Wchodzisz i wiesz

W Zespole Przedszkolno-Szkolnym nr 1 zorganizowano dzień aktywnej mobilności – dzieci przyjechały do placówki na rowerach, hulajnogach i innych pojazdach, wspólnie się bawiąc i ucząc, że codzienna podróż może być zarówno przyjemna, jak i przyjazna dla środowiska.

Zbliżona praktyka miała miejsce w przypadku uczniów Zespołu Szkół Ekonomicznych, których zachęcono do przyjazdu do szkoły ekologicznym środkiem transportu. Tym samym placówka zapewniła możliwość bezpiecznego zaparkowania rowerów i hulajnóg pod budynkiem.

Z kolei w Miejskim Przedszkolu nr 23 im. Jasia i Małgosi dzieci rozmawiały o bezpiecznym poruszaniu się na drodze, poznawały różne środki transportu i uczyły się, dlaczego warto chodzić pieszo czy jeździć na rowerze. Przedszkolaki stworzyły także prace plastyczne przedstawiające ich ulubione sposoby podróżowania.

Uczniowie Szkoły Podstawowej nr 37 im. Jana Pawła II przygotowali promującą obchody gazetkę. Klasy młodsze uczestniczyły w lekcjach o bezpieczeństwie na drodze i korzystaniu z komunikacji miejskiej.

Miejskie Przedszkole nr 7 postawiło na wycieczkę edukacyjną – starszaki odbyły podróż miejskim autobusem i odwiedziły dworzec kolejowy Częstochowa Raków, obserwując odjeżdżające pociągi. Młodsze przedszkolaki przyjechały do placówki na swoich eko-pojazdach, a aktywny poranek spędziły na placu zabaw, łącząc ruch z dobrą zabawą.

W Szkole Podstawowej nr 46 im. Stefana Żeromskiego propagowano ideę współdzielenia transportu, zachęcano uczniów i rodziców do korzystania z komunikacji miejskiej, jazdy rowerem czy pieszych spacerów.

Pracownicy Szkoły Podstawowej nr 16 im. Bolesława Chrobrego zorganizowali zajęcia na świetlicy, na których poruszono temat ekologicznego i zdrowego transportu. Uczniowie tworzyli także prace plastyczne związane z komunikacją miejską.

Miejskie Przedszkole nr 44 im. Janusza Korczaka również zaangażowało się w Europejski Tydzień Mobilności, organizując aktywności edukacyjne i ruchowe. Dzieci poznawały korzyści wynikające z jazdy rowerem, spacerów oraz korzystania z komunikacji miejskiej, ucząc się tym samym, jak chronić i dbać o środowisko.

W Szkole Podstawowej nr 2 im. Krzysztofa Kamila Baczyńskiego odbyła się debata o zaletach transportu ekologicznego, uczniowie tworzyli mapy myśli, rozwiązywali quizy i matematyczne zadania o oszczędnościach wynikających z ograniczenia jazdy samochodem. Młodsi uczniowie skupili się na tworzeniu prac plastycznych pt. „Eko transport przyszłości”, a cała społeczność została zachęcona, aby 22 września, czyli w „Dzień Bez Samochodu”, zrezygnować z jazdy autem na rzecz innych, bardziej proekologicznych środków transportu.

Źródło: UM Częstochowy

Szef rządu poinformował na platformie X, że pomysł nie wejdzie w życie, ale nie przedstawił więcej szczegółów.

„»Podatek Morawieckiego« od samochodów spalinowych, który miał obowiązywać już w przyszłym roku, trafił ostatecznie do kosza” – napisał szef rządu.

Rozwiązanie proekologiczne uderzające w miliony Polaków

Koncepcja nowej daniny powstała w 2022 r. jako element pierwszej wersji Krajowego Planu Odbudowy przygotowanej rząd Prawa i Sprawiedliwości, na którego czele stał Mateusz Morawiecki. Podatek mieli opłacać nowi nabywcy aut spalinowych, a także osoby już posiadające pojazd z takim silnikiem. Miał to być jeden z kamieni milowych w związku z przechodzeniem na zieloną energię.

