Wchodzisz i wiesz

– Tak, ja zniosłem mały ruch graniczny w 2016 roku, wtedy byłem ministrem spraw wewnętrznych i administracji, jak byłem krytykowany przez tych, którzy dziś Polską rządzą, zdając sobie sprawę z zagrożeń rosyjskich – powiedział Mariusz Błaszczak w RMF24, pytany, czy zamknięcie granicy z Białorusią to dobry krok. – Słyszeliśmy wypowiedź […]

"To, co słyszymy od Alaksandra Łukaszenki, to jest gra dezinformacyjna" – powiedział PAP ekspert Ośrodka Studiów Wschodnich Kamil Kłysiński. Główny specjalista zespołu Białorusi, Ukrainy i Mołdawii uważa, że białoruski dyktator "traktuje więźniów politycznych jako towar, którym można handlować". Jeśli zaś chodzi o zależność Łukaszenki od Moskwy, nic się w tym względzie nie zmieniło. Piotr Kozłowski

Polecenie wyjazdu na zbiory usłyszeli właśnie lekarze i inni pracownicy służby zdrowia, choć nie tylko – poinformował portal Chronika Turkmenistana. Ministerstwo Zdrowia rozesłało do regionalnych wydziałów wytyczne dotyczące delegowania personelu medycznego. Jeśli ktoś nie chce wziąć udziału w zbiorach, może wynająć kogoś na swoje miejsce, ale zobowiązany jest samodzielnie za to zapłacić.

W leżącym na wschodzie kraju obwodzie lebapskim lekarzom, pielęgniarkom, salowym oraz personelowi technicznemu szpitali i przychodni ustalono dzienną normę zbioru wynoszącą 45 kg „białego złota”, jak nazywana jest bawełna, będąca głównym towarem eksportowym tego środkowoazjatyckiego państwa. Medycy z miasta Turkmenabat twierdzą, że są zmuszani do wyjazdu na pola nawet po nocnym dyżurze.

Obowiązkowe zbiory bawełny dla pracowników budżetówki w Turkmenistanie

Istnieje oczywiście alternatywa – można wynająć kogoś w zastępstwie, płacąc mu 50 manatów dziennie (14 USD wg kursu państwowego lub 2,5 USD wg kursu realnego czarnorynkowego). Jeden z lekarzy powiedział, że co roku w sezonie na opłacanie usług wynajętych zbieraczy medycy wydają do 2/3 pensji, ponieważ nie każdy może w dni wolne albo po dyżurze wyjeżdżać w pole. Jak podaje Chronika Turkmenistana, tych, którzy zdecydują się uczestniczyć w żniwach, w szpitalach i przychodniach zastępują głównie osoby w wieku przedemerytalnym lub emeryci.

Inny niezależny portal, redagowany w Holandii turkmen.news, donosił kilka dni temu, że w obwodach lebapskim i maryjskim polecenie wyjazdu na zbiór bawełny dostają nauczyciele (którzy również mogą wynająć kogoś, kto pojedzie za nich). Portal zauważa, że sytuacja taka powtarza się w Turkmenistanie corocznie, mimo że w 2024 r. władze w Aszchabadzie i Międzynarodowa Organizacja Pracy opracowały „mapę drogową” w sprawie całkowitej likwidacji pracy przymusowej przy zbiorze bawełny.

Turkmenistan jest jednym z największych producentów bawełny na świecie

Zgodnie z danymi badania przeprowadzonego przez Turkmeńską Inicjatywą na rzecz Praw Człowieka (TIHR), działającą w Austrii, wspólnie z fundacją Progress z siedzibą w USA, wspierającą działania na rzecz polepszenia stosunków społecznych w Turkmenistanie oraz globalną koalicją na rzecz zakończenia pracy przymusowej Cotton Campaign, praca przymusowa pozostaje zjawiskiem powszechnym we wszystkich regionach kraju, w których uprawia się bawełnę, czyli w czterech obwodach z pięciu: balkańskim, daszoguskim, lebapskim i maryjskim.

