Aktualności

Niskie obroty prądem, wysokie gazem, różne wektory zmian cen. Taki był październik na TGE

wnp.pl Informacje z otoczenia przemysłu - śr., 05/11/2025 - 12:38
W październiku 2025 na Towarowej Giełdzie Energii (TGE) obroty energią elektryczną były o 16 proc. mniejsze niż rok wcześniej, a obroty gazem ziemnym o 112,7 proc. większe niż rok wcześniej. Energia elektryczna w październiku 2025 na rynku spot była tańsza niż miesiąc wcześniej, a na 2026 rok nieco zdrożała. Z kolei gaz ziemny w minionym miesiącu na rynku spot był trochę droższy niż miesiąc wcześniej, a w dostawach na przyszły rok staniał - wynika z informacji podanych przez TGE.
Kategorie: Portale

Chiny zadecydowały m.in. w sprawie Polski. Ważna wiadomość dla tysięcy podróżujących rodaków

Dziennik - śr., 05/11/2025 - 12:33
Chiński rząd podjął ważną decyzję dotyczącą ichniejszego programu ruchu bezwizowego. Komunikat ten jest istotny dla wielu podróżujących, w tym także dla obywateli Polski. Jeśli więc ktoś planuje podróż do Państwa Środka, to zdecydowanie powinien mieć najnowsze wytyczne ChRLD na uwadze. Przemysław Paterek
Kategorie: Prasa

KO na czele, ale mandatów nie wystarczy. Nowy sondaż parlamentarny

TVP.Info - śr., 05/11/2025 - 12:33

Jak wynika z opublikowanego w środę sondażu Research Partner, przeprowadzonego na panelu Ariadna, gdyby wybory odbyły się w najbliższą niedzielę, to wygrałaby je Koalicja Obywatelska z wynikiem 29 proc. (wzrost o 2 pkt proc. w porównaniu do sierpnia).


Nowe badanie: sondaż do Sejmu


Prawo i Sprawiedliwość mogłoby liczyć na poparcie 27,6 proc. ankietowanych (spadek o 3,8 pkt proc.). Trzecie miejsce zajmuje Konfederacja, na którą zagłosowałoby 11,6 proc. respondentów (wzrost o 0,3 pkt proc.).


Do parlamentu weszliby jeszcze przedstawiciele Lewicy (bez Partii Razem), którzy zyskali zaufanie 7,1 proc. badanych (wzrost o 1 pkt proc.), oraz Konfederacji Korony Polskiej z poparciem 6,4 proc. ankietowanych (wzrost o 2,9 pkt proc.).


Pod progiem wyborczym znalazłyby się: Polska 2050 (3 proc.), Partia Razem (2,9 proc.), PSL (1,1 proc.), a inne partie – 1,5 proc. Niespełna 10 proc. Polaków nie wie, na kogo oddałoby swój głos.


Polacy nadal deklarują wysokie zainteresowanie wyborami, choć jest ono niższe o 2,9 p.p. w porównaniu do sierpnia. Dziś najprawdopodobniej 69,3 proc. Polaków poszłoby do urn (w tym 53,8 proc. respondentów odpowiedziało na pytanie o uczestnictwo w wyborach „zdecydowanie tak”, a 15,5 proc. „raczej tak”).


Dla kogo większość w Sejmie?


Adiunkt w Katedrze Systemów Politycznych Uniwersytetu Łódzkiego Dr Maciej Onasz wyliczył dla Research Partner, jak te wyniki przełożyłyby się na prawdopodobny podział mandatów w Sejmie. I tak Koalicja Obywatelska mogłaby liczyć na 179 mandatów, PiS – 178, Konfederacja – 56, Lewica – 27, a KKP – 20 mandatów.


Taki rozkład mandatów oznacza, że obecna koalicja rządząca uzyskałaby łącznie 206 mandatów, a partie opozycyjne miałyby 254 reprezentantów w niższej izbie Parlamentu.


Badanie zostało przeprowadzone przez Research Partner na Panelu Badawczym Ariadna w dniach 31.10-3.11.2025, na ogólnopolskiej próbie 1090 osób w wieku 18+, dobranej według reprezentacji w populacji Polaków dla płci, wieku i wielkości miejscowości zamieszkania.


Czytaj też: Zwrot w sprawie działki pod CPK. Jest porozumienie

Kategorie: Telewizja

Rynek pracy w UE pod lupą. Eurostat ujawnia, co zmieniło się jesienią

TVP.Info - śr., 05/11/2025 - 12:31
Liczba osób bez pracy


Z szacunków Eurostatu wynika, że we wrześniu 2025 roku:


• 13,246 miliona osób w całej Unii Europejskiej pozostawało bez pracy,


w samej strefie euro liczba ta wyniosła 11,003 miliona.