Wysokość opłat miała zależeć od rocznika samochodów, emisji spalin i pojemności silnika pomnożonych przez stawki bazowe.

Czytaj także: Ponad 1200 pojazdów dla wojska. „Mobilność i bezpieczeństwo”

Pomysł wywołał dużo kontrowersji. Po zmianie władzy nowy rząd zaczął powoli się z tej koncepcji wycofywać. W pierwszej kolejności zapowiedziano, że podatek nie dotknie osób prywatnych, ale zostały plany utrzymania go dla przedsiębiorców. Jeśli dobrze rozumieć komunikat premiera, również ten pomysł trafił do kosza.

Jasne zasady w umowach stażowych

Za przyjęciem raportu głosowało 42 europosłów, dziewięciu było przeciw, a sześciu wstrzymało się od głosu.

Celem nowych przepisów jest zapewnienie godnych warunków pracy oraz przeciwdziałanie praktyce ukrywania etatowych stanowisk pod nazwą „stażu”.

Czym jest staż?

Europosłowie chcą jednoznacznej definicji stażu. Podkreślają, że powinien on być czasowy, dotyczyć pracy na poziomie podstawowym i ułatwiać przejście z edukacji do zatrudnienia. Nowe przepisy mają obejmować wszystkie staże, z wyjątkiem obowiązkowych praktyk w ramach studiów lub systemów kształcenia dualnego.

Czytaj także: „Walka o prawdę”. Nabór do prestiżowej nagrody dla dziennikarzy

Umowa to podstawa

Zdaniem europosłów każdy przyszły stażysta powinien otrzymać pisemną umowę zawierającą informacje o wynagrodzeniu, zadaniach, celach edukacyjnych, prawach i obowiązkach oraz czasie trwania stażu.

Okres ten nie powinien przekraczać sześciu miesięcy, chyba że istnieją szczególne uzasadnienia.

Staż ma także gwarantować dostęp do ochrony socjalnej, w tym ubezpieczenia zdrowotnego, świadczeń dla bezrobotnych i składek emerytalnych.

Czytaj także: Rewolucja w rekrutacji. Kandydat pozna płacę przed rozmową

Walka z nadużyciami

Za nadużycie uznane zostanie m.in. niepłatny staż (wbrew prawu krajowemu), brak elementów szkoleniowych, brak opiekuna czy ewaluacji. Europosłowie wskazują też dodatkowe sygnały ostrzegawcze – np. wielokrotne staże u tego samego pracodawcy czy brak pełnego ogłoszenia o wakacie.

Aby usprawnić egzekwowanie nowych przepisów, europosłowie chcą zobowiązać firmy do udostępniania krajowym organom danych o liczbie staży, ich długości oraz warunkach pracy.

Nowe regulacje mają też ułatwić zgłaszanie nadużyć – w sposób anonimowy i bezpieczny. Każda organizacja powinna również wyznaczyć osobę, do której stażyści mogliby się zwrócić po poradę i wsparcie.

Czytaj także: Rewolucja dla pracowników. Dowiedzą się, ile zarabiają ich koledzy

Głos sprawozdawczyni

Alicia Homs Ginel (S&D, Hiszpania), sprawozdawczyni projektu, podkreśliła: że „dziś Parlament Europejski wysyła jasny sygnał do młodych ludzi w całej Europie: ich praca ma znaczenie, a ich prawa muszą być chronione.

Jak dodała, po półtora roku intensywnej pracy ta dyrektywa jest naszą odpowiedzią na głosy młodych podczas Konferencji w sprawie przyszłości Europy oraz Europejskiego Roku Młodzieży.

Czytaj także: Twoja droga do Brukseli. Jak zacząć karierę w instytucjach UE

Kolejne kroki

Komisja Zatrudnienia i Spraw Socjalnych zagłosowała również za rozpoczęciem negocjacji międzyinstytucjonalnych (41 głosów za, 14 przeciw, 1 wstrzymujący się).

