin na składanie protestów wyborczych upłynął 16 czerwca. Łącznie zarejestrowano ich ponad 53 tysiące. W ubiegłym tygodniu pierwsza prezes SN Małgorzata Manowska informowała, że „indywidualne protesty” liczą kilkaset sztuk. Większość – jak mówiła – stanowią protesty składane przy wykorzystaniu gotowych wzorów m.in. opracowanych przez posła KO Romana Giertycha.

Ponad 50 tys. protestów wyborczych pozostawiono bez dalszego biegu, o czym informował SN w komunikacie opublikowanym z soboty na niedzielę. Postanowienia w ich sprawie wydano w dwóch przypadkach składających się z protestów o identycznej treści połączonych do wspólnego rozpoznania.

Pierwsza ze spraw dotyczyła 49 598 protestów składanych przy wykorzystaniu wzoru opracowanego przez Giertycha. W komunikacie SN poinformował, że wielu wyborców „nadsyłało jako protesty wyborcze krótkie oświadczenia deklarujące poparcie dla protestu Romana Giertycha”. Natomiast druga sprawa dotyczyła 3 960 protestów wyborczych sporządzonych w oparciu o wzór europosła KO Michała Wawrykiewicza. „Również one (...) zostały pozostawione bez dalszego biegu" – oświadczył SN.

W piątek SN na posiedzeniu jawnym uznał za zasadne zarzuty dwóch protestów wyborczych dotyczących łącznie 12 obwodowych komisji wyborczych, w których przeprowadzono oględziny kart wyborczych po II turze wyborów prezydenckich. Uznał zarazem, że nieprawidłowości te nie miały wpływu na ogólny wynik wyborów. Następnie w weekend SN poinformował o uznaniu na posiedzeniach niejawnych podnoszonych nieprawidłowości w odniesieniu do kolejnych pięciu komisji. Nieprawidłowości te oceniono także jako niemające wpływu na wynik wyborów.

Z kolei sprawozdanie z wyborów PKW przyjęła 16 czerwca. Zaznaczyła w nim, że „w trakcie głosowania, szczególnie w dniu ponownego głosowania, miały miejsce incydenty mogące mieć wpływ na wynik głosowania”. Podkreślono jednak, że ocenę wpływu tych incydentów na wynik wyborów Komisja pozostawia Sądowi Najwyższemu. Ponadto zwrócono uwagę na „występowanie powtarzalnych błędów w protokołach niektórych obwodowych komisji wyborczych polegających na nieprawidłowym przypisaniu liczby głosów oddanych na poszczególnych kandydatów”.

Sam schemat wskazanych nieprawidłowości, zdaniem PKW, wskazuje na „konieczność pogłębionej analizy przyczyn ich występowania oraz wdrożenia adekwatnych środków organizacyjnych i nadzorczych mających na celu zapobieganie podobnym uchybieniom w przyszłości”.

Zgodnie z przepisami wprowadzonymi w 2018 r. za czasów rządów PiS, właściwa do rozpatrywania protestów wyborczych i stwierdzania ważności wyborów jest utworzona wówczas Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN. Tworzą ją osoby powołane po 2017 r. na urząd sędziego na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa, ukształtowanej w trybie określonym przepisami ustawy o KRS z 2017 r. Z tego powodu status tej Izby jest kwestionowany przez obecny rząd, który przywołuje tu m.in. orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Przed 2018 r. kwestie wyborcze rozpatrywała ówczesna Izba Pracy Ubezpieczeń i Spraw Publicznych.

Możliwe zwołanie Zgromadzenia Narodowego

Jeszcze na etapie rozpatrywania protestów wyborczych, będący uczestnikiem postępowań w tej sprawie, prokurator generalny Adam Bodnar wnioskował o wyłączenie od orzekania w sprawie protestów całej Izby Kontroli Nadzwyczajnej SN. Taki sam wniosek Bodnar złożył odnosząc się do podejmowania przez SN uchwały ws. ważności wyborów prezydenckich. PG zaznaczał, że w obu kwestiach orzekać powinni sędziowie Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych SN. Natomiast orzeczenia wydawane przez sędziów Izby Kontroli Nadzwyczajnej nie będą mogły – w jego ocenie – zostać uznane za podjęte w sposób niezależny i bezstronny.