Zmiany w stosunku do poprzedniego miesiąca i roku:


W porównaniu z sierpniem 2025 liczba osób bez pracy zwiększyła się o 63 tysiące w UE i o 65 tysięcy w strefie euro.


W porównaniu z wrześniem 2024 wzrost wyniósł 227 tysięcy w całej UE oraz 187 tysięcy w strefie euro.




Czytaj także: W lipcu 5,4 proc., w sierpniu 5,5 proc. W Polsce rośnie bezrobocie


Bezrobocie wśród młodzieży


We wrześniu 2025 bez pracy było 2,866 miliona młodych ludzi (poniżej 25. roku życia) w całej Unii Europejskiej, w tym 2,282 miliona w strefie euro.


Stopa bezrobocia młodych:


• 14,8 proc. w UE (bez zmian w stosunku do sierpnia 2025),


• 14,4 proc. w strefie euro (nieznaczny wzrost z poziomu 14,3 proc. w poprzednim miesiącu).


Zmiany w liczbie młodych bezrobotnych:


W porównaniu z sierpniem 2025 liczba ta wzrosła o 10 tysięcy w UE i o 23 tysiące w strefie euro.


W porównaniu z wrześniem 2024 odnotowano jednak spadek o 121 tysięcy w całej UE i o 79 tysięcy w strefie euro.


Czytaj także: Duże bezrobocie wśród młodych Polaków. Tak źle nie było od ponad 20 lat


Różnice między kobietami a mężczyznami


We wrześniu 2025 roku w Unii Europejskiej stopa bezrobocia wśród kobiet wynosiła 6,1 proc., natomiast wśród mężczyzn była nieco niższa i osiągnęła poziom 5,8 proc.


W porównaniu z poprzednim miesiącem wartości te pozostały stabilne.


W strefie euro stopa bezrobocia kobiet wyniosła 6,5 proc. i nie zmieniła się w stosunku do sierpnia, natomiast w przypadku mężczyzn odnotowano niewielki wzrost – z 6,1 proc do 6,2 proc.


Czytaj także: Polacy się pakują, a Niemcy... zaczynają martwić. Pierwsza taka sytuacja



Metodologia i dodatkowe wskaźniki rynku pracy


Wszystkie dane oparte są na standardowej definicji bezrobocia stosowanej przez Międzynarodową Organizację Pracy (ILO). Zgodnie z nią za osobę bezrobotną uznaje się tę, która:


• nie ma pracy,


• aktywnie poszukiwała zatrudnienia w ciągu ostatnich czterech tygodni,


• jest gotowa podjąć pracę w ciągu najbliższych dwóch tygodni.


Aby uzyskać pełniejszy obraz sytuacji na rynku pracy, dane o bezrobociu uzupełniono o dodatkowe wskaźniki, takie jak:


• pracownicy zatrudnieni w niepełnym wymiarze, którzy chcieliby pracować więcej,


• osoby poszukujące pracy, ale chwilowo niedostępne do jej podjęcia,


• osoby dostępne do pracy, ale jej nieposzukujące.


Informacje te udostępniono wraz z danymi z Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (EU-LFS) za drugi kwartał 2025 roku. Dane z trzeciego kwartału 2025 mają zostać opublikowane 12 grudnia 2025 roku.


Czytaj także: Eksperci poszukiwani. Parlament Europejski tworzy nową bazę naukowców

Kategorie: Telewizja

Firmy energochłonne mogą stracić ulgi. Koszty pójdą w grube miliony złotych

wnp.pl Informacje z otoczenia przemysłu - śr., 05/11/2025 - 12:30
Podczas gdy w wielu mediach trwa dyskusja, czy rząd zakaże fajerwerków, resort klimatu niemal wysadza w powietrze znaczną część polskiego przemysłu. Wielomiesięczna zwłoka może kosztować branże energochłonne grube miliony złotych.
Kategorie: Portale

Ile naprawdę zarabiają Polacy? Są nowe dane GUS

TVP.Info - śr., 05/11/2025 - 12:30

W maju 2025 roku – w stosunku do analogicznego miesiąca ubiegłego roku – mediana wynagrodzeń brutto w gospodarce narodowej wzrosła nominalnie o 9,3 procent, natomiast w stosunku do kwietnia 2025 zmalała o 2,5 procent.


W sektorze publicznym mediana wynagrodzeń wyniosła 8 260,00 zł, co stanowiło 116,6 procent. wartości ogółem, natomiast w sektorze prywatnym była równa 6466,59 zł – 91,3 procent. wartości ogółem.


GUS podał dane o wynagrodzeniach


Wartość mediany wynagrodzeń różniła się w zależności od płci – w przypadku mężczyzn wyniosła 7299,68 zł (103,1 procent wartości ogółem), natomiast wśród kobiet – 6897,36 zł (97,4 procent wartości ogółem).


