Wchodzisz i wiesz

W sprawie nominacji na pierwszy stopień oficerski, Kancelaria Prezydenta wprowadza Karola Nawrockiego na minę – powiedział wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz w rozmowie z prowadzącą program „Pytanie dnia” na antenie TVP Info Justyną Dobrosz-Oracz.

Po latach oczekiwania ministerstwo rozwoju planuje ułatwić wspólnotom mieszkaniowym dochodzenie roszczeń z tytułu rękojmi w związku z wadami budowlanymi w częściach wspólnych nieruchomości. Chodzi np. o cieknący dach, pękające ściany czy błędy konstrukcyjne schodów.

10 listopada w "Milionerach" pan Bartosz doszedł do finału. Usłyszał pytanie za milion złotych. Było trudne i zaskakujące, jak na pytanie za milion złotych przystało. To pierwszy zwycięzca show od czasu, gdy "Milionerzy" są emitowani w Polsacie. Sprawdźcie, czy udałoby Wam się zdobyć główną nagrodę teleturnieju. Beata Zatońska

Do zdarzenia doszło 11 października w lesie w powiecie pińczowskim. Według ustaleń policji, 15-latek oddał dwa strzały z własnoręcznie zrobionej broni, jednak podczas trzeciego doszło do eksplozji. Siła wybuchu była na tyle duża, że nastolatek odniósł ciężkie obrażenia.

Szkoła w żałobie

Lekarze przez miesiąc walczyli o życie chłopca. W poniedziałek 10 listopada tragiczną wiadomość o jego śmierci podała dyrekcja szkoły w Pińczowie, do której uczęszczał 15-latek. 

„Odszedł zbyt wcześnie, pozostawiając po sobie pustkę i smutek w sercach wszystkich, którzy mieli szczęście Go znać. W tych niezwykle trudnych chwilach łączymy się w bólu z Rodziną oraz Bliskimi (…) składając najszczersze wyrazy współczucia, wsparcia i otuchy. (…) Nie umiera ten, kto trwa w pamięci żywych” – napisano na profilu szkoły w mediach społecznościowych.

Msza święta żałobna zostanie odprawiona w czwartek 13 listopada o godz. 14:00 w Sanktuarium Matki Bożej Mirowskiej w Pińczowie.

CZYTAJ TAKŻE: Kokaina w organizmie niemowlęcia. Diler z rodziną ukrywał się w altanie

Jan Urban ma spory ból głowy przed meczem z Holandią. W piątkowym spotkaniu eliminacji do mistrzostwa świata selekcjoner reprezentacji Polski nie będzie mógł skorzystać z Łuksza Skorupskiego, Jana Bednarka i Krzysztofa Piątka. Wymienieni piłkarze z powodu kontuzji nie zagrają też trzy dni później z Maltą, ale w tym drugim pojedynku nawet bez nich biało-czerwoni nie powinni mieć problemów. Michał Ignasiewicz

Ekstremalne temperatury spowodowały różne skutki – od odizolowania odległych społeczności nadrzecznych po masowe śnięcia ryb i zagrożonych wyginięciem delfinów rzecznych. Wyniki te potwierdzają niepokojący trend.

„Choć badanie przedstawia dane z 2023 roku, we wrześniu i październiku 2024 roku w środkowej Amazonii wystąpiła kolejna ekstremalna susza. To susza z nowymi rekordowo niskimi poziomami wody oraz silnym nagrzewaniem się jezior, związanymi z warunkami hydrologicznymi i meteorologicznymi podobnymi do tych obserwowanych w 2023 roku” – piszą badacze.

Dodają, że wodne ekosystemy szybko się ocieplają w różnych częściach świata. Zmiany te mają się jeszcze nasilać wraz z ocieplaniem się klimatu.

Choć jeziora uważa się za „strażników” zmian klimatu, większość badań koncentrowała się na strefach umiarkowanych. Tymczasem jeziora tropikalne, takie jak te w Amazonii, są szczególnie podatne na silne ocieplenie.

Zobacz również: Amazonia: wylesiono obszar prawie trzy razy większy od Polski

Rekordowe temperatury w jeziorach Amazonii

Naukowcy przeprowadzili pomiary temperatury wody w 10 amazońskich jeziorach w czasie fali gorąca i suszy w 2023 roku. Wyniki połączyli z danymi satelitarnymi. W 5 z 10 badanych jezior odnotowali wyjątkowo wysokie dzienne temperatury wody, przekraczające 37 st. C.

Co szczególnie istotne, w płytkich wodach jeziora Tefé temperatura sięgała nawet 41 st. C – czyli więcej niż w przeciętnej kąpieli termalnej, przy czym utrzymywała się na tym poziomie w całej, dwumetrowej warstwie wody.

