Wchodzisz i wiesz

Wręczenie nagrody nastąpi 6 marca 2026 r. w setną rocznicę urodzin Andrzeja Wajdy. Laureaci otrzymają grafikę – autoportret reżysera - oraz 75 tys. zł.

Fundacja Kyoto–Kraków im. Andrzeja Wajdy i Krystyny Zachwatowicz-Wajdy przyznaje nagrodę osobom i organizacjom nagrodę za wybitną działalność w duchu solidarności społecznej, za postawy, które – podobnie jak życie i twórczość jej patrona – łączą artystyczną wrażliwość, odwagę moralną i troskę o wspólnotę.

Zobacz również: Nagroda im. Andrzeja Wajdy dla „Wolnych Sądów”

Dlaczego Danuta Wałęsa?

Była pierwsza dama jest – jak podała Fundacja Kyoto-Kraków – „jedną z najbardziej rozpoznawalnych kobiet współczesnej historii Polski, symbolem siły, odwagi i determinacji w obliczu dziejowych wyzwań. Przez wiele lat pozostawała w cieniu męża, Lecha Wałęsy, będąc jednak nie mniej ważnym uczestnikiem polskiej drogi do wolności.

To Danuta Wałęsa odebrała w jego imieniu Pokojową Nagrodę Nobla. Dziś, jako działaczka społeczna, podejmuje tematy równości, rodziny i empatii, przypominając, że solidarność zaczyna się od codziennej odpowiedzialności za drugiego człowieka. Jej historia jest świadectwem odwagi i wewnętrznej siły, a zarazem jednym z najbardziej autentycznych głosów polskiej historii ostatnich dekad”.

Zobacz także: Allan Starski doceniony. Prestiżowa nagroda za osiągnięcia życia

Dlaczego Andrzej Poczobut?

Prześladowany opozycjonista, dziennikarz, publicysta i działacz Związku Polaków na Białorusi, od lat – jak uzasadniła wybór fundacja – „stanowi symbol niezłomnej walki o prawdę, prawa człowieka i wolność słowa. W obliczu brutalnych represji i więzienia pozostał wierny przekonaniu, że słowo może być aktem wolności, a świadectwo prawdy obowiązkiem wobec narodu. Jego postawa, łącząca odwagę z głębokim poczuciem odpowiedzialności, jest świadectwem solidarności między narodami Polski i Białorusi oraz przypomnieniem, że wartości, które były ważne dla Andrzeja Wajdy – wolność, godność i prawda – są uniwersalne i ponadczasowe”.

Nagroda została ustanowiona w 2018 r. Dotychczas otrzymali ją: Jerzy Owsiak, Adam Wajrak, Janina Ochojska, Dariusz Popiela, Anna Dąbrowska, Marian Turski, Fundacja Wolne Sądy, Adam Michnik.

Kapitułę nagrody tworzą członkowie rady i zarządu, przedstawiciele świata kultury, nauki i życia publicznego: prof. Krystyna Zachwatowicz-Wajda, Józef Lassota, dyrektor Mangghi Katarzyna Nowak, Piotr Augustyn, dr Danuta Glondys, prof. Krzysztof Ingarden, prof. Andrzej Jajszczyk, prof. Michał Jasieński, prof. Anna Król, Wioletta Laskowska-Smoczyńska, prof. Rafał Syska, Henryk Woźniakowski, prof. Andrzej Zoll.

Rok Andrzeja Wajdy

Rok 2026 Senat RP ogłosił Rokiem Andrzeja Wajdy. W 1987 r. Andrzej Wajda został laureatem japońskiej Nagrody Kyoto Prize, wynoszącej 100 milionów jenów (około 450 tysięcy dolarów).

Całość kwoty przekazał na wzniesienie w Krakowie budynku dla ekspozycji zbiorów sztuki japońskiej z kolekcji Feliksa Jasieńskiego należących do Muzeum Narodowego w Krakowie. W celu zebrania pozostałych środków na budowę „japońskiego domu”, w 1988 r. Andrzej Wajda i Krystyna Zachwatowicz-Wajda powołali Fundację Kyoto–Kraków. Muzeum Manggha zostało otwarte w 1994 r. 

Zobacz też: Najlepsze scenariusze w drugim etapie konkursu „Ziemia obiecana”

Pod koniec listopada Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej ma wydać wyrok, który będzie zobowiązywał Polskę do uznania małżeństw zawartych przez pary jednopłciowe za granicą. - To na niego czekamy, a nie na biznesową umowę, którą dziś proponują nam rządzący - mówi Hubert Sobecki z Miłość Nie Wyklucza.