Jeśli podczas najbliższej sesji plenarnej nie zostanie zgłoszony sprzeciw wobec mandatu, rozpoczną się rozmowy z Radą nad ostatecznym kształtem dyrektywy.

Kontekst

Projekt dyrektywy dotyczącej staży został przedstawiony przez Komisję Europejską w odpowiedzi na apel Parlamentu Europejskiego z 2023 roku.

Parlament domagał się wtedy ustanowienia minimalnych standardów jakości staży – w tym zasad dotyczących czasu trwania, wynagrodzenia i dostępu do ochrony socjalnej – z uwzględnieniem prawa i praktyk krajowych.

Czytaj także: Offline i wolny. Jak PE chce chronić pracowników przed pracą 24/7

„Pół litra za darmo” - ale nie wódki, tylko kranówki. Sejm debatuje nad poprawką Lewicy do ustawy, która zobowiązałaby restauracje do podawania klientom bezpłatnej wody z kranu. Pomysł wywołał falę sporów: od zachwytów nad promocją ekologicznych nawyków po zarzuty o niestosowne hasło, dodatkowe koszty dla restauratorów i ryzyko sanitarne.

Tauron planuje budowę nowego źródła ciepła dla Jaworzna. W skład instalacji wejdą silniki gazowe pracujące w kogeneracji, kotły elektrodowe, akumulator ciepła oraz kotły gazowo-olejowe. Jednostka zastąpi stare bloki węglowe.

Minister klimatu Paulina Hennig-Kloska nie wyklucza rozszerzenia systemu kaucyjnego o opakowania po mleku. - Czas pokaże, czy zdecydujemy się je włączyć. Jeżeli się sprawdzi i będzie zorganizowany - zaznaczyła.

Spór o zapewnianie pacjentom sztućców podczas pobytu w szpitalu jest już wyjaśniany przez trzy instytucje - Biuro Rzecznika Praw Pacjenta, Ministerstwo Zdrowia i NFZ. Przepisy w tej kwestii nie są jednoznaczne, ale resort zdrowia wskazuje, że lecznice nie powinny wymagać od pacjentów posiadania własnych sztućców.

Rosyjski rząd podjął decyzję o przedłużeniu zakazu eksportu benzyny o różnej liczbie oktanowej do końca 2025 r. Dodatkowo podmioty, które nie wydobywają ropy naftowej i nie mają własnych rafinerii, nie mogą teraz sprzedawać za granicę oleju napędowego.

Jesień to czas, gdy szukamy naturalnych sposobów na wzmocnienie organizmu i poprawę samopoczucia. Chłodniejsze dni i coraz krótszy czas nasłonecznienia sprzyjają piciu rozgrzewającej herbaty, do której warto dodać pewien wyjątkowy owoc. Choć na pierwszy rzut oka przypomina małą pigwę, to właśnie jego intensywny, cytrusowy aromat i unikalne właściwości sprawiają, że staje się on niezastąpionym składnikiem jesiennych naparów. Weronika Papiernik

Polska do 2050 r. może zmniejszyć emisyjność gospodarki aż o 90 proc., ale koszt tego procesu będzie wyższy niż w Europie Zachodniej, co przełoży się na relatywne osłabienie konkurencyjności.

Koncert w reżyserii Michała Zadary poprowadzą Katarzyna Kasia i Mateusz Janicki. Na scenie wystąpią: Matylda Damięcka i Radek Łukasiewicz, Wiktor Dyduła, Ewelina Flinta, Natalia Grosiak, Anna Karwan, Gaba Kulka, Julia Kamińska, Natan Kryszk, Kwiat Jabłoni, Yara al Nimer, Tomasz Organek, Paulina Przybysz, Natalia Sikora, Natalia Szroeder, Barbara Wrońska oraz Krzysztof Zalewski. 