Biorąc pod uwagę wiek zatrudnionych, najwyższą wartość mediany wynagrodzeń odnotowano w grupie wieku 35-44 lata – wyniosła ona 7397,55 zł (104,5 procent wartości ogółem), natomiast najniższą w grupie wieku 24 lata i mniej, gdzie wyniosła 5731,00 zł (80,9 proc. wartości ogółem).


Z kolei według wielkości podmiotu, najwyższą wartość mediany wynagrodzeń notowano w podmiotach o liczbie pracujących 1000 i więcej osób – 8279,38 zł (116,9 procent wartości ogółem), a najniższą w podmiotach o liczbie pracujących 9 i mniej osób – 4666,00 zł (65,9 procent wartości ogółem).


Przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w maju 2025 roku wyniosło 8678,90 zł.


Dlaczego mediana zamiast średniej krajowej?


Coraz częściej ekonomiści podkreślają, że to mediana wynagrodzeń, a nie średnia, lepiej opisuje rzeczywistość. Mediana dzieli wszystkich pracujących na dwie równe grupy – połowę zarabiających mniej i połowę więcej – dzięki czemu pokazuje prawdziwy środek, a nie statystyczną iluzję zawyżaną przez nieliczne, bardzo wysokie pensje.


Czytaj też: Łukoil zmuszony sprzedać zagraniczne aktywa. Pojawił się rosyjski trop

Kategorie: Telewizja

Oferta Mirbud najlepsza w przetergu GDDKiA. Jej wartość to 149 mln zł

wnp.pl Informacje z otoczenia przemysłu - śr., 05/11/2025 - 12:29
Oferta firmy Mirbud na kwotę 149,1 mln zł brutto została wskazana jako najkorzystniejsza w przetargu GDDKiA na projekt i budowę obwodnicy Sidziny w ciągu drogi krajowej nr 46. W przypadku braku odwołań od dokonanego wyboru oraz po otrzymaniu pozytywnej opinii Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, będziemy mogli podpisać umowę. W przetargu oferty złożyło szesnaście firm.
Kategorie: Portale

Niespodziewana dymisja w rządzie. Odchodzi Robert Kropiwnicki

TVP.Info - śr., 05/11/2025 - 12:27

„Kończąc dwuletnią pracę w MAP, chciałbym podziękować premierowi, współpracownikom, radom nadzorczym i zarządom za dobrą współpracę. Razem budowaliśmy siłę polskiej gospodarki. To był dla mnie ważny i inspirujący okres w życiu. Teraz na są horyzoncie nowe wyzwania...” – napisał Kropiwnicki.



Polityk nie ujawnił szczegółów dotyczących dalszych planów. 


Czytaj też: Incydent na Uniwersytecie Warszawskim. Studentka przerwała wicepremierowi

Kategorie: Telewizja

Mamdani zostanie burmistrzem Nowego Jorku, ministerstwo odkupi działkę przy CPK [SKRÓT WYDARZEŃ DNIA]

Gazeta Wyborcza — kraj - śr., 05/11/2025 - 12:23
Każdego dnia publikujemy setki tekstów, nasza strona zmienia się bardzo dynamicznie. W tym miejscu zbieramy najważniejsze wiadomości dnia.
Kategorie: Prasa

MŚ piłkarek ręcznych. Senstad odsłonił karty. Znamy skład Polek

Dziennik - śr., 05/11/2025 - 12:20
Już za niecały miesiąc rozpoczną się mistrzostwa świata piłkarek ręcznych. W turnieju, który odbędzie się w Holandii i Niemczech wystartują reprezentantki Polski. Trener Arne Senstad ogłosił 17-osobowy naszej kadry. Biało-czerwone w grupie kolejno zagrają z Chinami, Tunezją i Francją. Michał Ignasiewicz
Kategorie: Prasa

Ogromne promocje w PKP Intercity. Będą bilety za 1 zł. Kiedy?

Dziennik - śr., 05/11/2025 - 12:16
Bilety za złotówkę – już wkrótce będzie można skorzystać z promocji jaką oferuje PKP Intercity. Oto szczegóły nowej oferty. Paula Nowak
Kategorie: Prasa

Beata Kozidrak zaskoczyła stylizacją. "Wyglądam jak miś z Krupówek" [FOTO]

Dziennik - śr., 05/11/2025 - 12:14
Beata Kozidrak długo chorowała i nie pokazywała się publicznie. Znowu jest w formie. Artystka jest w stałym kontakcie z fanami. Teraz opublikowała zdjęcie w nietypowej stylizacji. Beata Zatońska
Kategorie: Prasa

(Uroczystości, spotkania, wykłady) . Udział Wiceprezesa Trybunału Konstytucyjnego w Gali „Semper Fidelis” 2025-11-05

Trybunał Konstytucyjny - śr., 05/11/2025 - 12:08

Wiceprezes Trybunału Konstytucyjnego, Pan Bartłomiej Sochański, uczestniczył w uroczystej Gali VII edycji wręczenia Nagrody IPN „Semper Fidelis”, która odbyła się 5 listopada 2025 r. w Pałacu Rzeczypospolitej w Warszawie.