Zdaniem autorów, połączenie wyjątkowo niskich stanów wód, silnego nasłonecznienia, słabego wiatru i dużego zmętnienia stworzyło idealne warunki do wystąpienia silnych zmian w jeziorach Amazonii.

Zobacz także: Tak źle jeszcze nie było. Rekordowa liczba pożarów w Amazonii

Jak ocieplają się jeziora?

Niska prędkość wiatru jest kluczowym elementem, nawet ważniejszym od temperatury powietrza – uważają badacze.

Przy niemal bezwietrznej pogodzie mniej ciepła uciekało przez parowanie i nocne chłodzenie, co pozwalało jeziorom stopniowo się nagrzewać pod wpływem intensywnego słońca i utrzymującego się bezchmurnego nieba.

Co więcej, autorzy wykazali, że jeziora Amazonii ogrzewają się w szybkim tempie w dłuższej skali – o około 0,3–0,8 st. C na dekadę, w ciągu ostatnich 30 lat. To wyraźnie wyższa wartość, niż wynosi średnia światowa.

Wiele jezior w regionie dramatycznie się skurczyło podczas suszy w 2024 roku – podkreślają badacze. Jak informują, np. jezioro Tefé utraciło aż 75 proc. swojej powierzchni, a jezioro Badajós – 90 proc.

Zobacz też: Amazonia płonie. Najtrudniejsza sytuacja od kilkunastu lat

Gość Justyny Dobrosz-Oracz wskazał, że nominacje na pierwszy stopień to sytuacja rutynowa. Przypomniał, że wysyła dziesiątki wniosków o awans i nigdy nie były wymagane żadne konsultacje w tej sprawie.

– To jest ukończenie studiów (...) Ta nominacja powinna następować bardzo płynnie – stwierdził. – Jeżeli ktoś na to pracuje wiele lat, uczy się, ma wzorową służbę, to jest to sytuacja bardzo trudna dla nich i ich rodzin – powiedział Władysław Kosiniak-Kamysz, dodając, że bycie oficerem to zaszczyt.

Podkreślił także, że nigdy nie zdarzyło się, by prezydent odmówił w takiej sytuacji podpisu. Pytany z kolei o nominacje generalskie, wskazał, że nie ma w tym zakresie żadnych problemów.

– Nie narzekam na sposób dyskusji z BBN i prezydentem Nawrockim – podkreślił. 

Szef MON stwierdził, że w sprawie nominacji na pierwszy stopień oficerski „błąd popełnia Kancelaria Prezydenta, wprowadza prezydenta na minę”.

– To mu nie służy. (...) Ich przysięga, honor, lojalność wobec ojczyzny jest dłuższa niż kadencja prezydenta, premiera, czy ministra – podkreślił, dodając, że „w interesie prezydenta Nawrockiego jest zażegnać tę kompromitację”.

– To byłaby głupota, żeby brać za zakładników młodych oficerów. Nie posądzam o to współpracowników prezydenta. Wolę ich posądzać o bałagan i niechlujstwo – powiedział Kosiniak-Kamysz.

„Nie róbmy ze wszystkiego polityki”

Polityk został zapytany także o to, czy prezydent jest informowany o wszystkim. – Naprawdę po co nie informować prezydenta, skoro to jest przyzwoite i korzystne? – wskazał, dodając, że „to jest w naszym wspólnym interesie”.

– Polska istnieje dłużej niż jakakolwiek partia polityczna, prezydent, minister czy premier. Nie róbmy ze wszystkiego polityki – powiedział. 

Szef MON ocenił, że w przypadku wojska, „prezydent nie wykracza poza swoje kompetencje”. – Nie ma problemu, wszystko jest w swojej hierarchii – podkreślił.

Włoch Jannik Sinner spadł z fotelu lidera rankingu ATP. Nowy numerem jeden światowego naotowania tenisistów jest Hiszpan Carlos Alcaraz. Awans zanotowali obaj Polacy z czołowej setki. Kamil Majchrzak przesunął się na 66., a Hubert Hurkacz na 75. miejsce. Michał Ignasiewicz

Czy Polska powinna pójść śladem Rosji i Ukrainy w rozwoju dronów bojowych? To pytanie pojawia się coraz częściej w debacie o zdolnościach obronnych Polski. Eksperci podkreślają, że nasz przemysł zbrojeniowy musi rozwijać własne systemy rozpoznawcze i uderzeniowe.

Grupa posłów zwróciła się do Ministerstwa Klimatu i Środowiska z prośbą o wyjaśnienie zasad odpowiedzialności za osiąganie poziomów recyklingu odpadów komunalnych, wskazując na niejasności w umowach między gminami a wykonawcami. Zdaniem MKiŚ sprawa jest jasna.