Stanowisko w sprawie ważności wyborów prezydenckich Bodnar przekazał do SN w poniedziałek. „W swoim stanowisku merytorycznym wniósł o stwierdzenie ważności wyborów, a także o wystąpienie do PKW o sprostowanie protokołów obwodowych komisji wyborczych oraz obwieszczenia PKW z 2 czerwca br. poprzez podanie prawidłowych wyników wyborów, z uwzględnieniem ustaleń poczynionych podczas oględzin kart do głosowania przeprowadzonych przez sąd” – poinformowano.

„Prokurator Generalny odstąpi od przedstawienia stanowiska w sprawie ważności wyborów prezydenta RP, jeśli uchwałę w tej sprawie będzie podejmować Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych, a nie Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych SN” – przekazała jednocześnie rzeczniczka PG prok. Anna Adamiak.

I prezes SN Małgorzata Manowska oceniła zaś, że wszystkie publiczne wypowiedzi, które podważają konstytucyjne kompetencje Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN do orzekania o ważności wyboru prezydenta RP, wynikają z nieznajomości prawa lub motywowane są zamiarem politycznej destabilizacji.

Posiedzenie jawne w przedmiocie ważności wyborów prezydenta RP odbędzie się we wtorek o godzinie 13 w największej sali SN. Przewidziany jest udział mediów, zapowiedziano również transmisję na kanale YouTube Sądu Najwyższego.

Marszałek Sejmu Szymon Hołownia zapowiedział, że jeśli SN podejmując uchwałę, nie stwierdzi nieważności wyborów prezydenta, bądź jeśli nie zajdą „żadne inne niespodziewane okoliczności”, to na 6 sierpnia zwoła Zgromadzenie Narodowe, aby nowo wybrany prezydent Karol Nawrocki złożył przysięgę i objął urząd.

Czytaj też: Decyzja w sprawie wyborów. „To powinien zrobić Tusk”

Do 30 czerwca 2026 r. samorządy mają czas na przyjęcie tzw. planów ogólnych. Nowe regulacje mogą ograniczyć możliwość zabudowy na części działek, co może znacząco wpłynąć na spadek ich wartości rynkowej. Z drugiej jednak strony z powodu mniejszej ilości ziemi pod zabudowę inne działki mogą drożeć.

Samorządy mają coraz mniej czasu na przyjęcie tzw. planów ogólnych. Wynika to z nadchodzących zmian w przepisach. Nowe regulacje mogą wprowadzić ograniczenia w zabudowie dla części działek. To z kolei może znacząco obniżyć ich wartość na rynku.

1 października 2025 r. w Polsce wprowadzony zostanie tzw. system kaucyjny, chociaż początkowo jego start planowano na styczeń 2025. Z badań wynika, że aż 25% Polaków wciąż nie wie o nadchodzących zmianach, a spośród tych, którzy wiedzą tylko jedna trzecia prawidłowo rozumie zasady jego funkcjonowania. Katarzyna Czajkowska

Ewa Chodakowska wiele razy mówiła o tym, że świadomie zrezygnowała z urodzenia dziecka. Mimo to musi mierzyć się z hejtem. Trenerka ma tego już dość. Teraz zwróciła się do hejterek i odpowiedziała im bardzo dosadnie. Przy okazji zareklamowała swój catering.

Od 1 lipca wynagrodzenia zasadnicze medyków na pensji minimalnej wzrosły o ponad 14 procent. Aneta Malinowska

Edyta Górniak to wielka gwiazda polskiej piosenki. Ma rzesza fanów, którzy uwielbiają jej głos i cenią urodę. Tymczasem w jednym z nagrań opublikowanych ostatnio w sieci artystka szczerze wyznała, że "nie znosi patrzeć na siebie". Jej słowa skomentowała Agata Młynarska. Jest bardzo wspierająca. Beata Zatońska

