Wchodzisz i wiesz

Nijazowa, posiadająca obywatelstwo Rosji i Turkmenistanu, jest działaczką na rzecz praw człowieka i członkinią grupy Pussy Riot.

W sobotę 6 września 2025 roku została zatrzymana przez polskich strażników granicznych podczas przekraczania granicy polsko-litewskiej. Celem jej podróży było odebranie psa ze schroniska. Zatrzymanie miało miejsce na podstawie czerwonej noty Interpolu, którą wystawiono na wniosek władz Turkmenistanu. W kraju tym toczy się przeciwko niej sprawa karna.

Członkinie grupy Pussy Riot, w tym Maria Alochina, wyraziły oburzenie z powodu jej zatrzymania. Podkreśliły, że nie postawiono jej żadnych formalnych zarzutów prawnych, a jedynym „przestępstwem” jest jej otwarty sprzeciw wobec jednej z najbardziej opresyjnych dyktatur na świecie.

Aktywistki domagali się jej natychmiastowego uwolnienia i apelowali do polskich oraz europejskich władz o niewydawanie jej reżimowi, który dokonuje arbitralnych aresztowań i prześladuje dysydentów.

To nie pierwsze zatrzymanie Nijazowej w Europie. W przeszłości była już zatrzymywana na podstawie czerwonej noty Interpolu, m.in. w Chorwacji i Słowenii. W przypadku zatrzymania w Chorwacji Interpol otrzymał wniosek o wykreślenie Nijazowej z bazy danych, argumentując, że sprawa ma charakter polityczny, a w Turkmenistanie grozi jej kara śmierci. Władze Turkmenistanu oskarżają ją o kradzież środków z banku centralnego i domagają się jej ekstradycji już od 2000 roku.

Aktywistka po przesłuchaniu przez prokuraturę została zwolniona. – Po zakończeniu czynności prokuratura nie stwierdziła podstaw do dalszego zatrzymania i podjęła decyzję o zwolnieniu zatrzymanej – przekazał rzecznik prokuratury Wojciech Piktel w rozmowie z „Gazetą Wyborczą”.

Nijazowa mieszka aktualnie na Litwie, gdzie ma prawo pobytu ze względów humanitarnych.

Czytaj też: Dotąd rosyjski biznes był na cenzurowanym. Teraz idą po chińską walutę

Prezes Trybunału Konstytucyjnego Bogdan Święczkowski otrzymał godność honorowego członka Niezależnego Stowarzyszenia Prokuratorów „Ad Vocem”.

W dniu 5 września 2025 roku we Wrocławiu odbyło się Nadzwyczajne Walne Zebranie członków Stowarzyszenia.

W wydarzeniu, obok licznej reprezentacji prokuratorów z całego kraju, uczestniczyli przedstawiciele środowisk prawniczych, w tym Zastępcy Prokuratora Generalnego: Krzysztof Sierak, Tomasz Janeczek, Robert Hernand oraz Michał Ostrowski, Przewodniczący Prezydium Rady Głównej Związku Zawodowego Prokuratorów i Pracowników Prokuratury RP Jacek Skała, sędzia Sądu Najwyższego Małgorzata Bednarek, a także prokurator Prokuratury Okręgowej w Krakowie dr Piotr Turek.

Jednostka powstała w 1925 roku z inicjatywy kierownika Szkoły Powszechnej w Brzezinach Wielkich – Henryka Jędrusika, który został pierwszym prezesem jednostki. W minioną sobotę świętowano tę okrągłą datę. Uroczystości rozpoczęły się mszą świętą w kościele parafialnym, następnie część oficjalną zorganizowano na placu OSP.

W ramach jubileuszu odsłonięto i poświęcono figurę Świętego Floriana. Związek Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej przyznał OSP Brzeziny Wielkie Złoty Znak Związku, a Marszałek Województwa Śląskiego – Złotą Honorową Odznakę za Zasługi dla Województwa Śląskiego. Medale i odznaczenia zostały przyznane także druhom OSP Brzeziny Wielkie – łącznie wręczono ich aż 41.

W uroczystości ze strony Urzędu Miasta Częstochowy udział wziął zastępca prezydenta Częstochowy Łukasz Kot wraz z naczelnikiem Wydziału Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Rafałem Kusalem. Jubileusz był okazją do przekazania jednostce prezentu – dwóch opryskiwaczy spalinowych marki STIHL SR 430 zakupionych ze środków budżetu miasta. Sprzęt posłuży głównie do gaszenia pożarów traw.

Źródło: UM Częstochowy, fot. Grzegorz Skowronek/UM

Zmiany w prawie imigracyjnym, przyjęte w 2022 roku, nakładały na obywateli Rosji posiadających stały pobyt w Łotwie obowiązek zdania egzaminu z języka łotewskiego na poziomie A2.

Osoby, które nie spełniły tego wymogu do 30 czerwca 2025 roku, miały czas do 31 października 2025 roku na złożenie wniosku o nowy status rezydenta UE, pod warunkiem że wcześniej przynajmniej raz podeszły do egzaminu i zapisały się na poprawkę do 30 września 2025 roku.

PMLP poinformowało, że osoby, które nie spełniły wymogu znajomości języka łotewskiego i nie złożyły odpowiednich dokumentów do 30 czerwca 2025 roku, utraciły prawo do pobytu w kraju.

W związku z tym, 841 obywateli Rosji zostało zobowiązanych do opuszczenia Łotwy do 13 października 2025 roku. Osoby, które wcześniej przynajmniej raz podeszły do egzaminu i zapisały się na poprawkę do 30 września, mogą ubiegać się o nowy status rezydenta UE do 31 października 2025 roku.

Decyzja ta spotkała się z różnymi reakcjami. Łotewski Trybunał Konstytucyjny uznał wymóg zdania egzaminu z języka łotewskiego za zgodny z konstytucją, podkreślając, że znajomość języka jest niezbędna do integracji społecznej i uczestnictwa w życiu publicznym.

Oburzone są za to rosyjskie władze, twierdząc, że nowe przepisy naruszają prawa człowieka. Kreml grzmi, że podejmie działania odwetowe w stosunku do Łotwy.

Czytaj też: Nawrocki odwiedził Litwę. „Współpraca militarna będzie kontynuowana”