Watykan informując o planowanym spotkaniu wyjaśnia w komunikacie, że „papież wyraził pragnienie pogłębienia dialogu ze światem kina... badając możliwości, jakie twórczość artystyczna oferuje misji Kościoła i promowaniu wartości”.

Przy okazji podano też tytuły ulubionych filmów papieża Leona XIV. są to: „It's a Wonderful Life” (1946); „The Sound of Music” (1965); „Ordinary People” (1980) i „Life Is Beautiful” (1997).

Sobotnie spotkanie jest organizowane przez watykańskie biuro kultury jako jeden z akcentów Roku Świętego w Kościele.

CZYTAJ TAKŻE: Papież odwiedzi Strefę Gazy? „Jest to możliwe”

W trakcie dochodzenie zawieszono także 149 sędziów za to, że obstawiali zakłady na mecze piłkarskie. W sumie aresztowano osiem osób. Jedną z z nich jest Murata Ozkaya, prezes pierwszoligowej drużyny Eyupspor.

W oświadczeniu TFF poinformowała, że w ramach dochodzenia skierowała do Profesjonalnej Komisji Dyscyplinarnej Piłki Nożnej (PFDK) 1024 zawodników, w tym 27 zawodników z najwyższej Super Lig.

Zobacz także: Stadion w NFL imienia... Donalda Trumpa. „Tego chce prezydent i tak będzie”

Czołowe kluby zamieszane w aferę

Wśród 27 piłkarzy zamieszanych w aferę znaleźli się między innymi zawodnicy Galatasaray i rywala ze Stambułu – Besiktasu.

„W związku z przeniesieniem 1024 piłkarzy do PFDK w ramach środka zapobiegawczego, podjęto pilne negocjacje z FIFA w celu przyznania 15-dniowego okresu transferowego i rejestracyjnego, oprócz zimowego okresu transferowego 2025-2026, wyłącznie na poziomie krajowym, aby kluby mogły uzupełnić braki w składzie” – poinformowała TFF, cytowana przez agencję Reuters.

Zobacz też: Afery bukmacherskiej ciąg dalszy. 150 arbitrów nie posędziuje

Planeta komunikacji, Merkury, wchodzi w fazę retrogradacji od niedzieli 9.11.2025 (ok. godz. 20.00) w znaku Strzelec, a następnie — 19.11 — wycofa się do znaku Skorpion, by zakończyć retrogradację 29.11.2025. Lena Ratajczyk

W Rosji trwa fala aresztowań i tajemniczych zgonów, jakiej nie notowano od dekad. Kreml, który przez lata tworzył system oparty na lojalności i korupcji, dziś sam rozmontowuje jego fundamenty. Od dymisji Siergieja Szojgu w maju 2024 roku ruszyła bezlitosna operacja czyszczenia szeregów. W jej ogniu znaleźli się generałowie, urzędnicy, oligarchowie i partyjni notable. Lena Ratajczyk

Świat jest pełen fascynujących miejsc, a każde państwo ma swoją unikalną stolicę – centrum kultury, polityki i historii. Sprawdź, czy znasz stolice krajów świata? Powodzenia! Lena Ratajczyk

W Polsce jest coraz więcej posiadaczy pieców na pellet lub biomasę. Ogrzewający dom w ten sposób coraz chętniej zerkają w kierunku zamiennika. To brykiet z łuski słonecznika, tańszy od pelletu. Pewnym problemem może być jego dostępność.

Od najbliższej środy pasażerowie Ryanaira nie będą już mogli pobrać i drukować papierowej karty pokładowej. Będą musieli za to podczas odprawy korzystać z cyfrowej karty pokładowej, wygenerowanej w aplikacji „myRyanair”, aby wejść na pokład samolotu irlandzkiej linii lotniczej.

Przewoźnik tłumaczy decyzję

Według Ryanaira, zmiana oznacza m.in. szybszą i bardziej ekologiczną obsługę pasażerów. Klienci mogą też korzystać z różnych funkcji aplikacji – m.in. informacji o lotach i ich aktualizacji w czasie rzeczywistym czy alternatywnych wariantach lotów. Linia podkreśliła, że prawie 80 proc. z 200 milionów pasażerów Ryanaira korzysta już z cyfrowej karty pokładowej.

Na stronie internetowej przewoźnik zapewnił, że jeśli pasażer zgubi smartfon lub tablet albo rozładuje się bateria urządzenia – otrzyma on bezpłatną kartę pokładową na lotnisku.

W Polsce Ryanair oferuje rejsy z 13 lotnisk, posiada sześć baz operacyjnych, w których znajdują się 44 samoloty. Linia dysponuje flotą ok. 600 samolotów i deklaruje zamówienie ponad 350 kolejnych, co ma pozwolić na zwiększenie przewozów w 2034 roku do 300 mln pasażerów rocznie.