Skoda Octavia w nowej odsłonie trzęsie rynkiem. Do tego silnik benzynowy 1.5 TSI zaskakuje nie tylko niskim zużyciem paliwa, ale także wysoką kulturą pracy i dynamiką. Ile kosztuje? Czeski producent tnie ceny z okazji 130. urodzin marki... Tomasz Sewastianowicz

W tym quizie pytania dotyczą polskich przysłów i powiedzeń. Wiele z nich jest dosyć często używana i prawie każdy je dobrze zna. Niektóre zdarza nam się przekręcać. Kilka z tych, o które pytamy, było bardzo popularnych w czasach PRL. Znacie je i pamiętacie? Sprawdźcie to w naszym quizie. Marta Kawczyńska

Szymon Hołownia liczy, że prokuratura po lekturze opinii sejmowych prawników zrezygnuje z przesłuchania, na którym ma odpowiadać m.in na pytania prezesa TK Bogdana Święczkowskiego. Śledztwo dotyczy zamachu stanu. - Nasze stanowisko jest pancerne - odpowiada rzecznik prokuratury okręgowej Antoni Skiba.

Prof. Gunnar Bratbak z Wydziału Nauk Biologicznych Uniwersytetu w Bergen pobrał próbki wody. Ustalił, że za zmianę koloru odpowiadają glony z rodzaju Haematococcus. Choć algi te nie są niczym niezwykłym, rzadko zdarza się, aby dawały taką grę kolorów jak w przypadku Tormodalstjernet.

Wiadomo, że woda zmienia barwę od przeszło 60 lat. „Nigdy wcześniej nie widziałem takiego stawu” – przyznał prof. Bratbak cytowany przez publicznego nadawcę NRK.

Wskazał, że glony te całkowicie dominują w niewielkim akwenie leżącym na skałach nad samym morzem. „Mamy takie stawy wzdłuż całego wybrzeża. Fakt, że w tym konkretnym się zadomowiły i znalazły warunki, żeby go zdominować jest chyba zbiegiem okoliczności” – ocenił.

Skomplikowany cykl życiowy

Glony z rodzaju Haematococcus mają skomplikowany cykl życiowy i zmieniają kolor w zależności od etapu cyklu. Gdy warunki są niekorzystne, barwią wodę na czerwono. Gdy pogoda się poprawia i rośliny otrzymują trochę soli odżywczej, na przykład z wody morskiej, wówczas zaczynają rosnąć i barwić wodę na zielono.

Prof. Bratbak opowiedział, że gdy po raz pierwszy przeczytał o tym stawie w mediach i postanowił go odwiedzić tego lata, wówczas woda była jaskrawoczerwona. „To było bardzo fascynujące. Na początku myślałem, że to algi albo bakterie, które były bardzo czerwone i nadały ten kolor” – przyznał.

Dodał, że nie zna żadnego innego stawu, który miałby tak intensywne kolory. „To bardzo zabawne, przyjemne i interesujące zjawisko” – zauważył.

Torfinn Kråkenes, który mieszka w okolicy, od dawna zachwyca się stawem Tormodalstjernet. Zaczął dokumentować zmiany. W rozmowie z NRK wskazał, że kolor wody był już między innymi cytrynowożółty i krwistoczerwony. W tym roku zaczął pojawiał się pewien wzór, zaś woda zaczęła bulgotać. „Nigdy czegoś takiego nie widziałem. Zainteresowanie jest ogromne, tego lata odwiedziło nas wielu biologów morskich” – dodał.

Czytaj także: Tężnie w Ciechocinku gniją. Kuracjusze czują się oszukani

EDP wraz z Rondo Energy będą budować magazyn ciepła i instalacje OZE dla Heinekena w Portugalii. Magazyn będzie gromadził energię elektryczną z odnawialnych źródeł energii, przekształcając ją na czystą parę przemysłową dla zakładów produkcyjnych.

Nie wszyscy wiedzą, że niektóre grupy zawodowe mogą liczyć na dodatkowy dodatek do emerytury. Mowa o świadczeniu, które co miesiąc zwiększa emeryturę o 272 zł. Pieniądze przyznawane są dożywotnio niezależnie od wysokości pobieranej emerytury. Paula Nowak

Aryna Sabalenka w czasie meczu z Jessiką Pegulą miała sporo kłopotów z utrzymaniem nerwów na wodzy. Białorusinka na korcie w Rijadzie zachowywała się bardzo nieelegancko. Krzyków liderki światowego rankingu w kierunku sztabu szkoleniowego dość miał jej trener. Anton Dubrow w trzecim secie nie wytrzymał i opuścił obiekt. Tenisistka po zakończeniu pojedynku przyznała, że wściekła się na swojego opiekuna, co pomogło jej wygrać. Michał Ignasiewicz

Wypadek miał miejsce około godziny 10:30 na ulicy Wyszyńskiego w Zamościu. Doszło do kolizji dwóch samochodów.