Towarzyszyć im będzie Warszawski Ansambl Międzypokoleniowy. Oprócz muzyki usłyszymy świadectwa pracowników Lekarzy bez Granic oraz utwory palestyńskich poetek i poetów.

Wydarzenie odbędzie się w niedzielę 5 października w Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie. Początek o 19:00.

Zobacz też: „Kiedy władza mówi ludziom, czego nie mogą słuchać, dzieje się źle!”

Pomoc dla Strefy Gazy

Wydarzenie jest wyrazem solidarności z Palestyńczykami w Strefie Gazy, którzy od niemal dwóch lat doświadczają niewyobrażalnego cierpienia. Ma na celu nagłośnienie zbiórki na rzecz działań Lekarzy bez Granic w regionie i zebranie funduszy umożliwiających dalsze niesienie ratującej życie pomocy medycznej. Zbiórka jest stale aktywna – wpłat można dokonywać już dzisiaj.

Obecni w Strefie Gazy pracownicy Lekarzy bez Granic informują, że w wyniku działań sił izraelskich niszczona jest infrastruktura niezbędna do przeżycia. Nigdzie nie jest bezpiecznie, system opieki medycznej znalazł się na krawędzi, a głód stał się narzędziem celowej polityki. Organizacja alarmuje, że w Strefie Gazy dochodzi do ludobójstwa.

Mimo skrajnych ograniczeń w dostarczaniu pomocy medycznej od października 2023 do sierpnia 2025 roku zespoły Lekarzy bez Granic udzieliły m.in. 1 158 908 konsultacji ambulatoryjnych, odebrały 15 404 porodów i przeprowadziły 27 365 zabiegów chirurgicznych.

Tytuł koncertu nawiązuje do utworu Sending You Light Melanie DeMore, wybitnej wokalistki i aktywistki. Szczegółowe informacje dostępne są na stronie wydarzenia.

Sprzedaż biletów-cegiełek ruszyła na platformie eBilet.

Lekarze bez Granic – co to za organizacja?

Lekarze bez Granic to medyczna organizacja humanitarna, która funkcjonuje od 1971 roku. Prowadzi działania w ponad 70 krajach na świecie, w tym w Strefie Gazy. Jej zespoły zapewniają w Gazie opiekę chirurgiczną, leczenie ran, fizjoterapię, opiekę poporodową i pediatryczną, podstawową opiekę medyczną, szczepienia, wsparcie zdrowia psychicznego oraz dystrybucję wody. Niesie pomoc w takim zakresie, jaki jest możliwy. Skala potrzeb jest i będzie ogromna.

Ze wspólnego oświadczenia opublikowanego we wtorek przez MSZ Kanady wynika, że ponad 20 państw, w tym Polska, zadeklarowało gotowość do udzielenia pomocy medycznej mieszkańcom Strefy Gazy. Sygnatariusze dokumentu apelują do Izraela o zniesienie ograniczeń dla dostaw pomocy do palestyńskiej półenklawy.

PAP zapytała MSZ jak ma wyglądać ta pomoc ze strony Polski i jaki ma być polski wkład finansowy w tę inicjatywę. W odpowiedzi resort dyplomacji podkreślił, że „z uwagą i poważnym zaniepokojeniem śledzi rozwój sytuacji w Strefie Gazy i pogłębiający się na miejscu kryzys humanitarny”. „Będąc odpowiedzialnym członkiem społeczności międzynarodowej rozważamy wykorzystanie w najbliższym czasie różnych instrumentów politycznych i pomocowych” – przekazało MSZ.

Polska pomoc dla Palestyny

Ministerstwo wyjaśniło, że dotychczas pomoc humanitarna Polski dla poszkodowanej ludności w Strefie Gazy przybrała formę wpłat dobrowolnych do organizacji międzynarodowych obecnych w Strefie, przekazania pomocy rzeczowej w regionie Bliskiego Wschodu (w tym wyposażenia medycznego), wysłania ekspertów do szpitali w Egipcie oraz sfinansowania przez MSZ projektów humanitarnych realizowanych w Strefie Gazy przez polskie organizacje pozarządowe.

