Wchodzisz i wiesz

Największa manifestacja miała miejsce w Rzymie. Ponad 20 tys. osób wyruszyło spod dworca Termini w stronę centrum miasta, niosąc transparent z hasłem „Zatrzymać ludobójstwo, zatrzymać porozumienia z Izraelem”. Wznoszono też okrzyki „Wolna Palestyna!”. Drugi marsz w stolicy zorganizowali studenci uniwersytetu La Sapienza pod hasłem „Zatrzymajmy machinę wojenną”.

Protestujące miasta

W Mediolanie w deszczu demonstrowało ok. 10 tys. osób. Uczestnicy wyrażali solidarność z inicjatywą Global Sumud Flotilla – grupą łodzi zmierzających z pomocą humanitarną do Gazy. W Palermo na Sycylii do protestów dołączyły tysiące osób, w tym wielu uczniów i studentów. W Bolonii manifestanci całkowicie wypełnili główne place miasta – piazza Maggiore i piazza del Nettuno – niosąc zdjęcia Palestyńczyków zabitych w izraelskich atakach.

Szturm na dworzec w Mediolanie

Do najpoważniejszych incydentów doszło w Mediolanie, gdzie kilkuset manifestantów próbowało wedrzeć się na główny dworzec Milano Centrale. Demonstranci obrzucili policję świecami dymnymi i ciężkimi przedmiotami, a następnie zaatakowali bramy wejściowe. Funkcjonariusze odpowiedzieli armatkami wodnymi, aby rozproszyć tłum.

Strajk generalny i utrudnienia

Hasłem poniedziałkowych protestów było „Blokujemy wszystko”. Strajk objął część pracowników kolei, komunikacji miejskiej, portów, szkół, uniwersytetów oraz autostrad. Do akcji przyłączyły się także muzea w regionie Kampania. Strajk na kolei rozpoczął się o północy i potrwa do godz. 23. Zapewniono jedynie kursowanie pociągów w godzinach szczytu, pozostałe połączenia mogą być opóźnione lub odwołane – poinformowała spółka Trenitalia.

Związki zawodowe podzielone

Do strajku nie przyłączyły się trzy największe centrale związkowe we Włoszech – CGIL, CISL i UIL. To właśnie lewicowa CGIL w ubiegły piątek organizowała własne propalestyńskie wiece.

Zobacz też: Wielkie opóźnienia na europejskich lotniskach. Tak zaatakowali Rosjanie

O wniosku do PKW resort spraw wewnętrznych i administracji informował w sierpniu. We wniosku resort zwrócił się do PKW o odwołanie z funkcji komisarza wyborczego 43 sędziów, którzy czynnie poparli wybór sędziów do tzw. neo-KRS oraz brali udział w procedurze nominacyjnej, resort spraw wewnętrznych i administracji poinformował w mediach społecznościowych. Do MSWiA wystąpił o to minister sprawiedliwości i prokurator generalny Waldemar Żurek.

Według wcześniejszych informacji podanych przez PAP, Państwowa Komisja Wyborcza miała zająć się wnioskami o odwołanie 43 komisarzy wyborczych na poniedziałkowym posiedzeniu.

Zobacz też: Ostre słowa Żurka. „Skończyło się bezprawie i szukanie haków”

PKW nie zajmie się wnioskami

Jednak jak podaje RMF 24, „PKW zdecydowała się podziękować ministrowi za wnioski” i przeprowadzić „własną ocenę działania wszystkich 100 komisarzy wyborczych”.  

Kolejną kwestią, która miała zająć się PKW są ewentualne nieprawidłowości przy tegorocznych wyborach prezydenckich i pisma prokuratora generalnego do PKW w tej sprawie. 

Zobacz także: Zmiany w sądownictwie. Minister Żurek zapowiada rozdział funkcji

Przywódca Rosji Władimir Putin poinformował nagle w poniedziałek, że jest gotowy wyrazić zgodę na przedłużenie o rok obowiązywania traktatu w sprawie środków zmierzających do dalszej redukcji i ograniczenia zbrojeń strategicznych, jeśli prezydent USA Donald Trump zrobi to samo – przekazała agencja Reutera. Piotr Kozłowski

Oracle negocjuje z Metą kontrakt o wartości blisko 20 miliardów dolarów - informuje Bloomberg. Chodzi o chmurę obliczeniową. Finalizacja porozumienia mogłaby znacząco wzmocnić pozycję Oracle jako jednego z głównych dostawców infrastruktury wspierającej rozwój sztucznej inteligencji.