Od początku 2025 roku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłynęło ponad 700 tysięcy wniosków o wypłatę renty wdowiej. Nowe świadczenie będzie wypłacane od 1 lipca i ma trafić do nawet miliona samotnych seniorów. W tym poradniku wyjaśnimy krok po kroku, czym dokładnie jest renta wdowia, kto może się o nią ubiegać, jak złożyć wniosek oraz ile wyniesie to świadczenie w różnych przypadkach. Katarzyna Czajkowska

We wtorek o godzinie 13 odbędzie się jawne i transmitowane posiedzenie Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych SN, które zajmie się oceną ważności wyborów prezydenckich z 18 maja i 1 czerwca br. Aneta Malinowska

W pierwszej połowie lipca rząd powinien przyjąć ustawę o Krajowym Systemie Cyberbezpieczeństwa. Polska już jest z nią opóźniona, a to kamień milowy w Krajowym Planie Odbudowy.  Jak przyznaje w rozmowie z WNP Marcin Wysocki, wicedyrektor Departamentu Cyberbezpieczeństwa w Ministerstwie Cyfryzacji, KE regularnie dopytuje o ustawę. A jeśli Polska jej nie wdroży, grozi nam nawet zawieszenie wypłat z KPO.

Już we wtorek, 1 lipca, wchodzą w życie cła na rosyjskie nawozy. Jednak choć krok jest dobry, to wciąż zbyt mały, aby skutecznie walczyć z zalewem Unii przez rosyjskie produkty, zwłaszcza że część krajów do ceł nastawiona jest dość niechętnie.

Ten quiz z ortografii sprawi, że się uśmiechniesz. Pytania dotyczą bowiem słów uznawanych za najpiękniejsze w języku polskim. Potrafisz je prawidłowo zapisać? Do dzieła! Piotr Kozłowski

- Jastrzębska Spółka Węglowa, która jest jedynym producentem węgla koksowego i koksu w Europie, ciągle nie radzi sobie z wydobyciem. A my jesteśmy w przededniu zniszczenia kopalń, które ten surowiec posiadają - zaznacza w rozmowie z WNP Bogusław Ziętek, szef związku zawodowego Sierpień 80.

Sierpniowe zaprzysiężenie prezydenta otworzy nowy rozdział w polskiej polityce. PiS wejdzie w ten okres wzmocniony zapleczem Pałacu Prezydenckiego. Do tego czasu premier Donald Tusk musi ułożyć na nowo relacje z koalicjantami w rządzie.

Nieprawomocnym wyrokiem skazującym zakończył się w Częstochowie proces duchownego z zakonu Paulinów oskarżonego o bezprawne czyny o podłożu seksualnym wobec 13-letniego chłopca.

Na stronie Sejmu pojawiły się najnowsze oświadczenia majątkowe posłów za 2024 rok. Swój stan posiadania ujawnił m.in. Ryszard Terlecki. Przewodniczący Prawa i Sprawiedliwości wpisał w nim ogromne oszczędności. Dodatkowo bliski współpracownik Jarosława Kaczyńskiego wykazał, że otrzymuje wysoką emeryturę. Sprawdź, ile co miesiąc przelewa mu ZUS. Jakub Laskowski

Z dniem 1 lipca 2025 r. rusza pilotażowy program Ministerstwa Rodziny Pracy i Polityki Społecznej, który umożliwia skrócenie czasu pracy polskich pracowników. W trakcie wielomiesięcznych dyskusji na temat planowanych zmian rząd analizował dwa warianty – wprowadzenie 4-dniowego tygodnia pracy lub zmniejszenie liczby godzin do 35 tygodniowo. Katarzyna Czajkowska

Prezydent Andrzej Duda zgromadził oszczędności w wysokości około 150 tysięcy złotych, około 400 euro i około 1500 dolarów amerykańskich - wynika z oświadczenia majątkowego opublikowanego przez Sąd Najwyższy. Prezydent posiada też lokal mieszkalny oraz działkę o powierzchni 325 metrów kwadratowych.

Kibice sportu we wtorek 1 lipca nie będą mogli narzekać na brak sportowych emocji. Tego dnia rywalizację na Wimbledonie rozpoczną trzy polskie tenisistki. Na kort wyjdą Iga Świątek, Magda Linette i Magdalena Fręch. Zobacz, o której i gdzie obejrzeć relację na żywo. Michał Ignasiewicz