Turkmenistan – według Human Rights Watch jedno z najbardziej opresyjnych i zamkniętych państw świata, rządzone od początku swojego istnienia (1991 r.) przez autokratycznych przywódców – jest 14. największym producentem bawełny na świecie, eksportuje ją do wielu krajów. Głównymi odbiorcami są Turcja i Pakistan, ale surowiec sprzedawany jest również do krajów UE

CZYTAJ TEŻ: Praca ponad siły w „Wiosce Shein”. Tanie ubrania kosztem ludzi

Zwiększenie produkcji stali będzie związane z coraz to większym zapotrzebowaniem na węgiel koksowy.

Pyry z gzikiem to idealna propozycja na szybki, pyszny i tani obiad. Robi się to danie bardzo szybko, a smakuje wybornie. Na piątkowy obiad proponujemy więc pyry z gzikiem, czyli przysmak prosto z Poznania.

Jest pomysł na małe zaciskanie pasa - mniej pożyczymy z Brukseli w ramach KPO, chodzi o ponad 5 mld euro. Do tego przydałyby się niższe stopy procentowe, tak przynajmniej twierdzi minister finansów. Jego odpowiednik w USA też ma problem, ponieważ deficyt za oceanem ciągle rośnie i zapowiada się na trzeci największy w historii. TVN kolejny raz może zmienić właściciela, a w sądach zapewne będzie teraz więcej spraw związanych z WIBOR-em. Oto pięć wydarzeń w gospodarce, na które warto zwrócić uwagę.

– Nie, nie uspokoiły, bardzo jestem wdzięczny panu prezydentowi Karolowi Nawrockiemu za zorganizowanie tych obrad, ze względu na to, że wciąż widzę taki brak woli ze strony rządzących do tego, żeby poważnie zająć się sprawą zbrojeń – powiedział Mariusz Błaszczak w RMF24, pytany, czy uspokoiły go obrady RBN.

Ten quiz z geografii przypadnie do gustu tym, którzy lubią podróżować a zwłaszcza palcem po mapie. Pytamy w nim o to, na jakich kontynentach leżą dane miejsca. To będzie naprawdę niezłe wyzwanie. Warto zawalczyć o komplet punktów. Marta Kawczyńska

Wtargnięcie rosyjskich dronów w przestrzeń powietrzną Polski oraz wtorkowy atak Izraela na członków kierownictwa Hamasu w stolicy Kataru – Dosze, to porażki strategii międzynarodowej Donalda Trumpa – ocenia hiszpański dziennik "El Pais". Według gazety oba wydarzenia podważają wiarygodność prezydenta USA. Piotr Kozłowski

– Trzeba tę sytuację wykorzystać do tego, żeby zbudować Fort Trump w Polsce. Nie atakować prezydenta Trumpa, jak to robi wicepremier, minister spraw zagranicznych Sikorski, tylko wykorzystać tę sytuację do tego, żeby zbudować Fort Trump – powiedział Mariusz Błaszczak w „Rozmowie o 7:00” w RMF24, pytany o wypowiedź Donalda Trumpa […]

Indeksy na Wall Street wzrosły na zamknięciu w czwartek, a Dow Jones ustanowił nowy rekord. Inwestorzy spodziewają się, że najnowsze odczyty kluczowego wskaźnika inflacji konsumenckiej nie staną na przeszkodzie obniżeniu przez Rezerwę Federalną stóp procentowych w przyszłym tygodniu.

Sprawdź horoskop dzienny dla wszystkich znaków zodiaku na piątek 12 września 2025 - przeczytaj i wykorzystaj sprzyjające momenty końca tygodnia. Ten horoskop dzienny dla znaków zodiaku pomoże Ci rozpoznać, gdzie warto przyspieszyć, a gdzie zachować ostrożność - zastosuj konkretne wskazówki już dziś. Kliknij dalej i sprawdź praktyczne porady w sekcjach Miłość, Praca, Zdrowie i Rada. Helena Tarotis

Od północy w czwartek wszystkie przejścia graniczne z Białorusią są zamknięte do odwołania. Zawieszony jest ruch w obu kierunkach. Szef MSWiA Marcin Kierwiński w Terespolu podkreślił, że ruch zostanie wznowiony tylko wtedy, gdy bezpieczeństwo Polaków będzie w pełni zagwarantowane. Bezpośrednim powodem decyzji są rosyjsko-białoruskie manewry "Zapad-2025". Piotr Kozłowski