– Policjanci na miejscu zdarzenia ustalili, że 59-letnia kierująca suzuki najechała na tył poprzedzającego pojazdu marki Honda. Badanie kierującej suzuki wykazało w jej organizmie ponad 1,5 promila alkoholu – poinformowała podkom. Dorota Krukowska-Bubiło z Komendy Miejskiej w Zamościu w rozmowie z portalem TVP.Info.

Kobieta została zatrzymana w policyjnym areszcie.

Nieoficjalnie: kierowała sędzia pod wpływem

Według nieoficjalnych informacji Onetu, wynika, że sprawcą jest sędzia Sądu Okręgowego w Zamościu Teresa Ziarkiewicz-Turzyniecka. Policja nie mogła jednak potwierdzić tej informacji.

Zobacz też: Sędzia Iwaniec stracił możliwość orzekania. Zarzuty się mnożą

Natalia Przybysz powraca. Nie tylko z nową piosenką pod tytułem "Ramen", ale też do brzmień, z którymi była kojarzona na początku swojej kariery, czyli R&B. Do nowego singla powstał teledysk. Kiedy można spodziewać się nowej płyty artystki? Marta Kawczyńska

Przywódca Rosji Władimir Putin podczas spotkania z kadrą kierowniczą resortów i służb odpowiedzialnych za sektor bezpieczeństwa zapowiedział, że Rosja będzie musiała podjąć odpowiednie środki odwetowe w odpowiedzi na próby atomowe "innych państw". Wiadomo, że chodzi konkretnie o buńczuczne zapowiedzi prezydenta USA Donalda Trumpa. Piotr Kozłowski

Organizacja zaapelowała do rządu i organizacji międzynarodowych o podjęcie natychmiastowych działań, by pomóc ofiarom w powrocie do domu.

Jak twierdzi ANN, zrekrutowani obywatele Bangladeszu trafili do Rosji z ważnymi wizami pracowniczymi, przekonani, że czeka na nich praca w przemyśle naftowym, budownictwie lub logistyce. Zamiast tego skonfiskowano im paszporty i zmuszono do podpisania „umów o dobrowolnej służbie” i odesłano do baz wojskowych.

Rosja: Rosja wysyła migrantów na front wbrew ich woli

Dokładna liczba obywateli Bangladeszu zaangażowanych w rosyjską wojnę jest nieznana. Departament Śledczy (CID) szacuje, że w ostatnich latach około 2000 osób wyjechało do Rosji z wizami pracowniczymi. Zdaniem BRAC w strefach konfliktu mogą obecnie przebywać setki osób.

Wśród oszukanych był Afzal Hossain Meraj, którego podstępnie wysłano na front. Kiedy potajemnie skontaktował się z rodziną, przekazał, że był świadkiem śmierci dwóch rodaków z Bangladeszu. W czerwcu został ranny. Uciekł ze szpitala i udało mu się dostać do ambasady Bangladeszu w Moskwie, która zorganizowała mu powrót do domu.

Praca w pobliżu frontu

Według źródła rekrutrzy wabią Banglijczyków obietnicą kontynuowania pracy w pobliżu linii frontu. Jednak po podpisaniu kontraktu są oni zmuszani do udziału w wojnie Rosji przeciwko Ukrainie.

Mostafizur Rahman z wydziału śledczego krajowej policji poinformował, że w Rosji mogło zginąć ponad 30 obywateli Bangladeszu. Nie udało się dotąd repatriować żadnych ciał.

Zobacz także: Rekrutacja na TikToku. Rosja kusi Irakijczyków wyjazdem do Ukrainy

Syn Donalda Trumpa wystąpił w „Pod Force One”, podcaście Mirandy Devine, dziennikarki gazety „New York Post” mocno wspierającej Republikanów. Prowadząca zapytała gościa o czapkę z napisem „Trump 2028”. Przyznała, że może ona sugerować kandydaturę w kolejnych wyborach obecnego prezydenta, ale także jego synów Erica i Dona Juniora.

„Myślę, że teraz mamy inną Partię Republikańską i myślę, że mamy Partię Republikańską walczących” – odpowiedział tajemniczo. „Mój ojciec uczył ludzi jak walczyć, w sposób, którego nie wiedzieli, gdy rządził George Bush i McCain. Myślę, że naprawdę nam to wychodzi, prawda?” – dopytywał.