Opieka nad seniorem 75+ to nie tylko codzienna logistyka, ale również spore wydatki. Państwo chce wesprzeć rodziny, które łączą pracę zawodową z troską o najstarszych. Od 2026 r. ruszy bon senioralny - świadczenie w godzinach profesjonalnej opieki, a nie w gotówce. Jakie są warunki i limity świadczenia?

Weź udział w wyjątkowym teście wiedzy ogólnej, który przeniesie Cię w fascynującą podróż przez świat nauki, kultury i sztuki. Przygotowaliśmy dla Ciebie 10 pytań, które sprawdzą Twoją wiedzę z różnych dziedzin. Powodzenia! Anna Kot

W  EC Gdynia trwa budowa nowoczesnej instalacji kogeneracyjnej opartej na silnikach gazowych. Projekt o wartości ponad 380 mln zł zostanie ukończony przed rozpoczęciem sezonu grzewczego 2026/2027. Jednocześnie na terenie EC Gdynia  budowana jest  instalacja biomasowa. Koszt inwestycji w EC Gdynia, która należy do PGE Energia Ciepła z grupy PGE,  obejmującej zarówno silniki gazowe, jak i instalację biomasową, wyniesie łącznie około 530 mln zł - wynika z informacji podanych przez PGE.

Widmo wyższego podatku od nieruchomości dla deweloperów coraz bardziej się materializuje. Katowice wyznaczyły precedens, a kolejne miasta zastanawiają się nad wprowadzeniem analogicznych rozwiązań. Ekspertyzy prawne, analizy przepisów i interpelacje radnych pokazują, że temat wywołuje spore kontrowersje i może znacząco wpłynąć na rynek mieszkaniowy w Polsce.

"Afryka Express" to program, który zastąpił "Azja Express". W ostatnim odcinku z show TVN pożegnał się Izu Ugonoh i jego żona Antonina. Zachowanie celebryty oburzyło widzów, bo ten ostro wypowiedział się na wizji na temat rywala z programu aktora Michała Mikołajczaka. W rozmowie z Plejadą Ugonoh stwierdził, że to, co zostało pokazane nie było prawdą. Zapowiedział, że wyda oświadczenie. Marta Kawczyńska

- Aby zapewnić realizację potrzeb naszych klientów związanych ze zwiększonym zapotrzebowaniem na moc, przyłączeniem OZE i transformacją energetyczną, powinniśmy inwestować w sieć około 3 mld zł rocznie. Ubiegły rok zamknęliśmy nakładami inwestycyjnymi na poziomie 2,8 mld zł, w tym planujemy 3 mld zł, a do 2035 roku  będzie to około 40 mld zł - mówi Robert Świerzyński, prezes zarządu Energi-Operatora.

W grudniu zakończy się budowa 350-metrowej drogi, która ma odciążyć ścisłe centrum Zakopanego. Trwają także prace nad koncepcją północnej obwodnicy Zakopanego jako nowej drogi wojewódzkiej, a i GDDKiA przygotowuje inwestycje, który powinny podróże do stolicy Tatr ułatwić.

W grudniu zakończy się budowa 350-metrowej drogi, która ma odciążyć ścisłe centrum Zakopanego. Trwają także prace nad koncepcją północnej obwodnicy Zakopanego jako nowej drogi wojewódzkiej, a i GDDKiA przygotowuje inwestycje, który powinny podróże do stolicy Tatr ułatwić.

Dzięki nowatorskiej instalacji Cementownia Kujawy chce do 2030 r. wychwytywać 100 proc. emisji dwutlenku węgla z produkcji klinkieru, podstawowego składnika cementu.

Wrzosy to prawdziwa królowa jesiennego ogrodu. Ich delikatne, barwne kwiaty potrafią zaczarować każdą przestrzeń. Choć mogłoby się wydawać, że wymagają skomplikowanej pielęgnacji, sekret tkwi w prostym, domowym sposobie. Jak przygotować rewelacyjną odżywkę z zaledwie dwóch składników, która sprawi, że Twoje wrzosy będą bujniejsze niż kiedykolwiek? Poznaj ten sprawdzony trik, a Twoje rośliny odwdzięczą się spektakularnym kwitnieniem przez całą jesień. Weronika Papiernik

START to umowa dwustronna zawarta w 2010 roku pomiędzy Rosją a USA, która ma na celu redukcję i ograniczenia zbrojeń strategicznych – głowic nuklearnych i środków ich przenoszenia. Składa się z 16 artykułów i zobowiązuje oba państwa do ograniczenia liczby swoich głowic nuklearnych, rozmieszczonych na środkach przenoszenia, do 1550 sztuk. Również liczba środków przenoszenia miała zostać ograniczona - do 800.