Od północy w czwartek wszystkie przejścia graniczne z Białorusią są zamknięte do odwołania. Zawieszony jest ruch w obu kierunkach. Szef MSWiA Marcin Kierwiński w Terespolu podkreślił, że ruch zostanie wznowiony tylko wtedy, gdy bezpieczeństwo Polaków będzie w pełni zagwarantowane. Bezpośrednim powodem decyzji są rosyjsko-białoruskie manewry "Zapad-2025". Piotr Kozłowski

O odnalezieniu drona w miejscowości Przymiarki poinformowała w serwisie X Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji rzeczniczka resortu Karolina Gałecka. „Wszystkie służby zostały powiadomione. Policja będzie prowadziła czynności i zabezpieczała teren” – zaznaczyła.

Szef MSWiA Marcin Kierwiński zapowiedział, że dokładne informacje na ten temat będą podane po analizie znalezionego drona. – Każdy taki obiekt, który został bądź to zestrzelony, bądź spadł na terytorium Polski, jest oglądany przez pirotechników policyjnych, przez specjalistów policji – przypomniał minister. Jak dodał, większość dronów, które spadły na terytorium Polski, była nieuzbrojona.

W neutralizacji rosyjskich bezzałogowców bierze udział ponad 600 funkcjonariuszy Policji oraz strażaków Państwowej Straży Pożarnej i Ochotniczej Straży Pożarnej, którzy wspierają wojsko w akcji poszukiwawczej.

Siedemnasty rosyjski dron odnaleziony. Spadł w Przymiarkach pod Biłgorajem w woj. lubelskim

Do tej pory fragmenty dronów znaleziono w miejscowościach na terenie pięciu województw. W woj. lubelskim (poza dronem w Przymiarkach) były to: Czosnówka (pow. bialski), Cześniki (pow. zamojski), Wyryki (pow. włodawski), Krzywowierzba-Kolonia (pow. parczewski), Wohyń (pow. radzyński), Wielki Łan (pow. włodawski), Zabłocie-Kolonia (pow. bialski), Wyhalew (pow. parczewski), Bychawka Trzecia (pow. lubelski). W woj. mazowieckim drony znaleziono w Nowym Mieście nad Pilicą (pow. grójecki) i na terenie gminy Korytnica, między miejscowościami Radiany i Sewerynów (pow. węgrowski), w woj. świętokrzyskim w Czyżowie (na pograniczu powiatów buskiego i staszowskiego), Sobótce (pow. opatowski) i Smykowie (pow. konecki), w woj. łódzkim w Mniszkowie (pow. opoczyński), a w woj. warmińsko-mazurskim – w miejscowości Oleśno (pow. elbląski).

W nocy z wtorku na środę Dowództwo Operacyjne Rodzajów Sił Zbrojnych poinformowało, że w trakcie ataku Federacji Rosyjskiej na Ukrainę polska przestrzeń powietrzna została wielokrotnie naruszona przez drony. Jak podkreśliło, „jest to akt agresji, który stworzył realne zagrożenie dla bezpieczeństwa naszych obywateli”. Na rozkaz Dowódcy Operacyjnego RSZ natychmiast uruchomiono procedury obronne. Drony, które stanowiły bezpośrednie zagrożenie, zostały zestrzelone.

CZYTAJ TEŻ: Niemcy i Francja wzmocnią ochronę polskiego nieba

Na jednej z czołowych polskich platform streamingowych pojawił się dziesiąty i zarazem ostatni odcinek trzeciego sezonu "Fundacji" – epickiej sagi stworzonej przez Davida S. Goyera. Serial oparty na nagradzanych powieściach Isaaca Asimova, z nominowanymi do Emmy Jaredem Harrisem i Lee Pace'em oraz Lou Llobell w rolach głównych, wrócił w chwale i od progu ponownie zachwycił krytyków i widzów. Gdzie można go oglądać? Piotr Kozłowski