Nagroda „Semper Fidelis” to jedno z najważniejszych wyróżnień przyznawanych przez Instytut Pamięci Narodowej osobom, instytucjom oraz środowiskom zasłużonym w dokumentowaniu, badaniu i upamiętnianiu historii Kresów. Jej celem jest podkreślenie pracy tych, którzy w sposób szczególny przyczyniają się do ochrony pamięci o polskim dziedzictwie wschodnich ziem dawnej Rzeczypospolitej.

Policjant w czasie spaceru z psem znalazł woreczek z marihuaną. Kryminalni szybko dotarli do właściciela

wCzestochowie.pl - śr., 05/11/2025 - 12:02

Okazało się, że wstępny test potwierdził, że to marihuana którą można było podzielić na 20 porcji narkotyku. Sprawą zajęli się kryminalni z komisariatu. – Ich działania już następnego dnia poprowadziły ich do mieszkania 71-letniego mieszkańca Koniecpola. Okazało się, że pozostawiony na ławce woreczek z zawartością suszu należy do niego. Podczas przeszukania jego mieszkania, stróże prawa odnaleźli kolejne porcje tej samej substancji – informuje podkom. Barbara Poznańska, oficer prasowy Komendy Miejskiej Policji w Częstochowie.

71- latek został zatrzymany i usłyszał zarzut. Teraz grożą mu nawet 3 lata za kratami.

Źródło: KMP Częstochowa

Kategorie: Lokalne

3 500 złotych do wypłaty. 3 listopada zaczęło się przyjmowanie wniosków

Portal samorządowy - śr., 05/11/2025 - 12:02
Osoby wykorzystujące ciepło systemowe mogą od 3 listopada składać wnioski o przyznanie bonu ciepłowniczego. Samorządowcy spodziewają się, że wiele osób je złoży, choć na bon nie mają żadnej szansy. Dlatego chcą 60 zł za każdą decyzję odmowną.
Kategorie: Portale

Setki projektów, ponad 100 firm. Czas na galę konkursu Dobry Wzór

TVP.Info - śr., 05/11/2025 - 12:01

Rywalizacja toczy się w trzech kategoriach: wzornictwo produktowe, wzornictwo systemów wizualnych oraz wzornictwo związane z rozwojem i promocją.


Dobry Wzór 2025 oraz Ikony Dobrego Wzoru


W tegorocznej edycji konkursu Dobry Wzór zgłoszono setki projektów, które zostały ocenione przez jury złożone z ekspertów w dziedzinie wzornictwa, projektantów, naukowców oraz przedstawicieli biznesu. Spośród wszystkich zgłoszeń wybrano finalistów – to właśnie oni powalczą o prestiżowy znak Dobry Wzór 2025 oraz tytuł Ikony Dobrego Wzoru.


Wśród finalistów znalazły się propozycje pochodzące od ponad stu firm i instytucji. Projekty obejmują zarówno innowacyjne produkty codziennego użytku, nowoczesne systemy identyfikacji wizualnej, jak i inicjatywy edukacyjne oraz wystawy promujące polski design.


– Konkurs Dobry Wzór od ponad trzech dekad jest barometrem jakości polskiego wzornictwa. W tym roku szczególnie cieszy nas różnorodność projektów i odważne podejście finalistów do tematów zrównoważonego rozwoju, technologii i społecznej odpowiedzialności designu – przekazał doktor Daniel Kraszewskio, kurator konkursu.



Zwycięzców tegorocznej edycji poznamy 5 listopada 2025 roku podczas uroczystej Gali Dobrego Wzoru w siedzibie Instytutu Wzornictwa Przemysłowego w Warszawie.