„Nie należy zapominać, że Palestyna jest na liście państw priorytetowych polskiej współpracy rozwojowej. Ostatnie lata były rekordowe, jeżeli chodzi o wysokość naszej pomocy – w latach 2023–2024 przekazaliśmy pomoc o wartości blisko 51 mln PLN” – poinformowało MSZ.

„Poparcie udzielone przez Polskę dla wspólnego oświadczenia grupy państw wzywającego do zapewnienia pomocy medycznej dla pacjentów z Gazy jest jednym z elementów naszych działań. Obecnie rozważamy możliwości udzielenia pomocy, biorąc pod uwagę dynamicznie zmieniającą się sytuację bezpieczeństwa w Strefie Gazy” – oświadczyło ministerstwo.

Sprawdź także: Polska powinna uznać państwowość Palestyny? Wyjaśniamy, dlaczego nie musi

Jak zaznaczono, decyzja o formie przekazania przez Polskę pomocy zostanie uzależniona od warunków na miejscu i będzie również elementem koordynacji z innymi państwami niosącymi pomoc.

„W tym kontekście istotny jest apel wystosowany w oświadczeniu do władz Izraela o zniesienie ograniczeń na dostawy humanitarne, w tym medyczne i zapewnienie tzw. korytarzy humanitarnych, zgodnie z międzynarodowym prawem humanitarnym” – zwrócił uwagę resort dyplomacji.

W połowie września niezależna Międzynarodowa Komisja Śledcza ONZ ds. Okupowanych Terytoriów Palestyńskich, w tym Wschodniej Jerozolimy, i Izraela orzekła, że Izrael popełnia w Strefie Gazy ludobójstwo.

W ostatnich dniach uznanie państwowości palestyńskiej ogłosiło 11 krajów: Kanada, Australia, Wielka Brytania, Portugalia, Francja, Belgia, Luksemburg, Malta, Monako, Andora i San Marino. Decyzję tę ogłosiły podczas trwającej 80. sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ w Nowym Jorku.

Izrael sprzeciwia się powstaniu państwa palestyńskiego i twierdzi, że jego powstanie zagrażałoby jego bezpieczeństwu.

Pod koniec zeszłego tygodnia świat obiegły niepotwierdzone doniesienia o zaplanowanym rzekomo na wtorek 23 września głosowaniu w sprawie wykluczenia Izraela z rozgrywek UEFA. Za takim rozwiązaniem miał lobbować mający w organizacji silne wpływy Katar. Do zawieszenia Izraela UEFA i FIFA wezwał też niezależny komitet doradczy ONZ.

Ostatecznie do żadnego głosowania nie doszło. Dziennik „Israel Hajom” ustalił, że zawieszenia izraelskich piłkarzy w rozgrywkach międzynarodowych przez UEFA udało się uniknąć dzięki naciskom dyplomatycznym. 

Wykluczenia Izraela ze świata sportu domaga się coraz więcej organizacji i generalnie coraz więcej osób. Powstaje pytanie: na jakiej podstawie prawnej miałoby do tego dojść?

Zobacz też: Dron spadł na izraelskie miasto. Wielu rannych

Izrael wykluczony z rozgrywek? Decydują FIFA i UEFA

W piłce nożnej to właśnie FIFA i UEFA posiadają kompetencje do zawieszania federacji narodowych. Ich statuty przewidują, że członkostwo może zostać czasowo ograniczone lub całkowicie wstrzymane w sytuacjach szczególnych. Zalicza się do nich m.in. ingerencję władz państwowych w działalność federacji piłkarskiej, poważne naruszenie postanowień statutowych odmowę podporządkowania się decyzjom organów FIFA lub brak realizacji zobowiązań finansowych. 

Jeśli chodzi o FIFA, decyzję o zawieszeniu może podjąć Rada FIFA, a jej utrzymanie musi zostać zatwierdzone przez Kongres, zwykle większością trzech czwartych głosów. W podobny sposób działa UEFA, która w razie potrzeby może zawiesić federację, a także wykluczyć kluby i reprezentacje z udziału w rozgrywkach.