Na jednej z czołowych polskich platform streamingowych pojawił się dziesiąty i zarazem ostatni odcinek trzeciego sezonu "Fundacji" – epickiej sagi stworzonej przez Davida S. Goyera. Serial oparty na nagradzanych powieściach Isaaca Asimova, z nominowanymi do Emmy Jaredem Harrisem i Lee Pace'em oraz Lou Llobell w rolach głównych, wrócił w chwale i od progu ponownie zachwycił krytyków i widzów. Gdzie można go oglądać? Piotr Kozłowski

W czwartek poinformowano o uwolnieniu przez Mińsk 52 więźniów. Władze w Wilnie podały, że grupa ta przekroczyła granicę z Litwą.

„Działania Łukaszenki to gra dezinformacyjna”

Później pojawiły się doniesienia, że nie wszyscy wyjechali z Białorusi, a także, że nie wszystkie nazwiska są potwierdzone. Rzecznik MSZ Paweł Wroński przekazał, że według wstępnych informacji na liście uwolnionych więźniów jest trójka obywateli Polski, w tym osoby skazane na długoletnie wyroki. Zaznaczył, że nie poda nazwisk uwolnionych, a MSZ opublikuje oficjalny komunikat wtedy, gdy już przedstawiciel resortu spotka się z uwolnionymi – czyli w momencie gdy dotrą oni na miejsce.

Główny specjalista zespołu Białorusi, Ukrainy i Mołdawii w Ośrodku Studiów Wschodnich Kamil Kłysiński powiedział, że jeśli chodzi o zależność Alaksandra Łukaszenki od Moskwy, to nic się nie zmieniło. Jego zdaniem, „tak, jak Łukaszenka był wczoraj całkowicie od Moskwy zależny, podobnie jest i dziś”.

– To, co widzimy na powierzchni, to co słyszymy od Łukaszenki, widzimy w jego oświadczeniach, to jest gra dezinformacyjna. Aprobowana przez Moskwę, jak zakładam, bo skoro jest od niej zależny, to trudno, żeby mógł poprowadzić swoją realną, własną grę. Więc tutaj mamy do czynienia z pewnym spektaklem – powiedział Kłysiński.

Zdaniem eksperta OSW, białoruski przywódca usiłuje przełamać zachodnią izolację, ale „nie możemy mówić o tym, że on się odwraca od Rosji i próbuje osłabić więzi z Rosją”. Podkreślił, że Łukaszenka „nie jest już w stanie na obecnym etapie powrócić do tej gry, którą prowadził przed 2020 rokiem, gdzie rzeczywiście był bardziej niezależny od Rosji i mógł różne rzeczy dość skutecznie rozgrywać". Kłysiński uważa, że obecna rozgrywka jest pozorowana, "co nie znaczy oczywiście, że nie odnosi sukcesów, tylko że właśnie w ramach tej zależności od Moskwy”.

Ekspert zwrócił uwagę, że w czwartek John Cole, przedstawiciel prezydenta USA Donalda Trumpa poinformował, że Stany Zjednoczone zdejmują sankcje nałożone na białoruskie linie lotnicze Belavia. Sankcje te zostały nałożone w czerwcu 2022 r. po inwazji Rosji na Ukrainę.

Czytaj też: Premier: Każdy, kto spróbuje zaatakować Polskę, musi liczyć się z reakcją

– Takim drobnym sukcesem Łukaszenki to jest to, co dzisiaj się wydarzyło, że po raz pierwszy od wielu lat, chyba od początku całego tego kryzysu wokół Białorusi, czyli od 2020 roku, zniesiono jakiekolwiek sankcje, które były wcześniej wprowadzone wobec Białorusi. Sankcje może niekluczowe, absolutnie niekluczowe dla gospodarki białoruskiej, bo chodzi o części zapasowe do samolotów Boeing. Tym niemniej jest to jakiś krok naprzód – ocenił ekspert OSW.

Ruch Stanów Zjednoczonych skrytykowała m.in. liderka białoruskiej opozycji Swiatłana Cichanouska, która oceniła, że zdjęcie sankcji z Belavii może być korzystne dla Rosji, bowiem może umożliwić jej nabywanie części zamiennych.