Czytaj też: Obowiązkowe prace domowe muszą wrócić? Znamy zdanie Polaków


LISTA FINALISTÓW


WZORNICTWO PRODUKTOWE

• Vasco – Vasco Translator E1
• Marad design Marek Adamczewski – Meeting Point
• Mudita Sp. z o.o. – Mudita Kompakt
• Acustio Sp. z o.o. – Dune. Magnetyczne panele akustyczne
• Touchless Freaks – Freak Display
• Bujnie – Loopo Green System
• ONE:ITEM Sp. z o.o. – ONE:ITEM
• PORTA KMI POLAND S.A. – Ościeżnica HYDRO PROTECT™ z serii PORTA SYSTEM
• AQForm – CONA 75 LED
• AQForm – EMOT
• Studio Puff-Buff Design s.c. – PSOB Podwieszany Sufit Oświetleniowy Bubbles
• MAS s.c. Jakub Rudkiewicz i Andrzej Rudkiewicz – Rodzina lamp NOVA
• Giera Design – Kolekcja luster MONDA
• Beluro Home Sp. z o.o. – Meble przyjazne zmysłom
• Ceramika Paradyż Sp. z o.o. – Architeq
• Profim by Flokk – Fotel typu lounge Snap
• Modertras Poznań Sp. z o.o. – Tramwaj Moderus Gamma LF 04 AC BD
• Heatpex Sp. z o.o. – Aria Vitale Compact
• Kleiber – Nebula
• NEWAG S.A. – Elektryczny Zespół Trakcyjny Impuls 2 typu 58WE
• Deante Sp. z o.o. – Zlewozmywak Magnetic
• VOX – System szaf Stor
• Ewa Sendecka Studio – Na Pole
• Polskie Fabryki Porcelany „Ćmielów” i „Chodzież” S.A. – Zestaw do sushi „Haku”
• Artera – Kolekcja Flo proj. Sedno Studio
• Polskie Linie Lotnicze LOT S.A. – Saloniki biznesowe LOT
• Dabstory s.c. – Kolekcja akcesoriów łazienkowych Metro
• Rubtiler – System tarasowy Easy Drop
• Wessper – Butelki filtrujące Wessper B2 Actitex™
• Instytut Chemii Fizycznej PAN – Fotoreaktor „ReactoReQ”
• Cersanit S.A. – Płytki gresowe LIV TRAVERTINO CLASSICO
• Ciarko Design – Okap wyspowy Icon
• Cersanit S.A. – Zen Pro Vortex Cersanit
• IKEA – Stół LISABO. Inspirowany niebem. Stworzony dla domu
• FRAM – Arte Noir
• Buglo Play Sp. z o.o. – Mega Robinia
• PESA Bydgoszcz S.A. – PESA ELF 3.0
• PESA Bydgoszcz S.A. – PESA Gama 3.0
• Profix Sp. z o.o. – Poziomnica laserowa 4D 15193
• Profix Sp. z o.o. – Spodnie robocze dekarskie Lahti Pro L40549
• Opoczno – Kolekcja gresów Stige
• Anwis Sp. z o.o. – System żaluzji poziomej MegaView
• Opoczno – Kolekcja gresów Velluto
• Primagran Sp. z o.o. – Zlewozmywak granitowy Nowy Jork 60 Multispace
• PRO Sp. z o.o. – Niwelator rotacyjny TYXER
• PRO Sp. z o.o. – Milestone One
• PRO Sp. z o.o. – Poziomnica Torpedo
• Złoty Melon Sp. z o.o. – Kolekcja produktów Ale Baner!
• Monumo – Stack
• Modee – Mineralne płyty ścienne
• Tylko S.A. – Sofa Smooth
• Mila Muszyna – Mila Muszyna
• Unitra Sp. z o.o. – Wzmacniacz dual-mono WSH-805
• Ferne – Kolekcja Brene
• Joanna Dobkowska Studio – I Believe In Paper
• Barlinek S.A. – Next Step
• Polskie Linie Lotnicze LOT x Krosno Glass – Szklana zastawa na pokład samolotów PLL LOT


WZORNICTWO SYSTEMÓW WIZUALNYCH

• BNA – Pasibus
• Lech – Lech 2.0 – nowy system identyfikacji wizualnej
• Flowair – Multifunkcyjny sterownik M-box w Systemie Flowair
• Muzeum Narodowe w Warszawie – Kierunek Paryż. Polskie artystki z pracowni Bourdelle’a
• Polski Holding Rybny – Evrafish
• Złoty Melon Sp. z o.o. – Trampki z identyfikacją wizualną Fundacji WOŚP
• At Work Sp. z o.o. – Bezpieczna szkoła – informacja wizualna jako czynnik rozwoju kompetencji przestrzennych
• Super Super Studio – System identyfikacji wizualnej Centrum Muzyki w Krakowie
• Super Super Studio – System identyfikacji wizualnej iTaxi
• Super Super Studio – Strona internetowa dla Jassmine (UI/UX)
• Pleo Interactive Sp. z o.o. – System identyfikacji wizualnej Novobudowa
• Pleo Interactive Sp. z o.o. – System identyfikacji wizualnej oraz odświeżenie logo Polskiego Czerwonego Krzyża