– Aby nie prowokować dalszego wyścigu zbrojeń, uważamy za uzasadnione podjęcie próby utrzymania status quo ustanowionego w traktacie START w obecnym, dość burzliwym okresie – powiedział Władimir Putin. 

Zobacz też: Znaleźli i wytknęli słaby punkt atomowego lidera. „Zły moment dla Rosji”

Putin deklaruje gotowość

Rosyjski przywódca zdeklarował, że Rosja „nadal jest gotowa przestrzegać głównych limitów określonych w nowym traktacie START przez rok po 5 lutego 2026 r”.

– Następnie, na podstawie analizy sytuacji, podejmiemy decyzję, czy utrzymać te dobrowolne, narzucone sobie ograniczenia. Uważamy, że środek ten będzie wykonalny tylko wtedy, gdy Stany Zjednoczone postąpią w podobny sposób i nie podejmą działań, które podważają lub naruszają istniejącą równowagę sił odstraszających – podkreślił Putin.

Jak zauważa agencja Reutera, jest to zmiana w polityce Kremla, który do tej pory twierdził, że „będzie współpracować z Waszyngtonem w tej sprawie, gdy stosunki między oboma krajami się poprawią”. Rozmowy w kwestii redukcji zbrojeń są utrudnione przez rosyjską agresję w Ukrainie i dotychczasowe fiasko rozmów rozejmowych.

Zobacz także: Nuklearna pomoc od Rosji. Szokujące ustalenia wywiadu

Mohammad Eslami, wiceprezydent Iranu i szef krajowej agencji atomowej, poinformował, że podpisana umowa przewiduje budowę szeregu nowych obiektów, które znacząco zwiększą możliwości energetyczne kraju.

Przypomniał, że Rosja już od lat uczestniczy w rozbudowie elektrowni atomowej w Buszehr, ale nie podał szczegółów dotyczących lokalizacji czy harmonogramu powstawania nowych jednostek.

Podczas wizyty w Rosji Eslami zapowiedział także spotkania w fabrykach i instytutach naukowych, które mają służyć zacieśnieniu współpracy edukacyjnej i technologicznej.

Czytaj też: Kim Dzong Un stawia ultimatum USA i odrzuca dialog z Południem

Według niego porozumienie ma charakter nie tylko energetyczny, ale także strategiczny – Iran i Rosja chcą rozwijać wspólne projekty badawcze w sektorze atomowym.

Kontrowersje wokół irańskiego programu

Państwa Zachodu od lat zarzucają Teheranowi łamanie porozumienia nuklearnego z 2015 roku, które miało powstrzymać go przed opracowaniem broni jądrowej. Iran stanowczo temu zaprzecza, twierdząc, że jego program atomowy służy wyłącznie celom cywilnym.

Tymczasem według szacunków „Financial Times” kraj posiada już ponad 400 kilogramów uranu wzbogaconego powyżej poziomu wykorzystywanego w energetyce.

Dodatkowych napięć dostarczyły ostatnie wydarzenia militarne. W czerwcu izraelskie i amerykańskie wojska przeprowadziły serię bombardowań irańskich obiektów nuklearnych i wojskowych, m.in. w Isfahanie, Natanz i Fordo.

Dopiero 24 czerwca udało się wynegocjować zawieszenie broni.

Czytaj też: Putin chce przedłużyć umowę z USA. Chodzi o broń jądrową

Kraków idzie wzorem Katowic i zaczyna dobierać się do kieszeni deweloperów. Radni niemal jednogłośnie opowiedzieli się za nałożeniem podatku od pustostanów, które celowo przetrzymywane są przez przedsiębiorców. Dla wielu deweloperów może być to naprawdę poważny cios. Przemysław Paterek

Paula Szewczyk, TVP Info: Twoja podróż na północ Szkocji zaczęła się od?