Nieco inne przepisy obowiązują w ruchu olimpijskim, ale zasada pozostaje podobna. Międzynarodowy Komitet Olimpijski kontroluje działalność Narodowych Komitetów Olimpijskich i wymaga od nich pełnej niezależności od władz państwowych oraz poszanowania zasad Karty Olimpijskiej. Jeśli rząd ingeruje w działalność komitetu, jeśli łamane są prawa człowieka albo jeśli organizacja nie spełnia podstawowych wymogów ruchu olimpijskiego, IOC ma prawo zawiesić jej członkostwo. 

Czytaj także: Polityk USA wybiela Izrael. „Zawdzięczamy mu bezpestkowe arbuzy”

Kraje wykluczane ze świata sportu

W najnowszej historii znajdziemy kilka przykładów zawieszenia państw w sporcie międzynarodowym. Najnowszy i najbardziej medialny to przypadek Rosji, która w 2022 roku została wykluczona przez FIFA, UEFA i IOC po rozpoczęciu wojny w Ukrainie. Był to precedens, ponieważ po raz pierwszy tak szeroko powiązano decyzję sportową z bezpośrednią agresją militarną. 

Wcześniej podobna sytuacja miała miejsce w przypadku Jugosławii. W latach 90. jugosłowiańskie drużyny i reprezentacje zostały wykluczone z udziału w międzynarodowych rozgrywkach, w tym z mistrzostw Europy w 1992 r. Doszło do tego nie w wyniku decyzji którejś z federacji sportowych, a na mocy sankcji ONZ. Związki musiały się do nich dostosować. W latach 1945-1950 wykluczone z rozgrywek pod egidą FIFA były Niemcy i Japonia, tyle że to było wynikiem ich ówczesnego statusu polityczno-prawnego.

Zawieszenia zdarzały się jednak także z innych powodów – Indonezja została wykluczona w 2015 roku z powodu ingerencji rządu w działalność federacji, a Kuwejt wielokrotnie tracił prawa członkowskie za brak niezależności sportu od władz politycznych. W tym roku dwa kraje – Kongo i Pakistan – zostały zawieszone za ingerencję osób trzecich w działalność miejscowych związków piłkarskich.

Zobacz też: Trump zapewnia: Izrael nie zaanektuje Zachodniego Brzegu Jordanu

Wykluczenie Rosji przez UEFA. Sytuacja bez precedensu

Wykluczenie Rosji z międzynarodowego futbolu – i wielu innych sportów – było, jak już wspomnieliśmy, pierwszą taką decyzją. W statutach FIFA czy UEFA nie ma bowiem zapisu mówiącego wprost o tym, że należy zawiesić państwa wywołujące wojnę. Presja na zawieszenie Rosjan była jednak w lutym 2022 bardzo silna. Wiele krajowych federacji, w tym polska, zapowiadało, że odmówią gry z rosyjską reprezentacją. 

Wykluczając Rosję, organizacje formalnie powoływały się więc na przepisy dotyczące ochrony integralności zawodów oraz obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa uczestnikom. W przypadku IOC dodatkowym argumentem był pokój olimpijski, który Rosja złamała.

Zlecony Narodowemu Funduszowi Zdrowia przez poprzednią ministrę zdrowia Izabelę Leszczynę pilotażowy program dotyczący antykoncepcji awaryjnej, czyli tzw. pigułki dzień po, działa od maja 2024 r. W ramach programu tabletki dostępne są w aptekach na podstawie recepty farmaceuty.

Pilotażowy program zwiększający dostępność do antykoncepcji awaryjnej

Od stycznia do sierpnia br. wystawiono 14862 recepty farmaceutyczne na pigułki „dzień po” – przekazał Narodowy Fundusz Zdrowia. A od początku pilotażu farmaceuci wystawili pacjentkom nieco ponad 25 tys. recept (10830 – w ubiegłym roku).