„Poszło dobrze, bo nie mieliśmy wyboru. Albo walczyliśmy o siebie, albo ginęliśmy, albo po prostu nie wygrywaliśmy” – dodał, zwracając uwagę, że amerykańscy politycy są poddawani ogromnej presji, która odbija się na ich zdrowiu.

Eric Trump i kariera polityczna

Mówiąc o swoich ambicjach politycznych Eric Trump przekonywał, że „gdyby nie było innego wyjścia i sytuacja stała się tak zła, że ​​trzeba by to zrobić (właczyć się w politykę – przyp. red.)”. „Ale cieszę się, że przynajmniej tymczasowo wycofałem się z polityki, bo on (Donald Trump – przyp. red.) wykonuje świetną robotę w Waszyngtonie” – twierdził.

Sam prezydent Trump we wcześniejszym występie w podcaście „Pod Force One” przekonywał, że jego dzieci także mogą zaangażować się w politykę. „Szczerze mówiąc, wszystkie prawdopodobnie mają przyszłość w polityce” – ocenił.

„Don (Donald junior – przyp. red.) jest bardzo dobry facet. Eric wykonał fantastyczną robotę. Barron jest świetny, bardzo wysoki. Ivanka jest taka świetna. Tiffany studiowała prawo i radziła sobie bardzo dobrze” – wyliczał.

Konstytucja USA ogranicza kadencje prezydenta

22. poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych zabrania prezydentowi „wyboru” więcej niż dwa razy, choć niektórzy zwolennicy Donalda Trumpa, a także Steve Bannon, były strateg Białego Domu, uważają, że można znaleźć furtkę. Trump i wiceprezydent J.D. Vance mogliby zamienić się miejscami na listach wyborczych, a po ewentualnej wygranej zamienić rolę.

„Myślę, że ludziom by się to nie spodobało. To zbyt urocze. To nie byłoby w porządku” – przyznał w październiku Trump w rozmowie z dziennikarzami na pokładzie samolotu Air Force One.

Czytaj także: Amerykanie mają dość Trumpa? Prezydent USA z niechlubnym rekordem

Jak pozbyć się wilgoci z łazienki po kąpieli? To częsty problem, zwłaszcza w pomieszczeniach bez okien lub z niesprawną wentylacją. Para wodna osadzająca się na ścianach, suficie i fugach sprzyja rozwojowi pleśni i grzybów. Jak skutecznie usuwać nadmiar wilgoci w łazience, aby utrzymać ją suchą i wolną od niebezpiecznych zanieczyszczeń? Oto szczegóły. Anna Kot

Sąd w Akwizgranie na zachodzie Niemiec skazał w środę pielęgniarza na karę dożywotniego więzienia za zabicie 10 pacjentów i 27 prób morderstwa – podała agencja dpa. Mężczyzna podawał śmiertelne zastrzyki pacjentom na oddziale opieki paliatywnej kliniki pod Akwizgranem. Powód? Chciał mieć mniej pracy na nocnych dyżurach. Piotr Kozłowski

Spółki Orlen Synthos Green Energy oraz Synthos Green Energy podpisały umowy ramowe z francuską grupą Orano ws. dostaw paliwa jądrowego dla reaktorów BWRX-300, które mają powstać w Polsce.

W polskim internecie rośnie liczba krytycznych komentarzy o Ukraińcach – wynika z raportu Res Futury. Część negatywnych wypowiedzi opiera się na dezinformacji i fałszywych narracjach, które utrwalają stereotypy. W dyskusjach dominują negatywne określenia: "roszczeniowi", "niewdzięczni", "żyjący na koszt państwa", "niechętni integracji". Tymczasem Ukraińcy wpłacają do polskiego budżetu więcej, niż otrzymują. Piotr Kozłowski

Już na finiszu kampanii Zohrana Mamdaniego konsul generalny Izraela w Nowym Jorku Ofir Akunis ostrzegał, że wywołała ona zaniepokojenie wśród społeczności żydowskiej, a wielu ludzi rozważa aliję (powrót do ojczyzny) lub przeprowadzkę na Florydę.

Zohran Mamdani praktykuje takijję?