Zobacz też: Ryanair ma dość pijanych i odurzonych awanturników. Dostaną po kieszeni

TFI PZU uruchomiło nowy fundusz inwestycyjny zamknięty – PZU FIZ Private Debt.  W fundusz już zainwestowały PZU oraz Grupa Banku Pekao, przeznaczając na ten cel po 100 mln zł. Możliwość zainwestowania środków będzie kierowana tylko do klientów bankowości prywatnej Banku Pekao.

Firma Lockheed Martin dostarczyła już 750. egzemplarz systemu HIMARS. To dowód na to, jak ogromne znaczenie odgrywa zakład w Camden we wspieraniu Sił Zbrojnych Stanów Zjednoczonych oraz sojuszników na całym świecie.

Po raz trzydziesty przedstawiciele niemal wszystkich krajów spotkali się by przeciwdziałać zmianom klimatu w ramach szczytu COP. Najważniejszym tematem w tym roku jest m.in. ochrona lasów deszczowych, społeczności rdzennych i przeciwdziałanie ociepleniu klimatycznemu. Konferencja odbywa się w Belém w Brazylii. Wydarzenie potrwa co najmniej do 21 listopada.

Szczyt klimatyczny bez USA

Po raz pierwszy w szczycie nie biorą udziału Amerykanie. Powód? Sceptyczne podejście nowej administracji pod przewodnictwem Donalda Trumpa do zmian klimatycznych. Dowodem na to jest wycofanie się USA z porozumień paryskich, które zobowiązują sygnatariuszy do działań na rzecz ograniczenia globalnego ocieplenia.

O braku wsparcia ze strony USA w walce ze zmianami klimatu świadczy także deklaracja Trumpa z wrześniowego zgromadzenia ogólnego ONZ, kiedy to określił zmiany klimatyczne jako „największe oszustwo świata”.

Zobacz również: Popis Trumpa w ONZ. „Wasze kraje są niszczone przez migrację”

Osamotniona UE

Jak zauważa portal Politico, decyzja Trumpa o nieuczestniczeniu w szczycie jest dużym problemem dla UE, która będzie musiał wypełnić próżnię po USA, które nadawały ton konferencji.

„Jednak blok (europejski jest – red.), coraz bardziej pogrążony w wątpliwościach dotyczących krajowej transformacji ekologicznej i pozbawiony siły dyplomatycznej. Przybywa do Belém nieprzygotowany do tego zadania” – ocenia Politico.

Z kolei agencja Reuters wskazuje, ze brak USA zwiększy wpływy Chin, które są największym emitentem CO2 (około 30 proc. globalnej emisji).

„Chiny mają finansowy interes w kontynuacji zielonej transformacji, ponieważ ich przemysł dominuje w globalnej produkcji kluczowych technologii niskoemisyjnych, od paneli słonecznych po baterie” – podaje Reuters.

Zobacz także: Gospodarka musi działać na rzecz klimatu. Rezolucja PE przed COP30

Organizacje biją na alarm

Program ONZ ds. Środowiska (UNEP) ostrzegł niedawno, że nie uda się zatrzymać globalnego ocieplenia na poziomie 1,5 stopnia Celsjusza w stosunku do czasów przedprzemysłowych.

„Świat nie zmniejszył emisji wystarczająco szybko, by osiągnąć cele porozumienia paryskiego i żadna pompa ani widowisko na COP30, nie będą w stanie osłodzić tej niewygodnej rzeczywistości” – oceniła agencja AFP.

Według Simon Stiell, szefa ONZ ds. klimatu, „wykorzystanie możliwości związanych z energią niskoemisyjną, która obecnie jest tańsza od paliw kopalnych w 90 proc. krajów świata, przyniosłoby miejsca pracy i wzrost gospodarczy”.

– Kiedy katastrofy klimatyczne pochłaniają życie milionów ludzi, a my już dysponujemy rozwiązaniami, to nigdy, przenigdy nie zostanie to wybaczone – podkreślił Stiell, otwierając COP30.

Szef ONZ ds. klimatu wskazał także, że już teraz ludzie cierpią z powodu zmian klimatu, w tym m.in. groźniejszych tajfunów, huraganów, susz czy powodzi, które zwiększają ceny żywności.

– Kraje, które zrezygnują z tych rozwiązań lub podejmą jedynie niewielkie działania, staną w obliczu stagnacji i wyższych cen, podczas gdy inne gospodarki będą się dynamicznie rozwijać – zaznaczył Stiell.

Zobacz też: „Trzeci biegun” również topnieje. Nawet 2 mld ludzi zagrożonych