Za usługę związaną z przeprowadzeniem wywiadu z pacjentką i wystawienia jej recepty apteka otrzymuje 50 zł. Sama pigułka kosztuje ok. 70-135 zł i ten wydatek pozostaje po stronie pacjentki. Może ona skorzystać z programu pilotażowego raz w miesiącu.

Z danych NFZ wynika, że w ub. roku najwięcej recept na tabletki „dzień po” wystawiono w woj. mazowieckim, śląskim, wielkopolskim, małopolskim i pomorskim. Najmniej – opolskim, świętokrzyskim i lubuskim. Po pigułki najczęściej zgłaszały się do aptek kobiety w wieku 20-29 lat; najrzadziej po antykoncepcję awaryjną na receptę od farmaceuty przychodziły nastolatki. W ub. roku pacjentkom w wieku 15-19 lat wypisano 1635 recept.

Dane dotyczące recept farmaceutycznych pokazują, że pigułki sprzedane pacjentkom w ramach pilotażu stanowią niewielką część wszystkich, na podstawie których sprzedawane są pigułki „dzień po”. Według Ministerstwa Zdrowia, w Polsce rocznie wystawia się i realizuje między 250 a 300 tysięcy recept na antykoncepcję awaryjną.

Może je wystawić lekarz każdej specjalności, również w podstawowej opiece zdrowotnej oraz w ramach nocnej i świątecznej pomocy lekarskiej. Działają też fundacje, które pośredniczą w darmowym wystawianiu recept.

Możliwość sprzedaży pigułki antykoncepcji awaryjnej zawierającej octan uliprystalu (o nazwie handlowej ellaOne) dopuściła w 2015 r. Komisja Europejska. Decyzję oparła o rekomendację Europejskiej Agencji Leków.

Czytaj także: Apteki z pigułką „dzień po”: Ministra zdrowia zrobi mapkę

W Polsce tabletka była dostępna bez recepty dla pacjentek od 15. roku życia przez dwa lata. Rozporządzenie, wprowadzające do obrotu bez recepty pigułkę, podpisał w kwietniu 2015 r. Bartosz Arłukowicz, minister zdrowia w rządzie PO-PSL, kierowanym wtedy przez Ewę Kopacz.

Receptę przywrócił w 2017 r. minister zdrowia w rządzie PiS Konstanty Radziwiłł. W efekcie Polska i Węgry to jedyne państwa członkowskie Unii Europejskiej, gdzie wymagana jest recepta na ten rodzaj antykoncepcji.

Pilotaż dla aptek odpowiedzią na weto prezydenta

Zniesienie recepty na pigułkę było jedną z obietnic wyborczych Koalicji Obywatelskiej, zapisaną w „100 konkretach na pierwsze 100 dni rządu”. Szefowa MZ była zdeterminowana, by przywrócić możliwość kupienia tabletki „dzień po” bez recepty.

Wprowadzając pilotaż dla aptek, resort zdrowia obszedł weto prezydenta Andrzeja Dudy. Wiosną ub. nie zgodził się on na podpisanie ustawy znoszącej recepty na pigułkę „dzień po”, ponieważ pozwalała na zakup osobom od 15. roku życia bez konieczności zgody opiekuna. Uznał, że w przypadku tak młodych osób rodzice powinni wyrazić zgodę na zastosowanie tabletki.

Zamiast ustawy jest więc program pilotażowy dla aptek. Pacjentki mają w nim możliwość zakupu pigułek zawierających octan uliprystalu, który hamuje lub opóźnia owulację, w ramach usługi farmaceutycznej. Leszczyna chciała przy tym, by pigułki mogły samodzielnie kupować osoby powyżej 15 lat.