Patrycja Bukalska: Od wyprawy na wyspę Sky. Był to pomysł nietypowy, zima, nie wiem, skąd się narodził. To tam po drodze widziałam znaki ostrzegawcze przed „dzikimi kozami”. Rozumiem znaki ostrzegające przed spadającymi kamieniami, owcami. Ale dzikie kozy? Zafrapowało mnie to, chciałam to sprawdzić. I rzeczywiście, okazało się, że żyją tam dzikie kozy, a część z nich pochodzi od stad, które zostały pozostawione na Sky, gdy pod koniec XVIII wieku i na początku XIX wieku wysiedlono z tamtych terenów ludzi. Wysiedlono ludzi? Nic o tym nie wiedziałam! To był początek. Tak zaczęłam poznawać ten fragment historii Szkocji, określany jako „Highland clearances”, co można przetłumaczyć właśnie jako czystki, czystki w Highlands.

Był to czas, kiedy z powodów ekonomicznych, wysiedlono z miejsca zamieszkania kilkanaście tysięcy ludzi, choć trudno określić ich dokładną liczbę. To oni nie mogli wówczas zabrać ze sobą kóz. Kozy zostały, nauczyły się żyć same, a że nikt się nimi nie opiekował, stały się dzikie. W tej pustce, przez którą przejeżdżałam, w tych kozach stojących samotnie przy drodze i patrzących na przejeżdżające samochody, było coś tak przejmującego, że nie mogłam przestać o tym myśleć. O tym, że ludzi już nie ma, domów już nie ma, nie ma po nich niemal żadnego śladu, tylko zostały te kozy. Tak zaczęła się ta moja podróż, której efektem jest książka.

Posłuchaj całej rozmowy z Patrycją Bukalską, autorką książki „Ziemia jednorożca. Podróż do Szkocji”:

Powiedziałaś, że ludzi wypędzono z powodów ekonomicznych. Dlaczego „opłacało się” przesiedlić tysiące mieszkających tam od pokoleń?

Do połowy XVIII wieku Szkocja była oparta na strukturze klanów i właściwie takim trochę feudalnym systemie władzy. Był wódz, naczelnik klanu, a pod nim jego pomocnicy, tak zwani Taxmani. Oni dzielili się ziemią z ludźmi należących do danego klanu. O siła naczelnika decydowało, ilu ludzi może on wezwać do walki, to było istotne. Ale czasy się zmieniły, nagle to nie miało już znaczenia. Okazało się, że tak naprawdę ważniejsze jest nie to, ile kto ma mieczy, ale pieniędzy. A z tradycyjnych osad nie można było uzyskać już wielkich zysków. Chyba że na tych ziemiach urządziłoby się pastwiska dla owiec. Dlatego właśnie zaczęto usuwać ludzi, a na ich miejsce wprowadzać owce, które tam się rozmnażały i przynosiły wielkie zyski właścicielom. Okres tych czystek trwał prawie sto lat.

Czytaj także: Sylwia Chutnik: Kultura zawsze przegra z ekonomią

Czystka to bardzo mocne słowo. Tak dosłownie nazywany jest ten czas w historii przez mieszkańców w Szkocji?

Zastanawiałam się, jak przetłumaczyć „Highland clearances”, nie czytałam o tym wcześniej w Polsce. Zaczęłam używać słowa „czystki” i wydaje mi się, że to jak najbardziej uzasadnione. Ocenia tego, co się stało, bywa różna, cały czas się też zmienia. Zdarzają się opinie, kwalifikujące tamten czas wręcz jako czystkę etniczną. Też dlatego, że wysiedlani ludzie, mieszkający tam od pokoleń Highlanderzy, górale mówili po gaelicku. Na ich miejsce sprowadzono pasterzy, którzy zajmowali się owcami, mówili już w języku angielskim lub szkockim. Gaelicki przez to wymarł. Czystka miała więc też charakter kulturowy, wysiedlono grupę ludzi, mówiących swoim językiem, mających swoją kulturę i swoje zwyczaje. I ta kultura została zniszczona. Tak argumentują to właśnie zwolennicy używania określenia „czystka etniczna”. Ja też tak myślę. Ciężko byłoby mi nazywać inaczej fakt, że można przyjść do osady i wysiedlić z niej wszystkich ludzi, w tym robić to z użyciem przemocy.

Kto decydował o tym, że mieszkańcy tamtych terenów mają być przesiedleni? Była to decyzja wewnątrz klanu czy przychodziła z zewnątrz, od rządu bądź lokalnych polityków?