WZORNICTWO: ROZWÓJ I PROMOCJA

• Harpo Sp. z o.o. – Notatnik brajlowski BraillePen24
• Design Practice P. Kacprzak, A. Naplocha s.c. – Design Practice – kursy wzornicze
• Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki – Lary i penaty. O budowaniu poczucia bezpieczeństwa w architekturze – wystawa
• Ośrodek Kultury i Sztuki „Resursa Obywatelska” w Radomiu – Tkacze historii. Pięć dekad mody w Polsce
• Anna Mokrzycka-Wagner – Ogród z Pamięci. Projekt miejskiej przestrzeni parkowej dla osób z demencją oraz chorobą Alzheimera
• Muzeum Narodowe w Krakowie – Transformacje. 4 x Nowoczesność – wystawa
• Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki – Anthropocene. Towards regenerative architecture
• Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku – Zakotwiczone. Narzędzie edukacyjne wspierające dzieci w wieku wczesnoszkolnym
• Muzeum Miasta Gdyni – Alicja Wyszogrodzka. Polskie projekty polscy projektanci
• Muzeum Warszawy – Wystawa Julia Keilowa. Projektantka
• Studio Klaudyna Marciniak – Remember

Kategorie: Telewizja

Najlepszy serial kryminalny roku? Amerykański hit w polskiej telewizji

Dziennik - śr., 05/11/2025 - 12:00
Doceniony przez amerykańskich krytyków i widzów nowy serial kryminalny "Elsbeth" przed rokiem doczekał się polskiej premiery. Za Oceanem produkcja tak się spodobała, że od razu zamówiono drugi sezon. Kolejne perypetie bystrej, ale nietypowej prawniczki, wreszcie można oglądać także w Polsce. Gdzie konkretnie? Piotr Kozłowski
Kategorie: Prasa

Rok temu Amerykanie wybrali Trumpa. Czy mają czego żałować?

TVP.Info - śr., 05/11/2025 - 12:00

Po wygranej wojnie w Zatoce Perskiej, notowania George’a Busha wskoczyły na niespotykany wcześniej poziom. Prezydent USA był tak mocny, tak dobrze oceniany, że przed wyborami w 1992 roku nikt nie chciał stawać z nim w szranki. Żeby nie psuć sobie wpisu do CV, z rywalizacji zrezygnowali m.in. Mario Cuomo, znakomicie odbierany gubernator Nowego Jorku, a także senator Jesse Jackson. No ale ktoś spróbować musiał, więc w prawyborach znalazło się miejsce m.in. dla przedstawiciela skromnego, zwykle nieistotnego stanu Arkansas. Tym kimś był Bill Clinton


Bush tak bardzo zajęty był odwiedzaniem kolejnych krajów i kończeniem kolejnych wojen, że… zupełnie zapomniał o USA. Gospodarka miała się coraz gorzej, a Amerykanie dość mieli prezydenta, który częściej mówi o Iraku czy Iranie niż o Nowym Jorku. Choć na kilka miesięcy przed wyborami miał jeszcze ok. 80 proc. poparcia – sromotnie przegrał. 


Nieco ponad trzy dekady później „szarzy” Amerykanie znów zapragnęli, by ktoś zatroszczył się o nich trochę bardziej. Trump obiecywał to w kampanii, a potem przypominał na każdym kroku, że już zaraz, za moment, wszystko będzie jak dawniej. – Złoty wiek Ameryki zaczyna się właśnie teraz! – krzyczał w styczniu, podczas oficjalnej inauguracji. 


Szybko nakreślił największe problemy: uszczelnił granice, zmarginalizował ideologię „woke”, ośmieszył walkę ze zmianami klimatu, ograniczył biurokrację i wziął się za uchodźców. 


Zaostrzenie polityki migracyjnej było zresztą „konikiem” Trumpa podczas kampanii. Kamala Harris i Joe Biden zupełnie pokpili sprawę, więc prezydent miał dość łatwą drogę do tego, by wypaść – przynajmniej na ich tle – jak zbawiciel. Zwłaszcza, że sama kwestia okazała się dla wyborców jedną z kluczowych. 


Odważne zapowiedzi, liczące deportowanych w milionach, trzeba włożyć między bajki. Rzetelność podejmowanych działań też nie stoi na najwyższym poziomie. Ale faktem jest, że nielegalnych przybyszów jest w USA zdecydowanie mniej. Sporo z nich nawet nie próbuje przedostać się do Stanów, żeby nie wylądować za chwilę w więzieniu w Salwadorze. To sukces Trumpa, choć w wielu granicznych miastach przedsiębiorcy skarżą się, że… brakuje im taniej siły roboczej. Wszystkim dogodzić, wiadomo to nie od dziś, się jednak nie da.


W drodze po Nobla


Ameryka Ameryką, ale podczas kampanii Trump przekonywał też wielokrotnie, że świat potrzebuje pokoju, a on jest w stanie go światu dać. I że nie potrzebuje wcale lat czy miesięcy: wojnę w Ukrainie zakończy w niecałą dobę, z innymi też się dogada. – Dorobiłem się miliardów jako negocjator, wiem co robić – przekonywał.