Obawy co do legalności takiego rozwiązania zgłosiły jednak samorządy lekarski i aptekarski. W efekcie w aptekach, które prowadzą sprzedaż antykoncepcji awaryjnej (obecnie to 1420 placówek na niespełna 12 tys. wszystkich; ich aktualizowana lista dostępna jest na stronie pacjent.gov.pl), farmaceuci w przypadku pacjentek niepełnoletnich wymagają od nich zgody rodzica na zakup tabletki.

Według rozporządzenia, na podstawie którego uruchomiono tę formę sprzedaży antykoncepcji awaryjnej, pilotaż ma potrwać do 30 czerwca 2026 roku.

Czytaj także: „Pilotażowy program”. Setki aptek podpisały umowy na sprzedaż pigułek „dzień po”

Sąd w Paryżu skazał w czwartek byłego prezydenta Francji Nicolasa Sarkozy'ego na pięć lat więzienia w procesie dotyczącym nielegalnego finansowania kampanii wyborczej przy pomocy funduszy pochodzących z Libii. Sąd oczyścił Sarkozy'ego z zarzutu korupcji, ale uznał go za winnego udziału w zmowie. Aneta Malinowska

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa otwiera nowy nabór wniosków o wsparcie finansowe na "Rozwój małych gospodarstw". Rolnicy mogą otrzymać nawet do 120 tys. zł w formie ryczałtu. Łączny limit środków przeznaczonych na ten nabór wynosi blisko 515 mln zł. Prezes ARiMR, Wojciech Legawiec, informuje, że wnioski można składać od 1 października do 28 listopada 2025 roku. Olga Papiernik

L3Harris Technologies, Space & Airborne Systems wprowadza zasobnik, dzięki któremu myśliwce F-16 będą lepiej mogły chronić swój zaawansowany system walki elektronicznej (WRE).

Jak podkreślił szef MON Władysław Kosiniak-Kamysz, to już kolejna ważna umowa zbrojeniowa podpisywana na Śląsku. Wcześniej, w sierpniu, w Gliwicach podpisano kontrakt na pozyskanie kolejnych czołgów K2, w tym pierwszych w konfiguracji K2PL.

 

– Zmienia się struktura gospodarcza województwa śląskiego. Przemysł ciężki, w dużej mierze oparty o górnictwo, będzie przechodził teraz w przemysł obronny – ocenił szef MON.

 

Umowę na dostawę ponad 1200 pojazdów terenowych dla Wojska Polskiego podpisali w czwartek: szef Agencji Uzbrojenia gen. bryg. Artur Kuptel oraz prezes zarządu Rosomak S.A. Cezary Dominiak.

„Wszechstronne rozwiązania w polskim przemyśle”

 

W toku umowy będą zawierane kontrakty wykonawcze na dostawę rodziny pojazdów, w tym: lekkich pojazdów rozpoznawczych, samochodów ciężarowo-osobowych wysokiej mobilności, pojazdów terenowych 4x4, warsztatów technicznych i pojazdów na bazie platformy KIA LTV, wraz z pakietami logistycznym i szkoleniowym.

 

Jak wskazał Kosiniak-Kamysz, lekkie pojazdy rozpoznawcze Legwan już służą w polskim wojsku i Straży Granicznej, dobrze sprawdzając się m.in. na granicy polsko-białoruskiej. – Wszechstronne rozwiązania, które występują dziś w polskim przemyśle, dają szanse na mobilność, bezpieczeństwo – powiedział minister.

Zobacz także: Rosja testuje Zachód. „Wojna toczy się o metr od nas”

Jeśli policjanci wykonają postanowienie sądu o zatrzymaniu posła PiS Zbigniewa Ziobry, może im grozić odpowiedzialność karna - uważa prezes TK Bogdan Święczkowski. Policjantom zasugerował, że powinni odmówić zatrzymania Zbigniewa Ziobry.

Opieka nad osobą starszą to często trudne i wymagające zadanie, które wiąże się z dużą odpowiedzialnością emocjonalną, fizyczną i organizacyjną. Niewiele osób wie, że osobom sprawującym opiekę nad chorującym członkiem rodziny ZUS oferuje wsparcie finansowe. Paula Nowak