– To zjawisko jest bardzo intrygujące. Nie możemy go ignorować i nie wiem, jak wiele z tego faktycznie nastąpi. Jeśli chodzi o aliję do Izraela, te głosy są słyszalne i przygotowujemy się w konsulacie, zakładając, że Mamdani wygra, a Żydzi i Izraelczycy mówiący o wyprowadzce zrealizują swój plan – powiedział portalowi Ynet tuż przed ogłoszeniem wyników wyborów Ofir Akunis

Oficjalnie żadne czynniki rządowe w Izraelu nie wypowiedziały się na temat dalszych losów placówki dyplomatycznej tego kraju w Nowym Jorku. W social mediach informacja na ten tematy wywołała jednak wiele komentarzy. Jeden z nich dotyczył zdjęcia na którym za plecami Mamdaniego, w tłumie stał człowiek z transparentem nawołującym do intifady.

Zobacz także: Wybory w Nowym Jorku. Faworytem socjalista-muzułmanin

„Mamdani nie bawi się w gierki. Po prostu praktykuje takijję (dozwolone w Koranie okłamywanie nie-muzułmanów w celu manipulowania korzystnym wynikiem) i czasami mówi to na głos. Co mówią napisy za nim? Mówią: »Jest tylko jedno rozwiązanie – intifada«. Ale żadnych gierek” – zauważył internauta.

„Nowy Jork – stolica syjonistycznego lobby”

– Kiedy wypowiada się przeciwko Izraelowi, wypowiada się przeciwko państwu żydowskiemu. Nigdy nie potępił wezwań do globalnej intifady. Jako Izraelczycy wiemy, co to słowo oznacza, i nie jestem pewien, czy ludzie krzyczący je na ulicach, z których wielu na niego głosuje, rozumieją jego pełne implikacje – stwierdził konsul Akunis.

Islamskie środowiska na Bliskim Wschodzie za to mocno świętowały wybór Zohrana Mamdaniego na pierwszego muzułmańskiego burmistrza Nowego Jorku.

„Zwycięstwo kandydata Partii Demokratycznej na burmistrza Nowego Jorku, stolicy syjonistycznego lobby, będącego największą twierdzą społeczności żydowskiej na świecie, pomimo kampanii oszczerstw i pomimo jego rywali, którzy otrzymali setki milionów dolarów z setek miliardów wspierających izraelską wspólnotę” – napisał Jaber al-Harmi, redaktor naczelny katarskiego dziennika „Al-Sharq”.

Zobacz także: „Kandydat widmo” na karcie wyborczej. Nie wiadomo, czy żyje, a może wygrać

Zohran Mamdani ma 34 lata i został wybrany na czteroletnią kadencję.

Kolejna lokalna porażka Republikanów

Kampania wyborcza w mieście miała bardzo gorący przebieg, a swe piętno próbował odcisnąć na niej także najbardziej znany nowojorczyk – Donald Trump.

Prezydent Stanów Zjednoczonych wielokrotnie nazywał Mamdaniego komunistą i groził, że jeśli wygra, odbierze miastu część funduszy federalnych. Nieoczekiwanie na finiszu Trump poparł nie kandydata swojej republikańskiej partii – Sliwę – lecz Cuomo, z którym był w konflikcie podczas swoich rządów w pierwszej kadencji.

Wtorkowa porażka Republikanów w Nowym Jorku wpisuje się w całą długa serię klęsk w wyborach samorządowych w ostatnim czasie. W Wirginii kandydatka Demokratów Abigail Spanberger pokonała swoją republikańską rywalkę, zostając pierwszą w historii kobietą na fotelu gubernatora tego stanu. Prokuratorem generalnym został też zajadły przeciwnik Republikanów Jay Jones. Jak ujawniły amerykańskie media, w SMS-ach życzył on śmierci swoim oponentom i ich dzieciom.

Demokraci odnosili też wyborcze sukcesy m.in. w New Jersey, Georgii i Pensylwanii.

Mamdani już w swym pierwszym „zwycięskim” przemówieniu po wyborach podkreślił jak wiele różni go od republikańskiej filozofii.

Zobacz także: Dziennikarze New York Timesa o groźbach Trumpa: Uwierzcie mu

– Nowy Jork pozostanie miastem imigrantów, miastem zbudowanym przez imigrantów, napędzanym przez imigrantów, a od dziś wieczorem, rządzonym przez imigranta – stwierdził nowy burmistrz Nowego Jorku, co wywołało wielki aplauz wśród słuchaczy.

Resort obrony wydał rozporządzenie w sprawie kwalifikacji wojskowej na 2026 rok. Zgodnie z dokumentem od lutego wezwania do komisji ma otrzymać około 235 tys. osób – nie tylko mężczyźni w wieku poborowym, ale również kobiety oraz osoby, które ukończyły 50 lat. Dominika Górtowska