Nawet jeśli „dzień” był figurą retoryczną, w Ukrainie wciąż umierają ludzie, a prezydent USA nie sprawia wrażenia człowieka, który kontroluje sytuację. Administracja raz coś ustala, innym razem grozi, że się obrazi, a potem znowu ustala. Po głośnej kłótni w Białym Domu, którą w lutym żył całym świat, wydawało się, że Trump i Zełenski nigdy już nie podadzą sobie ręki. Potem „pogodzili się” w Watykanie, przytulali w Białym Domu, potem było jeszcze głośne spotkanie na Alasce i wszelkie honory oddane Putinowi… Mamy listopad, wojna trwa, a Trump coraz bardziej obrusza się, gdy ktoś mu o tym fakcie przypomina. W ciągu roku sytuacja o 180 stopni zmieniła się co najmniej trzy razy, a wszelkich jego zapewnień czy obietnic nikt już nie traktuje poważnie.


Fakt, że z Rosją i Ukrainą mu się (jeszcze?) nie udało, wcale nie zbija prezydenta z pantałyku. Wręcz przeciwnie: był czas, gdy niemal codziennie powtarzał, że „zakończył siedem wojen”.


Sztuczka retoryczna stosowana była, nie przez przypadek, tuż przed ogłoszeniem nazwiska laureata Pokojowej Nagrody Nobla. Trump przekonywał, że pogodził ze sobą Armenię z Azerbejdżanem (raz), Tajlandię z Kambodżą (dwa), Egipt z Etiopią (trzy), Serbię z Kosowem (cztery), Pakistan z Indiami (pięć), Rwandę z DR Kongo (sześć), no i Izrael z Iranem (siedem). Eksperci wskazują, że co najmniej trzech z tych konfliktów nie można nazwać „wojną”. No i że amerykański prezydent wcale nie zrobił w tych kwestiach tak wiele. 


Sprawdzamy: „Zakończyłem siedem wojen”. Narracja Trumpa mocno na wyrost


Komitet noblowski chyba się tym zorientował, bo 79-latek upragnionej nagrody w końcu nie dostał. Choć, jak przekonywał, ostateczna lauretka, María Corina Machado, w rozmowie telefonicznej zapewniała, że chętnie by mu ją oddała, bo „zasłużył bardziej”. 


Co z tą Ameryką?


Trump zajął się tymi, którzy nielegalnie próbują się do Ameryki przedostać, zajął się też rozwiązywaniem konfliktów zbrojnych poza granicami, a co z… samą Ameryką?


Gospodarkę miały natchnąć cła, ogłoszone z dumą w ogrodach Białego Domu w kwietniu. Plan był tak spektakularny, że oberwać miały nawet pingwiny (jedyni „mieszkańcy” jednej z objętych obostrzeniami wysp), ale ostatecznie nie skorzystał prawie nikt – nawet USA. 


„Prawie”, bo część pomysłów chwalili sobie m.in. amerykańscy producenci stali i aluminium, zwłaszcza firmy działające w stanach przemysłowych, takich jak Ohio i Pensylwania, gdzie ceny krajowych produktów wzrosły, a konkurencja z tanim importem zmalała. 


Ucierpieli jednak niemal wszyscy inni. Inflacja skoczyła, gwałtownie spadł natomiast import z Chin, bo ceny produktów detalicznych wzrosły nawet o 8-10 proc. Amerykanie kupili więc mniej elektroniki, AGD i części samochodowych. Samochodów też zresztą kupili mniej: korzystający z globalnych dostaw sektor motoryzacyjny oberwał mocno, bo ceny wszystkiego wzrosły o kilka procent. A skoro wzrosły, to koniec końców uderzyły po kieszeniach klientów. Lub: potencjalnych klientów, bo samochodów w USA sprzedano mniej niż w analogicznym okresie przed rokiem.


Zalety? Uniezależnienie od Chin, choć kosztowne, na pewno trzeba za taką uznać. Nie jest to uniezależnienie pełne (i pewnie nigdy nie będzie), ale Trump robi wiele, by zachęcić przedsiębiorców do przenoszenia produkcji do Ameryki. A jak nie do Ameryki, to chociaż Indii czy Wietnamu, z którymi podpisał kolejne porozumienia. 


Po kilku miesiącach można powiedzieć, że cła Trumpa to raczej polityczny sukces niż gospodarczy triumf. Przyniosły konkretne efekty w niektórych branżach i wzmocniły jego wizerunek „obrońcy amerykańskiej klasy pracującej”, ale ekonomicznie ich bilans pozostaje wątpliwy.


Jeśli inflacja utrzyma się powyżej 4 proc., a firmy nie zdołają odbudować marż, historia może ocenić ten projekt jako kolejną wersję „trade war 2.0” – kosztowną, populistyczną i krótkowzroczną.