Nie, nie. Była to wyłącznie decyzja naczelnika klanu. Przyszedł taki moment, że naczelnicy klanów zamienili się we właścicieli ziemskich. Zmieniła się cała dawna kultura. Mieszkańcom tych osad, czasem bardzo niewielkich, ciężko było uwierzyć, co się dzieje. Ich całe przekonania opierały się na wierze, że oni są członkami klanu, że mają prawo mieszkać na tej ziemi, a naczelnik nie jest właścicielem, jest opiekunem. To było wielkie zderzenie dwóch ideologii, tej zakorzenionej, wielowiekowej tradycji i z nowoczesnością. Z myśleniem, że ziemia należy do mnie i mojej rodziny, i mogę z nią zrobić, co zechcę. To trzeba podkreślić, że decyzja o wysiedleniu należała do właścicieli ziemskich, bez żadnego udziału władz. 

Co działo się z przesiedlonymi? Mieli dokąd pójść, gdzie się podać? Dostawali coś w zamian za to, że opuszczają teren?

Część z nich zmuszono – albo sami podjęli decyzję – o emigracji do Ameryki albo Australii. To było zawsze też wyjście trudne, bo ci ludzie mieli olbrzymie przywiązanie do ziemi. Tak naprawdę chcieliby zostać tam na każdych warunkach, nawet i w jak największej biedzie, ale być u siebie, zostać w domu. Natomiast dużą część osób z głębi górskich dolin – uprawiali tam ziemię, te były bardzo żyzne – wysiedlano na nabrzeże. A że był to taki czas ideologii, którą określano jako ulepszanie, właściciele ziemscy zakładali tam mnóstwo przeróżnych biznesów i przedsiębiorstw, więc potrzebowali ludzi do pracy. W rybołówstwie, do zbierania wodorostów, z których produkowano jodynę, do destylarni, ceglarni. Dawali tym ludziom kawałek ziemi, którą mogli uprawiać, jednak celowo na tyle mały, by podejmowali pracę u nich. 

Czytaj także: Skandal w Niemczech. Na sklepie pojawił się napis „Żydzi mają zakaz wstępu”

Można powiedzieć, że to, co działo się z tymi ludźmi, było znakiem nowych czasów? Przyszło nowe, świat się zmienia i taka była cena tego rozwoju?

W pewnym sensie można tak powiedzieć. Gdy zaczęłam jeździć do Szkocji, uderzyło mnie na początku poczucie krzywdy dalej w ludziach bardzo żywe. Choć to działo się sto, dwieście lat temu, kiedy rozmawiałam z ludźmi, czułam, że to ciągle jest rana, że jest ciągle otwarta. Ale największym problemem nie wydaje mi się, to kiedy to się stało, ale jak się stało. Rozumiem, że czasy się zmieniały, pewne rzeczy i pewien sposób bycia były już nie do utrzymania. Ale wysiedlenia przeprowadzono w bardzo gwałtowny i bardzo brutalny sposób. Stawiało to tych ludzi w sytuacji, w której trudno im było się odnaleźć.

Pierwsze pokolenie, drugie pokolenie osób wysiedlonych żyło w bardzo trudnych warunkach, ale trzecie już nieco zyskało na tych przenosinach. Więc to też nie jest tak, że ten bilans jest jednoznacznie negatywny, choć ja tak go odbieram. Nie można po prostu przyjść do kogoś, spalić mu dom i kazać mu się wynosić. Tak na to patrzę i nie ma na usprawiedliwienia. Natomiast w szerszym aspekcie gospodarczym, pewnie znalazłyby się argumenty przemawiające za tym, że proces ten był nieunikniony. Natomiast można było go przeprowadzić z pewnością lepiej.

Czy właściciele przydomowych instalacji fotowoltaicznych kupionych przed 2016 rokiem muszą obawiać się obowiązkowej utylizacji paneli po wejściu w życie nowelizacji ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym? MKiŚ rozwiewa wątpliwości i wyjaśnia, kto faktycznie poniesie koszty.

Tylko do 30 września można skorzystać z zaległego urlopu wypoczynkowego z poprzedniego roku. Wolne dni, które pozostały, nie przepadają, jednak mogą ulec przedawnieniu – wiąże się to z trzyletnim okresem przedawnienia roszczeń pracowniczych. Agnieszka Maj