Łukaszenka traktuje więźniów politycznych jako towar

– Jest takie ryzyko, że Rosja to wykorzysta. Białoruś nie pierwszy i nie ostatni raz będzie odgrywała rolę takiego korytarza. Kraju wykorzystywanego do obchodzenia sankcji, do tego, żeby pozyskiwać komponenty, produkty, towary, które są niedostępne bezpośrednio dla Rosji – zauważył Kłysiński.

Ekspert nie przewiduje jednak politycznych zmian na Białorusi. Zaznaczył jednak, że w kontekście obecnej dynamiki wydarzeń widzi możliwość, by kraj rządzony od ponad 30 lat przez Alaksandra Łukaszenkę, odgrywał rolę gospodarza rozmów pokojowych Trump-Putin. Ocenił też, że możliwe są zwolnienia kolejnych grup więźniów politycznych.

– W tym obszarze Łukaszenka działa i gra chętnie. Traktuje tych więźniów jako towar, którym można handlować. Mówiąc bardzo brutalnie, po prostu sprzedaje tych ludzi – powiedział Kłysiński.

Aleksander Łukaszenka rządzi Białorusią od 20 lipca 1994 roku. W wyborach z 9 sierpnia 2020 r. zdobył oficjalnie 80,1 proc. głosów, a ciesząca się dużą popularnością kandydatka opozycji demokratycznej Cichanouska miała zdobyć zaufanie zaledwie 10,1 proc. głosujących. Opozycja uznała te wyniki za sfałszowane, a przez kraj przetoczyła się fala protestów z żądaniem uczciwych wyborów. Były to największe masowe protesty w historii kraju. Na wystąpienia społeczeństwa obywatelskiego władze odpowiedziały represjami na wielką skalę. Kolejne wybory na Białorusi odbyły się 26 stycznia 2025. Formalnie znowu zwyciężył je Łukaszenka, zdobywając prawie 87 proc. głosów. Wiele krajów, w tym Polska, nie uznało tych wyników.

Czytaj też: „Atak rosyjskich dronów był testem. Zdaliśmy go”

Piątek to ostatni dzień posiedzenia Sejmu. O 9:00 odbędzie się II czytanie rządowego projektu nowelizacji niektórych ustaw w celu weryfikacji prawa do świadczeń na rzecz rodziny dla cudzoziemców oraz o warunkach pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, a o 10:30 - rządowego projektu ustawy o bonie ciepłowniczym. W praktyce chodzi o przedłużenie do końca roku mechanizmu ceny maksymalnej za energię elektryczną na poziomie 500 zł/MWh dla gospodarstw domowych. Propozycja wprowadza też wspomniany bon ciepłowniczy. Pierwszy projekt z kolei dotyczy powiązania prawa do 800+ dla cudzoziemców spoza UE z aktywnością na rynku pracy. Koalicja chce przegłosować te projekty w dwa dni, a do głosowania dojdzie w wieczornym bloku. O 16:30 Sejm zajmie się wnioskiem Rady Ministrów o wyrażenie przez Sejm zgody na przedłużenie czasowego ograniczenia prawa do złożenia wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej na granicy państwowej z Białorusią. O 18:00 rozpocznie się wspomniany blok głosowań, który potrwa do 21:15, a w jego trakcie dojdzie również do powołania prezesa NIK, wyboru przewodniczącego Państwowej Komisji do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 oraz próby wyboru sędziów TK. O 10:30 w Sejmie odbędzie się konferencja prasowa szefa klubu PiS Mariusza Błaszczaka i Marcina Ociepy. Premier Donald Tusk odwiedzi Zakłady Metalowe Dezamet S.A. w Nowej Dębie. Na około 11:20 zaplanowano wypowiedź dla mediów.

Donald Trump wyraził w czwartek zaskoczenie z powodu wyroku wydanego tego dnia przez Sąd Najwyższy na eksprezydenta Brazylii, 70-letniego Jaira Bolsonaro – kary ponad 27 lat więzienia – za próbę obalenia ustroju demokratycznego kraju. Prezydenta USA wystąpił w obronie tego polityka jako "dobrego człowieka". Piotr Kozłowski