Rywali brak


Trump nie tylko nie zamknął podziałów w społeczeństwie, ale z tygodnia na tydzień wyłącznie je pogłębia. Jest mu to w smak: Demokraci, choć od wyborów minął rok, wciąż nie są nawet blisko „wychowania” polityka, który mógłby za trzy lata podjąć rywalizację z najbardziej prawdopodobnym przedstawicielem Republikanów: J.D. Vance’em.


Eksperci nie mają wątpliwości, że siła Trumpa i bezczelność, z jaką realizuje wiele swoich pomysłów, wynika głównie ze słabości rywali. A gdy Zohran Mamdani, sympatyzujący z Demokratami, wygrał prestiżowe wybory na burmistrza Nowego Jorku, prezydent „wyjaśnił”, że udało mu się tylko dlatego, że… sam Trump nie mógł startować. 


Jedno trzeba Trumpowi oddać: na pewno nie próżnuje. Próbuje być wszędzie, robić wszystko, nawet jeśli pokracznie, nawet jeśli część jego spotkań czy międzynarodowych wizyt przypomina teatr klasy B. Amerykanie oceniają go nisko, ale wcale nie musi się tym przejmować, bo przecież o reelekcję walczył nie będzie. Jak oceni go historia? Czy doczeka się upragnionej Nagrody Nobla? Na pewno, choć ma już 79 lat, ma jeszcze o co walczyć.


Czytaj też: Zwrot w sprawie działki pod CPK. Jest porozumienie

Kategorie: Telewizja

„Polska na TAK!”. Wielki koncert niepodległościowy w Lublinie

TVP.Info - śr., 05/11/2025 - 11:59

Koncert na Placu Zamkowym ma połączyć pokolenia i przedstawić historię wolnej Polski w nowoczesnej oprawie muzycznej. Na scenie wystąpią m.in. Kayah, Igor Herbut, Natalia Kukulska, O.S.T.R., Grubson, Alicja Szemplińska, Kacperczyk, WaluśKraksaKryzys, Natalia Nykiel, Reni Jusis, Piotr Kupicha, Eldo, Maciej Musiałowski, Wiktor Dyduła i Mery Spolsky. Widowisko wyreżyserował Maciek Sobociński, a za muzyczne aranżacje odpowiada Wojtek Urbański, który poprowadzi orkiestrę symfoniczną, chór i zespół.


Nowoczesne aranżacje i muzyczna podróż przez dekady


Koncert będzie muzyczną opowieścią o Polsce od 1918 roku do współczesności i 2025 roku. Usłyszymy utwory, które w swoich czasach były głosem pokolenia – w zupełnie nowych, symfoniczno-elektronicznych aranżacjach. „To będzie pozytywne, energetyczne święto wolności” – zapowiada reżyser Maciek Sobociński. Scenografia autorstwa Giorgosa Stylianou-Matsisa wykorzysta nowoczesne projekcje świetlne i kolaże wideo. Wydarzenie poprowadzą Łukasz Nowicki i Davina Reeves, ambasadorka akcji „Polska na Tak!”.



Mural „Polska na TAK!” w Lublinie


Tego samego dnia o godz. 11:11 odsłonięty zostanie mural autorstwa Mateusza Bąka przy ul. Zamojskiej 21 w Lublinie.
Transmisja wydarzenia w TVP Info i TVP2. Mural będzie pierwszym z serii dzieł, które powstaną w polskich miastach w ramach akcji promującej nowoczesny patriotyzm, dumę z lokalności i wspólnotę.


Czytaj też: Świetna oglądalność TVP Kultura. Najlepszy wynik od co najmniej 10 lat

Kategorie: Telewizja

Stanisław Obirek: Nowa odsłona polskiego antysemityzmu

Studio Opinii - śr., 05/11/2025 - 11:54
05.11.2025 „Do Europy tak, ale razem z naszymi syjonistami. Przywracanie znaczeń”, taki tytuł nosił wykład, a właściwie, jak to nazwali organizatorzy, prelekcja janionowska prof. Piotra Foreckiego z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza z Poznania wygłoszona 4.11.2025 w muzeum Polin. Zainaugurowała ona działalność Fundacji Marii Janion. Na początku spotkania, którego częścią była rzeczona prelekcja, Kazimiera Szczuka przedstawiła trzyosobowy zarząd Fundacji i jej dwuosobową radę oraz przypomniała, że Fundacja istnieje już od kilku lat, gdyż powstała tuż po śmierci swojej Patronki w 2020 roku. Jednak to właśnie prelekcja Foreckiego otworzyła niejako jej publiczną obecność. Od razu powiem, że był to początek znaczący i właśnie w
Subskrybuj zawartość